Nhiều năm nay, người dân xã ven biển Nam Cường (huyện Tiền Hải, Thái Bình) sống khỏe với nghề nuôi trồng thủy sản. Muốn làm giàu bằng nghề này phải có đất và vốn. Vậy mà Trương Văn Trị - chàng trai nghèo sinh năm 1980 vẫn kiếm được cả chục tỷ mỗi năm nhờ vốn kiến thức học từ trường nghề và tự nghiên cứu.
Trị kể, nhà nghèo nhưng có đến bốn anh em nên khi tốt nghiệp cấp ba, anh không dám mơ vào giảng đường đại học. Sau nhiều ngày suy nghĩ, Trị thi vào khoa Kỹ thuật nuôi trồng thủy sản Trường Trung cấp Nuôi trồng thủy sản Bắc Ninh và đỗ với số điểm khá cao.
Năm 2003, Trị tốt nghiệp loại giỏi, được giữ lại làm việc ở trường nhưng anh quyết định về Tiền Hải để tìm cơ hội làm giàu trên quê hương. Thiếu đất, thiếu vốn, kinh nghiệm thực tế lại chưa có nhiều, Trị ra đảo Cát Bà (Hải Phòng) xin làm việc ở Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thuỷ sản 1. Mức lương 950.000 đồng tháng vẫn đủ để anh vừa xoay xở sống được và còn có tích lũy. Sau đó, Trị liên hệ với ông chủ tịch xã Nam Cường xin thuê gần 0,8ha thời hạn 5 năm với 4 triệu đồng - số vốn mà anh dành dụm trong những năm đi làm thuê - để nuôi cá nước ngọt.
Nộp xong tiền cho xã, túi Trị cũng sạch tiền. Thế là tiền đào ao, mua cá giống, thức ăn, anh phải vay mượn của gia đình, bạn bè. Tuy nhiên, các giống cá nước ngọt mà anh nuôi giá thành khá cao trong khi giá xuất ao lại thấp, hiệu quả kinh tế không cao. Tuy nhiên, Trị nhớ lại, hồi còn nhỏ theo bố đi biển, anh từng bắt cá vược con rồi đem thả ở ao nhà. Nhiều tháng sau tát ao, Trị vẫn thấy có vài con sống. Vì vậy, anh quyết định thử thuần hóa cá vược trong môi trường nước ngọt.
Tháng 2/2006, Trị nhập về 10.000 con cá vược có nguồn gốc Thái Lan với giá 2.000 đồng mỗi con. Vào nước ngọt, cá chết 90%, Trị lỗ 17 triệu đồng. Không nản chí, anh tiếp tục đo nhiệt độ, kiểm tra nước, rồi bắt cá lên xem xét. Mẻ thứ hai, Trị vẫn nhập 10.000 con, tỷ lệ chết là 60%. Sau một tháng Trị bán 3.000 con cá giống, để lại 1.000 con nuôi cá thịt. Xuất ao, anh hòa vốn nhưng học được rất nhiều kinh nghiệm. Đến cuối năm 2006, tỷ lệ cá chết chỉ còn 15 - 20%. Qua năm 2007, có đến 90% số cá vược sống được trong môi trường nước ngọt.
Trương Văn Trị là người đầu tiên ở Việt Nam nuôi thành công một loài cá biển có giá trị kinh tế cao trong môi trường nước ngọt. Từ 10.000 cá giống ban đầu, giờ trang trại của anh đã cung cấp hơn 1 triệu con giống cho khắp các tỉnh, thành trong cả nước. Đến nay, anh đã sở hữu một trang trại rộng 10ha, lãi mỗi năm hơn 10 tỷ đồng. Ngoài cá vược, Trị còn khá "mát tay" với các con giống có giá trị kinh tế cao như ngao, cá sủ, cá vây vàng.
Mỗi ngày, vừa tất bật công việc tại trang trại, Trị còn đến lớp học của Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội mở tại Thái Bình. Anh nói: "Có kiến thức thì không lo nghèo. Học xong đại học, nhất định tôi sẽ dốc sức nghiên cứu thêm những cách làm mới để việc sản xuất đạt hiệu quả cao hơn".