Ðặc khu Phú Quý tìm lời giải cho bài toán cạn kiệt nguồn lợi thủy sản

Trước thực trạng này, chính quyền và người dân địa phương đang tìm đến mô hình "đồng quản lý" như một lời giải, đặt nhiệm vụ bảo vệ và tái tạo nguồn lợi lên hàng đầu.

Phú Quý từ lâu đã được thiên nhiên ưu đãi với một "kho báu" biển khơi. Vùng biển nơi đây có trữ lượng cá nổi lớn, tập trung nhiều loài có giá trị kinh tế cao như cá mú, cá hồng, cua, mực... Cùng với đó, hệ sinh thái rạn san hô và thảm cỏ biển rộng lớn đã tạo nên một môi trường sống lý tưởng cho các loài đặc sản trứ danh như cua huỳnh đế và đặc biệt là hải sâm. Tuy nhiên, "kho báu" này đang đứng trước nguy cơ cạn kiệt. Nhiều năm qua, việc sử dụng các phương thức khai thác hủy diệt như thuốc nổ, kích điện, lưới mắt nhỏ đã khiến nguồn lợi hải sản suy giảm rõ rệt.

Chia sẻ về thực trạng này, ngư dân Nguyễn Tiết Xương, người có hơn 40 năm kinh nghiệm bám biển, ngậm ngùi kể lại: "Khoảng 30 năm trước, vùng biển Phú Quý đẻn biển nhiều vô kể. Nhưng những năm gần đây, chúng tôi gần như không còn thấy nữa, phải ra tận Trường Sa mới bắt được vài con". Câu chuyện của con đẻn biển cũng là tình cảnh chung của nhiều loài hải sản khác đang dần biến mất khỏi vùng biển này.

Hải sâm được xem là đặc sản của đặc khu. Ảnh: Báo Lâm Đồng

Trước thực trạng đáng báo động, chính quyền và người dân Phú Quý đang tìm kiếm một hướng đi bền vững hơn. Lời giải được đặt ra là mô hình "đồng quản lý bảo vệ nguồn lợi thủy sản", một cách làm đã chứng minh hiệu quả tại xã Tân Thành và đang được kỳ vọng sẽ nhân rộng. Mô hình này đặt cộng đồng ngư dân vào vị trí trung tâm, trao cho họ quyền và trách nhiệm trong việc cùng với chính quyền bảo vệ và tái tạo nguồn lợi biển ngay tại ngư trường của mình.

Ông Nguyễn Văn Linh, Phó Chủ tịch UBND đặc khu Phú Quý, cho biết khu vực Lạch Dù với hơn 60 cơ sở nuôi trồng rất phù hợp để triển khai mô hình này. "Chính quyền và người dân Phú Quý mong muốn áp dụng mô hình này để huy động cộng đồng tham gia bảo tồn biển. Chúng tôi đã đề nghị Chi cục Thủy sản, Biển và Hải đảo sớm hướng dẫn để có thể triển khai một cách bài bản," ông Linh nói.

Quyết tâm bảo vệ nguồn lợi biển không chỉ đến từ địa phương. Mới đây, UBND tỉnh cũng đã ra chỉ thị yêu cầu tăng cường công tác bảo tồn, phục hồi hệ sinh thái biển. Các địa phương ven biển và đặc khu Phú Quý được giao nhiệm vụ đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục pháp luật, đồng thời phát động phong trào thường niên "Toàn dân tham gia bảo vệ, tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản".

Việc khai thác đi đôi với bảo vệ không còn là khẩu hiệu, mà đã trở thành một nhiệm vụ cấp bách để kinh tế biển của Phú Quý có thể tiếp tục là trụ cột, gắn liền với phát triển du lịch và dịch vụ một cách bền vững trong tương lai.