Một số giải pháp bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản

Khai thác hải sản quá mức bằng những phương pháp đánh bắt mang tính hủy diệt không những phá vỡ cân bằng sinh học của hệ sinh thái mà còn nguy hại hơn vì hủy hoại nơi cư trú của các loài hải sản. Ứng dụng khoa học công nghệ nhằm đưa ra các giải pháp bảo vệ, phục hồi và tái tạo nguồn lợi thuỷ sản đã và đang được các nhà bảo vệ nguồn lợi, môi trường cũng như nhà quản lý quan tâm là việc thiết lập, xây dựng hướng đến phát triển bền vững ngành thuỷ sản đảm bảo cân bằng nguồn lợi và lợi ích hài hoà của ngư dân, cùng với bảo vệ môi trường hệ sinh thái.

Mô hình nuôi trồng công nghệ cao góp phần phát triển thủy sản bền vững
Mô hình nuôi trồng công nghệ cao góp phần phát triển thủy sản bền vững. Ảnh: Tép Bạc

1. Rạn nhân tạo (Artificial reef - ARs)

Rạn nhân tạo là một cấu trúc nhân tạo, thường được làm từ bê tông, đá, hoặc các vật liệu thân thiện với môi trường, được đặt chìm dưới đáy biển. Mục đích chính của chúng là tạo ra một môi trường sống mới cho các loài sinh vật biển, giống như một rạn san hô tự nhiên. Rạn nhân tạo giúp tăng cường đa dạng sinh học, cung cấp nơi trú ẩn và sinh sản cho cá và các loài thủy sản khác, đồng thời thu hút các loài cá và phục hồi hệ sinh thái biển.

Ứng dụng rạn nhân tạo đã được triển khai trên vùng biển Tây tỉnh Cà Mau với dạng các khối rạn hình lập phương bằng bê tông cốt thép đã cho thấy hiệu quả nhất định trong việc tái tạo và phục hồi nguồn lợi thuỷ sản. Khu vưc thả rạn tạo nơi trú ẩn và bãi đẻ cho nhiều loài thuỷ hải sản, tái tạo và phát triển đa dạng sinh học biển. 

Ứng dụng rạn nhân tạo dạng lập phươngỨng dụng rạn nhân tạo dạng lập phương. Ảnh: Internet

2. Chà rạn (Fish Aggregating Devices - FADs)

Chà rạn là một giải pháp đã được sử dụng từ lâu và được đánh giá mang lại hiệu quả trong việc dẫn dụ cá. Mô hình này đã được ngư dân ứng dụng trong nghề lưới vây khai thác cá ngừ, cá chim. Mô hình chà rạn bao gồm các cấu trúc đơn giản, thường được tạo ra từ cành cây, tre, hoặc lưới cũ, được đặt ở những khu vực đáy biển trống trải. Chà rạn đóng vai trò là nơi trú ẩn và tập trung cho các loài cá, đặc biệt là cá con, giúp chúng tránh được kẻ thù và tìm kiếm thức ăn dễ dàng hơn.

Việc ứng dụng chà rạn đã được chứng minh là một phương pháp hiệu quả để bảo vệ và phục hồi nguồn lợi thủy sản tại nhiều vùng biển. Bằng cách tạo ra các điểm tập trung cá, chà rạn không chỉ giúp người dân khai thác hiệu quả hơn tại những khu vực cho phép mà còn hạn chế việc khai thác tràn lan, góp phần giảm áp lực lên các khu vực sinh sản tự nhiên. Tuy nhiên, việc ứng dụng chà rạn cần được kiểm soát để tránh việc khai thác quá mức cùng với các vật liệu trong thiết kế chà cũng cần được xem xét nhằm tránh việc tạo ra ngư cụ ma làm ảnh hưởng đến nguồn lợi thuỷ sản về lâu dài.

