Lao đao vì tôm thẻ chân trắng rớt giá mạnh

Những tháng đầu năm nay, tình hình nuôi tôm nước lợ gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, trong tháng 2-3 thời tiết lạnh nên tôm bị bệnh đốm trắng, đỏ thân nhiều, và qua đến tháng 4 thì thời tiết nắng nóng nên dịch bệnh hoại tử gan tụy lại tiếp tục hoành hành trên tôm nuôi. Tuy nhiên, tiếp nối thành công của vụ nuôi TTCT cuối năm ngoái nhờ thời gian nuôi ngắn, tôm phát triển tốt, nhất là yếu tố giá tôm cao nên nhiều nông dân tiếp tục thả nuôi TTCT trong vụ tôm năm 2014 này. Dù vậy, giá TTCT từ đầu năm đến nay có xu hướng giảm, đặc biệt trong vòng 1 tháng trở lại đây giá TTCT liên tục rớt giá không phanh nên nông dân nuôi đối tượng tôm này vô cùng khốn khó.

Ông Lê Thanh Phong, chủ cơ sở nuôi TTCT trên diện tích khoảng 03 hecta ở ấp Tân Xuân, xã Phước Trung, huyện Gò Công Đông (Tiền Giang) cho biết, hiện nay giá TTCT loại 100 con/kg được thương lái thu mua với giá 73.000 đồng/kg, tôm thẻ loại 60 con/kg có giá 110.000-115.000 đồng/kg, trong khi đó giá thành nuôi TTCT đến cỡ 100 con/kg đã trên 70.000 đồng/kg, còn tôm cỡ 60-70 con/kg còn có giá thành cao hơn 5.000 - 10.000 đồng/kg.

Theo ông Phong, so với cuối năm 2013, giá TTCT hiện nay đã giảm gần 50%, nếu như năm ngoái TTCT loại dưới 100 con/kg thì thương lái tính giá bằng cách cứ giảm một con là tăng 1.000 đồng thì nay chỉ còn tăng có 500 đồng/con. Cụ thể, ao TTCT của ông Phong hiện nay khoảng 103 con/kg nếu bán giá thời điểm này năm ngoái là đã lời 40.000 - 50.000 đồng/kg thì giờ đây chỉ hòa vốn nên ông phải cố gắng nuôi đến khi tôm đạt cỡ 60-70 con/kg mới mong bán tôm lời được 20.000 đồng/kg.

“Năm ngoái, các ao nuôi TTCT của tôi cho doanh thu khoảng 10 tỷ đồng, sau khi trừ chi phí lời được hơn 50% thì năm nay với giá tôm thời điểm này nếu nuôi tốt lắm cũng chỉ lời 5.000 đồng/kg. Do giá tôm giảm nên tôi cũng như những nông dân nuôi tôm khác phải tiết giảm tối đa chi phí sản xuất, giảm đánh thuốc, giảm chạy quạt, giảm nhân công…, thậm chí giảm cho ăn chứ không còn cho tôm ăn thức ăn, đánh thuốc thoải mái như những năm trước nửa”- ông Phong chia sẻ.

Không nên kỳ vọng vào giá tôm ảo

Ông Phạm Khánh Ly- Phó vụ trưởng vụ Nuôi trồng Thủy sản (Tổng cục Thủy sản)- cho rằng, giá TTCT năm 2013 là giá “trời cho” do các các nước cung cấp TTCT lớn nhất thế giới là Thái Lan, Trung Quốc “mất mùa” vì ảnh hưởng của hội chứng tôm chết sớm (EMS) hoành hành trên tôm chứ không phải là giá tôm thực. Nếu muốn so sánh giá tôm thực phải lấy mức giá 85.000 đồng/kg của năm 2012 và nếu giá tôm ổn định ở mức này thì người nuôi tôm đã có lãi khá để yên tâm sản xuất.

Ông Trần Văn Vinh, chủ trại nuôi tôm trong nhà ở ấp Cầu Muống, xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông (Tiền Giang) cho biết, cách đây 2 tuần ông xuất bán TTCT loại 100 con/kg với giá 83.000 đồng/kg nhưng hiện nay thương lái báo giá tôm loại này chỉ còn 70.000 đồng/kg, thậm chí chỉ còn 65.000 đồng/kg. Theo ông Vinh, giá tôm hiện nay là “chạm đáy” rồi, bởi nếu giá tôm rớt nửa thì nông dân nuôi tôm sẽ bỏ nghề hết.

