Tôm sinh thái của Việt Nam: Mở khóa tiềm năng tại thị trường Châu Âu và Hoa Kỳ
Khi người tiêu dùng ở châu Âu và Hoa Kỳ ngày càng coi trọng sức khỏe và các mối quan tâm về môi trường, tôm sinh thái đang nổi lên như một lựa chọn bền vững trong ngành thủy sản.
Sản phẩm này không chỉ đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường nghiêm ngặt mà còn mang lại lợi ích rõ ràng cho sức khỏe, định vị đây là mặt hàng xuất khẩu có tiềm năng cao cho Việt Nam.
Tôm sinh thái là gì và các tiêu chuẩn quốc tế là gì?
Tôm sinh thái là tôm được nuôi trong môi trường tự nhiên với tác động tối thiểu đến hệ sinh thái xung quanh, tránh sử dụng hóa chất và kháng sinh. Không giống như nuôi trồng truyền thống, mô hình này nhấn mạnh vào việc bảo tồn rừng ngập mặn và cân bằng sinh thái.
Để đạt được các chứng nhận như ASC (Hội đồng quản lý nuôi trồng thủy sản) và BAP (Thực hành nuôi trồng thủy sản tốt nhất), nuôi tôm sinh thái phải tuân thủ các giao thức nghiêm ngặt về quản lý môi trường, an toàn cho người lao động và bảo tồn đa dạng sinh học. Các chứng nhận này rất cần thiết để thâm nhập thị trường quốc tế, đảm bảo chất lượng sản phẩm và sự an toàn cho người tiêu dùng.
Lợi ích về sức khỏe và môi trường của tôm sinh thái
Nuôi tôm sinh thái góp phần đáng kể vào việc bảo vệ môi trường bằng cách bảo tồn và phục hồi rừng ngập mặn. Những khu rừng này đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ CO2, giảm thiểu tình trạng nóng lên toàn cầu và giảm ô nhiễm nước đồng thời hỗ trợ sự đa dạng của các loài sinh vật thủy sinh. Sự đa dạng sinh học tự nhiên trong rừng ngập mặn thúc đẩy sự phát triển của tôm mà không cần can thiệp bằng hóa chất.
Đối với sức khỏe con người, tôm sinh thái nổi bật là một sản phẩm an toàn và sạch, không chứa dư lượng hóa chất và kháng sinh. Điều này làm giảm các nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn cho người tiêu dùng, khiến sản phẩm trở nên đáng tin cậy và hấp dẫn hơn trên thị trường toàn cầu.
Hiện nay ở Việt Nam, cụ thể là Cà Mau có gần 40.000 ha nuôi tôm sinh thái dưới tán rừng, tập trung nhiều nhất ở huyện Ngọc Hiển với gần 23.000 ha. Trong đó có khoảng 20.000 ha diện tích tôm được chứng nhận theo các tiêu chuẩn quốc tế.
Tiềm năng thị trường tại Châu Âu và Hoa Kỳ
Tại Châu Âu: Tiêu thụ sản phẩm bền vững đã tăng vọt trên khắp Châu Âu trong những năm gần đây. Theo Liên minh nuôi trồng thủy sản bền vững châu Âu, khoảng 60% người tiêu dùng ưu tiên hải sản được chứng nhận sinh thái, trong đó Đức và Hà Lan dẫn đầu nhu cầu về các sản phẩm bền vững, bao gồm cả tôm. Các nhà bán lẻ lớn của châu Âu như Carrefour và Lidl đã cam kết cung cấp độc quyền hải sản được chứng nhận ASC hoặc BAP, tạo ra cơ hội đáng kể cho tôm sinh thái Việt Nam thâm nhập và mở rộng thị trường này.
Tại Hoa Kỳ: Thị trường tôm sinh thái của Hoa Kỳ cũng đang tăng trưởng. Một nghiên cứu năm 2023 của Liên minh nuôi trồng thủy sản toàn cầu (GAA) cho thấy doanh số bán tôm bền vững được chứng nhận tăng 25% so với cùng kỳ năm trước. Các tập đoàn bán lẻ lớn như Walmart và Whole Foods đã chuyển dịch chuỗi cung ứng để ưu tiên hải sản được chứng nhận sinh thái, phản ánh nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với các sản phẩm an toàn và thân thiện với môi trường.
Cơ hội và yêu cầu đối với tôm sinh thái của Việt Nam
Để đáp ứng nhu cầu khắt khe của các thị trường này, các nhà xuất khẩu tôm Việt Nam phải đảm bảo quy trình sản xuất của mình tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế như ASC hoặc BAP. Một hệ thống kiểm soát chất lượng mạnh mẽ cũng rất cần thiết.
Với các chứng nhận này, tôm sinh thái Việt Nam có tiềm năng nâng cao giá trị thị trường toàn cầu, tăng khối lượng xuất khẩu sang châu Âu và Hoa Kỳ. Điều này sẽ củng cố vị thế của Việt Nam trong ngành thủy sản toàn cầu, cạnh tranh hiệu quả với các quốc gia như Ecuador và Ấn Độ.
Bằng cách tận dụng xu hướng này, ngành tôm của Việt Nam sẽ đạt được mức tăng trưởng đáng kể, củng cố vai trò là quốc gia dẫn đầu trong nuôi trồng thủy sản bền vững.