Báo động tình trạng dùng thuốc kháng sinh cho người trị bệnh tôm!

Gần đây ở một số địa phương nuôi tôm ven biển ĐBSCL rộ lên cách trị bệnh tôm “truyền miệng”, từ thuốc tự chế hoặc dùng tân dược. Tôm không hết bệnh, tốn tiền vô ích, còn gây hệ lụy ô nhiễm môi trường ao nuôi nghiêm trọng.

tôm thâm canh
Vùng nuôi tôm thâm canh ở Sóc Trăng (Ảnh: HĐ)

Báo động

Anh Hùng, người chuyên kinh doanh thuốc thú y tại Cần Thơ cho biết: Nhiều cửa hàng thuốc thú y thủy sản biết rõ từ ngày 1/7 sắp tới việc mua bán kinh doanh chất cấm, thuốc nằm ngoài danh mục được phép lưu hành của Bộ NN-PTNT sẽ bị cơ quan chức năng phạt nặng, có thể xử lý hình sự. Hơn nữa thời gian qua lực lượng liên ngành đã nhiều lần kiểm tra đột xuất, do đó đa số chủ cửa hàng kinh doanh tuân thủ quy định khá tốt.

Nhưng khi chúng tôi về vùng nuôi tôm ven biển Sóc Trăng, Bạc Liêu, thấy có diễn biến khác. Đó là một số người nuôi tôm mua kháng sinh tân dược (thuốc tây) về cà nhuyễn trộn vào thức ăn thủy sản cho tôm ăn. Bất kể thuốc có tác dụng trị được bệnh tôm hay không, họ cứ bắt chước nhau làm, sử dụng vô tội vạ.

Chị Hai Vân ở ấp Mỏ Ó, xã Trung Bình, huyện Trần Đề (Sóc Trăng) có 2 ha với 4 ao nuôi tôm sú theo mô hình bán thâm canh, cho biết: Vùng ao nuôi của HTX, trong đó chị là một trong những xã viên, tuân thủ nuôi theo quy trình VietGAP, tuyệt nhiên không sử dụng kháng sinh cấm và thuốc tây.

Còn phía ao tôm bên ngoài HTX thấy người ta chỉ dẫn nhau mua đủ các loại kháng sinh thường dùng trị bệnh cho người như Tetracyclin, Ampicillin, Cotrimoxazol, Enrofloxacin… về trộn với thức ăn tôm để trị bệnh tôm. Mấy loại thuốc này ra tiệm thuốc tây mua hàng lố, bao nhiêu cũng có bán.

Chúng tôi hỏi: Dùng thuốc như vậy có trị được tôm hết bệnh không? Chị Hai Vân nói: Chưa nghe ai nói thuốc có tác dụng hay không, chỉ biết đa số tôm sau khi ăn thức ăn có trộn kháng sinh vào đều chết. Tôi thấy trị bệnh tôm kiểu này không ổn nhưng tôm bệnh quá các hộ cứ đua nhau làm liều.

Khuyến cáo

Trước thực trạng người nuôi tôm dùng thuốc tây vô tội vạ trị bệnh cho tôm, thạc sĩ Nguyễn Ngọc Phú Vinh, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển, Cty CP Vemedim (Cần Thơ), cho rằng: Việc làm này trước hết là sai luật định vì theo thông tư liên bộ Y tế - NN-PTNT, nghiêm cấm sử dụng thuốc dùng cho người để chữa bệnh cho động vật và ngược lại. Do vậy nếu phát hiện sự việc này, cơ quan chức năng có thể xử phạt cả tiệm thuốc tây lẫn người nuôi tôm.

Về mặt chuyên môn, ông Vinh cho biết: Các loại thuốc trên đều là kháng sinh, tức chỉ có tác dụng điều trị những bệnh do vi khuẩn gây ra, trong khi đó khoảng 80% các bệnh xảy ra ở tôm là do virus (không chịu tác động của kháng sinh), do vậy dùng kháng sinh để trị bệnh tôm (mà không được xác định chính xác là bệnh do vi khuẩn) thì khả năng khỏi bệnh rất thấp.


Ảnh: Hữu Đức

Mặt khác, thuốc tây được nghiên cứu thử nghiệm xây dựng liều dùng cho người, nếu dùng liều này cho tôm thì không phù hợp vì mỗi loài có liều dùng khác nhau dựa trên đặc tính loài và đặc tính dược động học của thuốc.

