Đây là tháng thứ sáu liên tiếp, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường EU tiếp tục diễn biến theo chiều hướng giảm. Đặc biệt, từ tháng 5/2012 đến nay, xuất khẩu cá tra sang EU luôn giảm hơn 20%/tháng do nhu cầu hàng hóa thấp và đồng euro chưa phục hồi.
VASEP cho biết, tính chung 8 tháng đầu năm 2012, giá trị xuất khẩu cá tra Việt Nam đạt 1,1 tỷ USD, giảm 0,5% so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu do xuất khẩu sang EU - thị trường nhập khẩu chủ lực cá tra của Việt Nam giảm 20%, chỉ đạt 291 triệu USD.
Dẫn báo cáo mới nhất của Globefish được Tổ chức Nông Lương Liên hợp quốc (FAO) xuất bản giữa tháng 8 vừa qua, VASEP cho biết xuất khẩu cá tra của Việt Nam sang EU trong quý I và quý II đều giảm mạnh về giá trị và khối lượng và giảm ở hầu hết các thị trường chính như Tây Ban Nha, Đức, Hà Lan, Ba Lan, Romania, Bỉ và Italy.
Cũng theo VASEP, do những hành vi bôi xấu cá tra, người tiêu dùng EU đã nhận thức sai lệch, có quan điểm tiêu cực đối với cá tra và mô hình nuôi cá tại Việt Nam mà không nhận thức được rằng cá tra xuất khẩu của Việt Nam được kiểm định chất lượng nhiều hơn bất kỳ loài thủy sản nào trên thế giới.
“Cho dù những hành vi bôi xấu cá tra này không còn được nhắc đến, nhưng những hiểu biết sai lệch vẫn gắn liền với hình ảnh con cá tra. Trước đó, phải mất nhiều năm người tiêu dùng mới thôi nghĩ rằng cá hồi nuôi bị bơm chích kháng sinh, và cho đến nay loài cá này vẫn chưa được kinh doanh phổ biến ở một số khu vực”, VASEP dẫn lời của Globefish.
Trong bối cảnh các nước EU rơi vào suy thoái kinh tế, lẽ ra việc tiêu thụ cá thịt trắng có giá cả hợp lý hơn phải tăng mạnh nhưng ngược lại, xuất khẩu cá tra sang EU vẫn sụt giảm. Điều này cho thấy người tiêu dùng EU tiếp tục bị ảnh hưởng bởi những thông tin bôi xấu cá tra và chưa có cơ hội tiếp cận thông tin từ chính ngành cá tra Việt Nam.
Globefish cũng cho rằng: Hiện từng doanh nghiệp xuất khẩu đơn lẻ của Việt Nam đều có sách giới thiệu về sản phẩm cá tra nhưng hầu như chỉ dành cho các đối tác thương mại tiềm năng mà quên đi người tiêu dùng và các đối tượng kinh doanh nhà hàng.
Ngoài thị trường EU, trong tháng 8, xuất khẩu cá tra sang ASEAN (khu vực chiếm hơn 5,6% tổng giá trị xuất khẩu cá tra Việt Nam) cũng giảm 19% so với cùng kỳ năm 2011. Tại thị trường Brazil và Colombia cũng chứng kiến sụt giảm mạnh lần lượt là gần 45% và gần 14%.Ngược lại, cá tra vẫn giữ được tốc độ tăng trưởng sang Mỹ, Mehico, Trung Quốc và Hong Kong. Trong tháng 8, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt trên 40 triệu USD, tăng 16%; 8 tháng đầu năm đạt 254 triệu USD, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhưng mức tăng của các tháng trong năm nay hầu hết đều thấp hơn so với cùng kỳ năm 2011.
Tuy nhiên cũng có những điểm sáng lạc quan khi VASEP nhận định, tới đây khi gói cứu trợ 9.000 tỷ đồng cho ngành cá tra được thông qua sẽ thúc đẩy hoạt động sản xuất nguyên liệu cá tra và tạo điều kiện cho doanh nghiệp thu mua nguyên liệu, chế biến xuất khẩu, đáp ứng kịp thời nhu cầu thị trường EU, Mỹ...đặc biệt là thời điểm các nhà nhập khẩu tăng cường nhập cá tra để phục vụ dịp Noel và đón năm mới 2013 nên giá trị xuất khẩu cá tra trong quý IV năm 2012 được dự báo sẽ cao nhất so với các tháng trong năm.