Vai trò quan trọng của bổ sung kẽm vi lượng cho cá
Báo cáo mới đây cho thấy việc bổ sung kẽm trong nuôi trồng thủy sản nhất là nuôi cá có vai trò hết sức quan trọng.
Nhu cầu của các kim loại trong cơ thể động vật thủy sản thường ít được biết đến. Mặc dù cơ thể động vật cần một lượng kẽm rất thấp nhưng nếu cung cấp không đủ sẽ ảnh hưởng lớn đến các hoạt động bình thường của cơ thể, đặc biệt là cấu trúc xương.
Các nghiên cứu trước đây cho thấy kẽm giữ vai trò quan trọng trong việc hình thành da và vây cũng như ảnh hưởng đến khả năng bắt mồi của cá. Các nghiên cứu cũng cho thấy thiếu kẽm sẽ ảnh hưởng đến cấu trúc xương cá khi còn giai đoạn giống. Khi cá lớn việc trao đổi chất sẽ bị hạn chế khi thiếu kẽm trong thức ăn của cá.
Có 2 dạng kẽm được dùng bổ sung cho động vật thủy sản là dạng Kẽm methionine (C10H20N2O4S2Zn) và muối kẽm sulphate ZnSO4 (ZnSO4.5H2O).
Hiệu quả của kẽm khi bổ sung vào thức ăn của cá vẫn còn rất hạn chế trên thế giới và Việt Nam. Do đó nghiên cứu này nhằm đánh giá ảnh hưởng của chế độ ăn có kẽm đến hiệu quả sử dụng thức ăn, thành phần mô của cơ thể và hoạt động của huyết thanh trên cá tầm Siberian (Acipenser baerii).
Nghiên cứu bổ sung kẽm cho cá
5 chế độ ăn đã được làm giàu kẽm với nguyên liệu là kẽm sulfat (ZnSO4.5H2O) để cung cấp hàm lượn Zn thực tế 14.7 (đối chứng); 20.8; 27.3; 37.7 và 46.4 mg/kg. Mỗi khẩu phần được phân cho ba nhóm 20 cá thể cá tầm Siberian thử nghiệm với kích cỡ giống nhau (trọng lượng ban đầu là 26,52 ± 0,94 g). Thí nghiệm được thực hiện trong 8 tuần.
Kết quả cho thấy hiệu suất tăng trưởng và hàm lượng protein cơ đã tăng lên đáng kể cùng với hàm lượng Zn tăng lên đến 27,3 mg/kg (p <0,05), khi vượt quá mức 27,3 mg/kg thì những thay thay đổi là không đáng kể (p> 0,05).
Hàm lượng lipid cơ giảm đáng kể khi hàm lượng Zn tăng lên. Cho thấy Zn hạn chế được các hoạt động oxy hóa trong cơ thể cá. Trong khi hàm lượng Zn của cơ và huyết thanh không thay đổi đáng kể trong các nghiệm thức (p> 0,05), hàm lượng Zn của gan có khuynh hướng gia tăng khi bổ sung Zn tăng lên khẩu phần ăn. Điều này cung cấp khả năng giúp tăng cường chức năng gan của cá.
Alkaline phosphatase, superoxide dismutase và các hoạt động peroxidase glutathione cũng tăng lên khi mức Zn tăng lên. Kích thích hoạt động của hệ thống miễn dịch làm việc hiệu quả hơn.
Nghiên cứu cho thấy kẽm giữ vai trò quan trọng trong hoạt động tăng trưởng của cơ thịt cá, cũng như hoạt động chống oxy hóa và kích thích hoạt động miễn dịch trên cá. Nghiên cứu cũng đã đưa ra nhu cầu kẽm tối ưu trong khẩu phần ăn của cá được ước tính là 28,24 mg/kg dựa trên tỷ lệ tăng trưởng tương đối và 34,60 mg/kg dựa vào hàm lượng Zn. Qua đó giúp người nuôi có được mức bổ bổ sung cần thiết của kẽm vào thức ăn của cá.
K. Moazenzadeh, H. Rajabi Islami, A. Zamini và M. Soltani báo cáo khoa học trên Onlinelibrary