Ứng dụng chà rạn trong bảo vệ và phục hồi nguồn lợi thuỷ sảnỨng dụng chà rạn trong bảo vệ và phục hồi nguồn lợi thuỷ sản. Ảnh: sưu tầm

3. Đồng quản lý trong bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản (co-management): 

Bên cạnh các giải pháp kỹ thuật như rạn nhân tạo và chà rạn, việc áp dụng đồng quản lý là một phương thức tiếp cận mang tính xã hội và cộng đồng. Đồng quản lý được qui định cụ thể tại Điều 10, Luật Thủy sản 2017, khẳng định đồng quản lý là phương thức quản lý, trong đó Nhà nước chia sẻ quyền hạn, trách nhiệm với tổ chức cộng đồng tham gia quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

Đồng quản lý giúp phát huy tinh thần tự giác và trách nhiệm của cộng đồng, từ đó nâng cao hiệu quả bảo vệ nguồn lợi. Đây được xem là một trong những giải pháp thiết thực và phù hợp với định hướng phát triển bền vững của ngành thủy sản. Đồng thời, mô hình này còn giúp giảm xung đột lợi ích giữa các cộng đồng ngư dân trong bảo vệ và khai thác nguồn lợi thuỷ sản.

Đăng ngày 28/09/2025
Huỳnh Như @huynh-nhu
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Kinh tế tuần hoàn nuôi trồng thủy sản là đổi mới sáng tạo

Phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh là mục tiêu bao trùm hiện nay và đó là quá trình đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để chuyển đổi mô hình.

Mô hình nuôi tôm
• 09:00 05/12/2025

Công thức cải thiện FCR nuôi tôm: Bí quyết nằm ở kỹ thuật cho ăn

Chi phí thức ăn thường chiếm tỷ trọng lớn nhất trong vụ nuôi, có thể lên tới 60%. Việc tôm ăn nhiều nhưng chậm lớn dẫn đến hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận. Vấn đề này thường xuất phát từ việc quản lý cho ăn chưa sát với nhu cầu thực tế của tôm trong từng thời điểm.

Nhá tôm ăn
• 12:35 04/12/2025

Tại sao tôm bị mềm vỏ sau mưa?

Những cơn mưa lớn kéo dài thường là nỗi ám ảnh với người nuôi tôm, kéo theo sự biến động môi trường khốc liệt.

Tôm thẻ
• 13:30 03/12/2025

Công nghệ nanobubble và tiềm năng ứng dụng trong nuôi trồng thủy sản

Công nghệ nanobubble (bong bóng nano) đang nổi lên như một giải pháp đột phá trong ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt trong bối cảnh yêu cầu về tăng năng suất, giảm chi phí và đảm bảo an toàn sinh học ngày càng cao.

Công nghệ nanobubble
• 09:00 25/11/2025

Rùa biển trong sách đỏ sa vào lưới ngư dân Đà Nẵng

Một cá thể đồi mồi dứa nặng khoảng 17kg, thuộc loài nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam, vừa được một ngư dân tại Đà Nẵng tự nguyện bàn giao sau khi vô tình mắc vào lưới. Lực lượng chức năng sau đó đã phối hợp thả cá thể rùa biển này trở về môi trường tự nhiên an toàn.

Rùa biển
• 12:48 05/12/2025

Giá tôm thẻ tăng vọt, người nuôi ở Đồng Nai phấn khởi

Những ngày đầu tháng 12, giá tôm thẻ chân trắng tại xã Phước An (huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai) đang tăng mạnh, mang lại niềm vui lớn cho người nuôi. Không khí thu hoạch trở nên tất bật khi thương lái từ nhiều tỉnh thành, đặc biệt là phía Bắc, tìm về thu mua tận ao.

Thu hoạch tôm
• 12:48 05/12/2025

Kinh tế tuần hoàn nuôi trồng thủy sản là đổi mới sáng tạo

Phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh là mục tiêu bao trùm hiện nay và đó là quá trình đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để chuyển đổi mô hình.

Mô hình nuôi tôm
• 12:48 05/12/2025

Cuộc đua Net Zero: Ao tôm của bạn đã sẵn sàng cho hộ chiếu carbon?

Năm 2026 là mốc bắt đầu siết chặt quy định về khí thải, mở ra cuộc sàng lọc khốc liệt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Net Zero
• 12:48 05/12/2025

Loại cá bị chê tanh bất ngờ 'lên đời' thành đặc sản, được săn lùng không kém cá biển đắt đỏ

Khi nói đến thực phẩm giàu omega-3, nhiều người thường nghĩ ngay đến các loại cá biển đắt đỏ như cá hồi hay cá ngừ. Thế nhưng, ít ai biết rằng cá mè – loài cá nước ngọt quen thuộc, giá rẻ và thường bị chê tanh – lại sở hữu một nguồn omega-3 dồi dào, không hề thua kém nhiều loại cá biển.

Cá mè
• 12:48 05/12/2025
Some text some message..