TIN THỦY SẢN

Vì sao cá sấu thống trị đầm lầy

Loài cá sấu mang trong mình sức mạnh từ thời cổ đại. Ảnh: Gianfranco Lanzetti/nationalgeographic.

Sở hữu thân mình giống những loài bò sát từng sống ở thời tiền sử, cá sấu mang trong mình sức mạnh tiềm ẩn từ thời cổ đại, giúp chúng trở thành vua trên các đầm lầy, sông nước khắp vùng nhiệt đới.

Cá sấu sinh sống mạnh trên các vùng đầm lầy, sông nước nhiệt đới ở châu Phi, châu Á, châu Mỹ và châu Đại Dương. Hiện có 14 loài cá sấu khác nhau với đủ mọi kích cỡ và đặc tính tồn tại trên trái đất, từ cá sấu lùn nhỏ tới loài cá sấu nước mặn to lớn.

Khá nổi tiếng nhờ kích cỡ, cá sấu châu Mỹ có thể dài tới 4,6m, nặng 900 kg. Loài cá sấu này được tìm thấy ở miền mam Mexico, Trung Mỹ, vùng cận Caribbean và miền bắc Nam Mỹ. Một số lượng không lớn loài động vật này được phát hiện ở các đầm lầy Florida, Mỹ.

Thức ăn của cá sấu nói chung là những loài sống trên mặt đất và ở dưới nước. Chúng có thể ăn cá, chim, động vật có vú hay thậm chí là con cá sấu nhỏ hơn nếu có cơ hội. Đối với những động vật sống trên mặt đất, cá sấu sẽ tìm cơ hội tấn công khi chúng tới uống nước sát mép sông.

Đa phần cú tấn công của cá sấu nhằm vào các tử huyệt của con mồi. Do cấu tạo của hàm không cho phép cá sấu thực hiện việc nhai nên chúng thường xé thịt con mồi thành từng mảng và nuốt chửng. Với chiếc dạ dày "bằng sắt", cá sấu nuốt thêm cả đá để giúp nghiền nát thức ăn bị nuốt chửng.

Cá sấu không thể xé con mồi theo cách bình thường, vì thế chúng sử dụng một cách thức tuyệt vời để xé nhỏ thịt trước khi nuốt. Hàm khỏe ngoạm chặt vào con mồi trước khi các chi và đuôi hỗ trợ cá xấu xoay tròn xé nát miếng thịt. Sức mạnh đằng sau những cú xoay khiến tất cả con mồi đều bị xé xác.

Do sống dưới nước nên các chi và đuôi của cá sấu hỗ trợ hoàn hảo cho khả năng bơi lội. Đuôi cực khỏe giúp cá sấu có thể bơi với vận tốc 32 km/h trong khi sức mạnh của các chi còn được thể hiện ngay cả khi cá sấu ở trên mặt đất. Rời môi trường nước, cá sấu có thể di chuyển với vận tốc tối đa 18 km/h trong khoảng cách ngắn.

Là loài bò sát nên cá sấu sinh sản bằng cách đẻ trứng. Do đó, trứng cá sấu cần được chôn ở nơi đất khô để đảm bảo nhiệt độ cho việc sinh trưởng. Vì vậy, cá sấu buộc phải rời mặt nước lên bờ đào hang đẻ trứng. Đặc biệt, các hang này không nằm gần mép nước nhằm đảm bảo an toàn cho những cá sấu con.

Ngoài ra, cá sấu còn sở hữu thính giác và khứu giác vô cùng nhạy bén. Mũi nằm phía trước hàm và nhô cao khỏi mặt nước cho phép cá sấu đánh hơi tìm kiếm con mồi, trong khi khứu giác hoàn hảo giúp loài vật này nghe rõ cả ở dưới nước. Thậm chí, tiếng cựa mình đòi ra của cá sấu non cũng được nghe rõ để cá sấu mẹ có thể lên bờ giúp con chúng bước vào cuộc sống.

Trên thực tế, quá trình trao đổi chất của cá sấu diễn ra rất chậm, khiến chúng tồn tại trong nhiều tháng mà không cần thức ăn. Điều này giúp cá sấu tồn tại khi thời tiết ở vùng nhiệt đới trở nên khô hạn trong tháng mùa hè. Tuy sở hữu khả năng tồn tại vượt trội nhưng chính sự bành chướng của con người vào môi trường tự nhiên của cá sấu khiến loài động vật này đang dần bị cô lập.

Infonet