Giải mã ASC: Không chỉ là "sạch", mà là "có trách nhiệm"
ASC là chữ viết tắt của Aquaculture Stewardship Council (Hội Đồng Quản Lý Nuôi Trồng Thủy Sản). Đây là một tổ chức độc lập, phi lợi nhuận, được thành lập vào năm 2009 bởi Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (WWF) và Tổ chức Sáng Kiến Thương Mại Bền Vững Hà Lan (IDH) nhằm quản lý các tiêu chuẩn toàn cầu đối với việc nuôi trồng thuỷ sản có trách nhiệm.
Điểm khác biệt cốt lõi của ASC so với nhiều tiêu chuẩn khác là nó không chỉ tập trung vào an toàn thực phẩm. Một sản phẩm đạt chứng nhận ASC phải chứng minh được rằng toàn bộ quá trình sản xuất ra nó đều tuân thủ các nguyên tắc nghiêm ngặt theo bộ tiêu chuẩn ASC dựa trên 4 nền tảng chính là môi trường, xã hội, an sinh động vật và an toàn thực phẩm.
Nói một cách đơn giản, ASC là một lời cam kết rằng trang trại nuôi trồng không chỉ tạo ra sản phẩm sạch, mà còn giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực đến hệ sinh thái xung quanh và đối xử công bằng với người lao động.
Thủy sản được chứng nhận MSC và ASC bán tại cửa hàng bán lẻ chính thống Spar (Hà Lan)
Những yêu cầu cốt lõi của “tiêu chuẩn vàng” ASC
Để đạt được chứng nhận ASC, một trang trại nuôi tôm phải đáp ứng một bộ tiêu chuẩn khắt khe, bao gồm nhiều khía cạnh.
Bảo tồn môi trường và đa dạng sinh học
Trang trại phải chứng minh được hoạt động của mình không gây hại đến các hệ sinh thái nhạy cảm như rừng ngập mặn hay các vùng đất ngập nước. Việc quản lý chất lượng nước thải, bùn thải và giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước chung là yêu cầu bắt buộc.
Sử dụng thức ăn và con giống có trách nhiệm
ASC yêu cầu nguồn thức ăn thủy sản phải có nguồn gốc bền vững, có thể truy xuất được và không đến từ các hoạt động khai thác hủy diệt. Tương tự, con giống cũng phải có nguồn gốc rõ ràng và khỏe mạnh.
Sức khỏe động vật
Phải có một kế hoạch quản lý sức khỏe toàn diện cho vật nuôi, hạn chế tối đa việc sử dụng kháng sinh và hóa chất. Khi bắt buộc phải sử dụng, phải tuân thủ nghiêm ngặt danh mục cho phép và có sự giám sát của chuyên gia.
Trách nhiệm xã hội
Đây là một trụ cột quan trọng của ASC. Trang trại phải đảm bảo một môi trường làm việc an toàn, công bằng cho người lao động, không sử dụng lao động trẻ em hay lao động cưỡng bức, và có mối quan hệ tốt với cộng đồng địa phương.
Vì sao ngành thủy sản Việt Nam cần đến ASC?
Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, việc đạt được chứng nhận ASC mang lại những lợi thế chiến lược không thể phủ nhận.
Thứ nhất, nó là "tấm vé thông hành" để vào các thị trường cao cấp. Các nhà bán lẻ và người tiêu dùng lớn ở châu Âu, Bắc Mỹ ngày càng ưu tiên các sản phẩm có dán nhãn ASC. Việc thiếu chứng nhận này đồng nghĩa với việc tự đóng lại cánh cửa đến với các phân khúc thị trường có giá trị cao nhất.
Thứ hai, nó giúp nâng cao giá trị và xây dựng thương hiệu. Logo ASC trên bao bì là một sự bảo chứng uy tín về một sản phẩm bền vững và có trách nhiệm. Điều này giúp sản phẩm tôm Việt Nam tạo ra sự khác biệt, thoát khỏi cuộc chiến cạnh tranh về giá với các đối thủ sản xuất hàng loạt.
Cuối cùng, việc tuân thủ các tiêu chuẩn ASC buộc các trang trại phải nâng cao năng lực quản lý. Quy trình sản xuất trở nên chuyên nghiệp, khoa học và hiệu quả hơn, giúp giảm thiểu rủi ro dịch bệnh, tối ưu hóa chi phí và do đó, tăng lợi nhuận một cách bền vững.
Nhãn ASC trên bao bì giống như “dấu kiểm định” khiến người tiêu dùng tin tưởng ngay về chất lượng và an toàn. Ảnh: vasep.com.vn
Khoản đầu tư cho sự bền vững
Việc theo đuổi chứng nhận ASC không phải là một con đường dễ dàng, nó đòi hỏi sự đầu tư nghiêm túc về cả tài chính và con người. Tuy nhiên, đây là hướng đi tất yếu nếu ngành thủy sản Việt Nam muốn phát triển bền vững.
Đây không chỉ là việc đáp ứng một tiêu chuẩn, mà là một cuộc "nâng cấp" toàn diện cho cả ngành. Đó là con đường để khẳng định vị thế và xây dựng một thương hiệu thủy sản Việt Nam có trách nhiệm trên trường quốc tế.