Về nguyên nhân giá TTCT giảm mạnh trong thời gian gần đây, ông Vinh nhận định là do thị trường trong nước trầm lắng, số thương lái đến địa phương thu mua tôm rất ít nên nông dân không thể nâng giá bán. Trong khi đó, cuối năm ngoái thương lái thu mua tôm rất nhiều (trong đó có cả thương lái Trung Quốc) nên nông dân có thể khảo sát giá với nhiều lái tôm khác nhau để chọn thương lái thu mua tôm với giá cao nhất.

Ông Phạm Khánh Ly cho rằng: Thời gian gần đây, giá TTCT giảm thấp là do các nước sản xuất TTCT lớn nhất thế giới trong năm ngoái bị giảm tới 50% sản lượng tôm do hội chứng tôm chết sớm thì hiện nay đã phục hồi, sản lượng tôm trên thị trường tôm thế giới tăng trở lại. Bên cạnh đó, các thị trường EU, Nhật Bản đã cảnh báo dư lượng kháng sinh Oxytetracyline trong tôm Việt Nam vượt mức cho phép và Nhật Bản đang tăng cường kiểm tra 100% lô tôm Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường này về chỉ tiêu Oxytetracyline dẫn đến xuất khẩu khó khăn.

Mặt khác, hiện nay tình trạng các thương lái thu mua tôm TTCT nguyên liệu xuất khẩu ồ ạt sang Trung Quốc như năm ngoái không còn nửa. Trong khi đó, nông dân trong nước đang đua nhau chuyển sang nuôi TTCT khiến sản lượng đối tượng tôm này tăng mạnh. Lợi thế giá tôm cao không còn trong năm 2014 cũng đã được Tổng cục Thủy sản dự báo và khuyến cáo cho người nuôi tôm trong Hội nghị tổng kết nuôi tôm nước lợ cuối năm ngoái.

Cân nhắc chọn đối tượng thả nuôi

“Quan điểm của ngành là vẫn tiếp tục giữ diện tích thả nuôi tôm sú hiện có, nhất là các diện tích nuôi tôm quảng cạnh cải tiến, tôm lúa, tôm rừng nhưng cũng không bỏ qua cơ hội tôm thẻ chân trắng”, ông Phạm Khánh Ly cho biết.

Theo Tổng cục Thủy sản, Việt Nam là quốc gia đi sau trong nuôi TTCT so với các nước sản xuất tôm thẻ chân trắng khác trên thế giới nên kỹ thuật nuôi không bằng, năng suất thấp hơn. Mặt khác, giá nhân công Việt Nam cao hơn, việc chọn lọc giống TTCT không bằng Thái Lan dẫn đến giá thành sản xuất cao hơn làm cho lợi thế cạnh tranh thấp hơn so với Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ. Trong khi đó ta có truyền thống sản xuất tôm sú, là nguồn cung cấp tôm sú lớn trên thế giới và hiện nay chỉ còn Ấn Độ, Việt Nam và Indonesia còn nuôi tôm sú trong khi thị trường tiêu thụ tôm sú trên thế giới vẫn còn đáng kể.

Mặt khác, giá TTCT đang có dấu hiệu “yếu thế” so với giá tôm sú nên lợi nhuận từ việc nuôi tôm TTCT không còn hấp dẫn. Theo số liệu thống kê của Chi cục Thủy sản Tiền Giang, hiện nay, giá TTCT loại 100 con/kg có giá 70.000 - 73.000 đồng/kg; tôm loại 60 con/kg giá 105.000 - 115.000 đồng/kg, giảm gần 40.000 đồng/kg so với tháng trước. Trong khi đó, giá tôm sú loại 40 con/kg có giá 240.000 - 270.000 đồng/kg, tôm sú loại 30 con/kg có giá 280.000 - 310.000 đồng/kg, chỉ giảm nhẹ 5.000 - 10.000 đồng/kg so với tháng trước.

Trước tình hình này, ông Phan Hữu Hội, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản khuyến cáo, diễn biến giá tôm thời gian qua cho thấy giá TTCT có xu hướng giảm mạnh, trong khi tôm sú vẫn khá ổn định ở mức cao. Hơn nửa, Việt Nam có truyền thống và lợi thế về sản xuất tôm sú nên bà con nuôi tôm thâm canh và bán thâm canh trên địa bàn tỉnh nên cân nhắc trong việc chọn đối tượng nuôi sao cho có hiệu quả cao nhất.