Quy tắc "5 không - 5 có" trong mô hình tôm lúa
Năm 2018, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Công ty TNHH Lương thực Tấn Vương triển khai thí điểm mô hình lúa hữu cơ tại 2 xã: Trí Lực và Tân Lộc Bắc của huyện Thới Bình, với tổng diện tích trên 51ha, hơn 40 hộ tham gia. Đây là mô hình mới, người dân còn nhiều bỡ ngỡ bước đầu.
Chiều 17/12, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cà Mau phối hợp với UBND huyện Thới Bình tổ chức hội nghị sơ kết mô hình lúa - tôm hữu cơ liên kết 4 nhà tại Ấp 5 (xã Trí Lực, huyện Thới Bình).
Theo TS. Nguyễn Công Thành, Trung tâm Phát triển nông nghiệp hữu cơ Việt Nam: “Mô hình trồng lúa hữu cơ kết hợp nuôi tôm thực hiện theo quy tắc “5 không - 5 có”. 5 không là: Không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, trừ cỏ hóa học; không sử dụng phân bón hóa học; không sử dụng chất kích thích, hóc môn tăng trưởng và kháng sinh; không sử dụng giống, thành phần chất biến đổi gen; không sử dụng bùn thải, bùn cống, phân bón hữu cơ không rõ nguồn gốc.
5 có là: Có kỹ thuật sản xuất, kết hợp truyền thống và hiện đại, ghi chép nhật ký sản xuất nguồn gốc đầu vào; có kiểm tra sản phẩm không nhiễm các chất cấm; có trách nhiệm cộng đồng và môi trường, trung thực minh bạch trong sản xuất; có sự liên kết với doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm đạt chứng nhận tiêu chuẩn đã đăng ký; hài hòa hiêu quả kinh tế - xã hội và môi trường”.
Ông Trương Minh Sơn, người dân xã Trí Lực kiến nghị: “Do biến đổi thời tiết khó lường nên khi triển khai, ngành chức năng cần cử cán bộ thường xuyên xuống theo dõi quá trình phát triển của cây lúa. Đồng thời, đảm bảo đầu ra bền vững cho sản phẩm sau khi thu hoạch”.
Loại hình sản xuất này đã mang lại hiệu quả kinh tế, môi trường rất lớn, góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường trong nuôi tôm, tạo ra sản phẩm “lúa an toàn đặc sản - gạo sạch” có giá trị cao.
Các giống lúa được trồng chủ yếu: Một bụi đỏ, một bụi bờ đìa, tài nguyên và các giống lúa thơm chất lượng cao ST20, ST24, RVT.
Theo đánh giá của ngành chuyên môn, lúa hữu cơ phát triển tốt hơn so với vô cơ; ít bị sâu bệnh; ít tốn công lao động; lúa đứng không bị đổ ngã. Đặc biệt là không dùng phân thuốc hóa học nên thủy sản như tôm thẻ và tôm càng xanh phát triển khá tốt. Với giống lúa ST24 thời gian sinh trưởng từ 90-100 ngày, năng suất ước đạt 4 - 4.5 tấn/ha, tổng sản lượng 120 tấn.
Gặt hái được những kết quả ban đầu, thời gian tới, mô hình lúa – tôm hữu cơ liên kết 4 nhà không chỉ dừng lại ở hai xã: Trí Lực và Tân Lộc Bắc mà còn vươn xa ra các xã khác, tạo thành chuỗi sản xuất hình thành kinh tế tập thể hợp tác xã, tổ hợp tác để liên kết cộng đồng nông dân, hợp tác xã sẽ làm nòng cốt trong khâu tổ chức sản xuất liên kết với doanh nghiệp.