Tôm là loại ăn thức ăn chìm, thời gian ăn rất lâu, do vậy các loại thuốc được chế biến chuyên dùng cho tôm có đặc điểm là áo dầu hoặc vi bọc để không bị phân rã trong nước khi thuốc ở lâu trong nước. Do vậy nếu cà thuốc ra trộn vào thức ăn thì khi cho vào nước, thuốc sẽ trôi đi hết trước khi tôm ăn.

Đối với việc dùng các loại cây thuốc nam trị bệnh tôm cũng vậy. Như đã nói, bệnh tôm chủ yếu do virus nên điều trị bệnh bằng thảo dược có kết quả rất thấp. Ngoài ra chưa có nghiên cứu nào chỉ ra liều lượng sử dụng thuốc nam cho tôm nên việc sử dụng này không có cơ sở.

Tóm lại, việc sử dụng thuốc tân dược hay cây cỏ tự chế, ngoài việc làm tốn thời gian, công lao động, tiền bạc cho người nuôi còn làm chậm đi quá trình chẩn đoán và xử lý điều trị bệnh đúng cách, làm cho tình trạng bệnh tôm càng nặng hơn.

Theo hướng dẫn các cơ quan chuyên ngành thủy sản, khi phát hiện tôm bệnh, người nuôi nên tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh (nếu có kinh nghiệm); đồng thời liên hệ cơ quan chức năng tại địa phương (chi cục thú y, chi cục quản lý nguồn lợi thủy sản, các phòng thí nghiệm bệnh học thủy sản…) lấy mẫu chẩn đoán xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh và đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả, an toàn nhất.

Bên cạnh đó, để kiểm soát được tình trạng dùng kháng sinh cấm, ngoài việc tăng cường kiểm tra nơi buôn bán thì điều quan trọng là phổ biến kiến thức đến người nuôi để họ hiểu và không sử dụng.

Bà Quách Thị Thanh Bình - Chi cục phó Chi cục Thủy sản Sóc Trăng:

Từ cuối tháng 1/2016, Sở NN-PTNT đã có công văn (số 128/SNN-CCTS) về việc tuyên truyền và phổ biến các qui định của pháp luật về SX kinh doanh và sử dụng hóa chất, kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản. 

Trong đó, người nuôi tôm cần lưu ý: Tuyệt đối không sử dụng kháng sinh để phòng bệnh thủy sản trong quá trình nuôi hoặc ương dưỡng; không được tự ý sử dụng kháng sinh, khi cần thiết chỉ được sử dụng hóa chất kháng sinh nằm trong danh mục hóa chất, kháng sinh hạn chế sử dụng trong nuôi trồng thủy sản.

Khi sử dụng kháng sinh để trị bệnh phải theo phác đồ điều trị của cán bộ chuyên môn về nuôi trồng thủy sản. Lưu ý kháng sinh chỉ có tác dụng chủ yếu trên mầm bệnh là vi khuẩn, không dùng thuốc kháng sinh để trị các bệnh do virus.

Nông Nghiệp Việt Nam, 24/06/2016
Đăng ngày 24/06/2016
Hữu Đức
Nuôi trồng

Khoáng K3 - Khoáng chất tự nhiên cho tôm nuôi

Công ty K3 là doanh nghiệp chuyên môn hóa sản xuất và cung cấp khoáng chất có nguồn tự nhiên cho nuôi tôm, với mục tiêu là đem đến cho người nuôi những sản phẩm khoáng chất lượng hàng đầu.

Khoáng trong nuôi tôm
• 10:42 08/09/2023

Giá thức ăn tôm tăng đến 44.000 đồng/kg, người nuôi điêu đứng

Nông dân các tỉnh ven biển miền Tây đang trong vụ nuôi tôm nhưng giá thức ăn cao chót vót, trong khi giá tôm giảm sâu nên bị lỗ, may ra huề vốn.

thức ăn tôm
• 10:07 06/07/2023

Ông Châu tâm huyết với nghề nuôi tôm công nghệ cao

Nhờ nắm bắt được thông tin về công nghệ mới trong nuôi tôm, ông Nguyễn Ngọc Châu (67 tuổi, xã Cát Minh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) đã nhanh chóng tiếp cận và mạnh dạn đầu tư. Đến nay, với thâm niên nghề nuôi tôm thẻ chân trắng gần 13 năm, ông đầu tư 3 ha ao nuôi áp dụng công nghệ Semi - Biofloc, gắn hệ thống đèn led trong các ao nuôi, thiết lập hệ thống máy móc hỗ trợ…

Hệ thống ao nuôi của ông Châu
• 09:49 03/07/2023

Vietshrimp 2023 đang diễn ra tại Cần Thơ

Hội chợ Triển lãm Quốc tế Công nghệ ngành tôm Việt Nam lần thứ 4 (VietShrimp 2023) đang diễn ra tại Cần Thơ.

vietshrimp 2023
• 18:12 12/04/2023

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:13 29/03/2024

Tập huấn ứng dụng công nghệ trong bảo quản cá ngừ đại dương

Chiều ngày 27.3, Hiệp hội Thủy sản Bình Định phối hợp với Liên hiệp các hội KHKT Bình Định và Chi cục Thủy sản ( Sở NN&PTNT) tổ chức tập huấn quy trình công nghệ khí nitơ nano trong bảo quản cá ngừ đại dương cho 50 ngư dân làm nghề câu cá ngừ trên địa bàn phường Tam Quan Bắc, TX Hoài Nhơn.

Cá ngừ
• 11:00 28/03/2024

Hạn chế lạm dụng kháng sinh bằng cách ủ men vi sinh

Với ngành thủy sản hiện nay, việc lạm dụng kháng sinh và tồn dư chất độc hại trong con tôm làm cho giá trị thương phẩm tôm xuống dốc. Vì vậy, xu hướng sử dụng men vi sinh để thay thế ngày càng được áp dụng phổ biến.

Men vi sinh
• 10:23 26/03/2024

Xi phông tự động và xi phông bằng van tự động là gì? Lợi ích của xi phông đáy ao

Đối với những người nuôi tôm lâu năm và tích lũy được nhiều kinh nghiệm, thì khái niệm xi phông đáy ao đã trở nên quá quen thuộc. Tuy nhiên, đối với những người mới bắt đầu bước chân trên con đường nuôi tôm, không thể tránh khỏi sự bỡ ngỡ và lúng túng.

Xi phong
• 12:30 25/03/2024

Các loài cá lóc nuôi cảnh thú vị cho người chơi cá cảnh

Trong những năm gần đây, việc nuôi cá lóc cảnh tại Việt Nam đã trở nên phổ biến hơn. Đây là loại cá săn mồi có nhiều màu sắc đẹp, mà trước đây chỉ được một số ít người chơi quan tâm.

Cá lóc cảnh
• 12:59 29/03/2024

Những điều cần biết về bệnh đốm trắng và biện pháp phòng bệnh hiệu quả

Bệnh đốm trắng trên tôm do virus gây ra là một trong những bệnh vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ chết của tôm lên tới 90 – 100% chỉ sau từ 3 – 10 ngày nhiễm bệnh, xuất hiện chủ yếu khi nhiệt độ xuống thấp dưới 320C.

Bệnh đốm trắng trên tôm
• 12:59 29/03/2024

Công tác chuẩn bị để khởi đầu vụ nuôi mới thành công

Khi bắt đầu nuôi tôm hoặc sau mỗi kỳ thu hoạch, mọi người thường quan tâm đến việc chuẩn bị những gì để khởi đầu vụ nuôi mới thành công hơn và đạt được thuận lợi. Để bảo đảm rằng quá trình chuẩn bị ao nuôi tôm mới ít gặp rủi ro, tôm phát triển đều, cũng như để làm cho các vụ nuôi sau này trở nên dễ dàng hơn. Bài viết dưới đây sẽ trình bày những điểm cần lưu ý khi tiến hành chuẩn bị khởi đầu vụ nuôi mới cho bà con.

Tôm thẻ chân trắng
• 12:59 29/03/2024

Chuyển dịch xanh: Yêu cầu và cơ hội tăng cao với thủy sản

Ngày 28/3/2024, VCCI Cần Thơ tổ chức hội thảo “Chuyển dịch xanh: Thách thức, cơ hội cho doanh nghiệp ĐBSCL và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp” trao đổi về những yêu cầu và cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh giảm phát thải khí nhà kính.

Thủy sản
• 12:59 29/03/2024

Chất kích thích hệ miễn dịch ở tôm

Nhắc đến tôm, có lẽ bạn chưa biết chúng là một loài động vật không có cơ quan miễn dịch. Vì vậy, việc sử dụng chất kích thích miễn dịch là biện pháp hiệu quả giúp tăng cường đề kháng cho tôm, công cụ quan trọng trong quá trình kiểm soát bệnh tôm nuôi.

Tôm thẻ chân trắng
• 12:59 29/03/2024