Điện mặt trời cho trang trại tôm: Giải pháp năng lượng giữa áp lực chi phí

Gánh nặng chi phí điện trong nuôi tôm công nghiệp

Trong nuôi tôm, oxy hòa tan (DO) là yếu tố sống còn, đòi hỏi hệ thống quạt nước và sục khí vận hành gần như 24/7. Điều này biến các trang trại thành công xưởng tiêu thụ điện khổng lồ, với hóa đơn mỗi tháng dao động từ vài chục đến hàng trăm triệu đồng, tùy quy mô và mật độ nuôi.

Không chỉ tốn kém, sự phụ thuộc vào lưới điện quốc gia còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Mất điện đột ngột có thể khiến tôm chết hàng loạt chỉ sau vài giờ, trong khi giá điện liên tục tăng gây khó khăn cho việc tính toán chi phí dài hạn. Do đó, việc tìm kiếm nguồn năng lượng thay thế ổn định và tiết kiệm trở thành nhu cầu cấp thiết.

Hệ thống quạt nước và sục khí vận hành gần như 24/7 gây tiêu thụ điện khổng lồ. Ảnh: Internet

Năng lượng mặt trời – giải pháp xanh cho bài toán chi phí

Điện mặt trời đang trở thành lựa chọn khả thi để giảm gánh nặng chi phí trong nuôi tôm. Thông qua việc lắp đặt tấm pin trên mái nhà, bờ ao hoặc diện tích đất trống, người nuôi có thể tận dụng ánh sáng mặt trời để tạo ra nguồn điện sạch phục vụ trực tiếp cho quạt nước và hệ thống sục khí – những thiết bị ngốn nhiều điện năng nhất.

Một hệ thống điện mặt trời 100 kWp tại ĐBSCL có thể tạo ra khoảng 120.000–140.000 kWh/năm, tương đương tiết kiệm 200–300 triệu đồng chi phí điện mỗi năm. Với chi phí đầu tư trung bình khoảng 15–18 triệu đồng/kWp, tổng vốn bỏ ra cho hệ thống 100 kWp dao động từ 1,5–1,8 tỷ đồng – một con số không nhỏ nhưng có thể hoàn vốn sau 4–6 năm.

Điện sạch – tiết kiệm chi phí và gia tăng giá trị

Điện mặt trời không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn tăng cường sự ổn định trong sản xuất. Với hệ thống hòa lưới, ban ngày điện mặt trời phục vụ trực tiếp sản xuất, ban đêm trang trại sử dụng điện lưới như bình thường. Trường hợp cần dự phòng, nhiều trang trại kết hợp thêm máy phát dầu thay vì pin lưu trữ – vốn vẫn còn chi phí quá cao. Tuy nhiên, máy phát dầu chỉ nên dùng trong tình huống khẩn cấp vì tốn nhiên liệu và phát thải khí nhà kính.

Ngoài hiệu quả vận hành, việc sử dụng năng lượng tái tạo còn nâng tầm thương hiệu và giá trị sản phẩm. Trong bối cảnh toàn cầu ưu tiên nông sản bền vững, một trang trại tôm vận hành bằng điện mặt trời sẽ dễ dàng đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu khắt khe, đồng thời khẳng định hình ảnh hiện đại và có trách nhiệm với môi trường.

Điện mặt trời không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn tăng cường sự ổn định trong sản xuất. Ảnh: theconversation

Bài toán đầu tư và lưu ý khi lắp đặt

Chi phí ban đầu là rào cản lớn nhất khi đầu tư điện mặt trời. Tuy nhiên, đây là khoản đầu tư dài hạn: Hệ thống có tuổi thọ 25–30 năm, trong khi chi phí pin và thiết bị ngày càng giảm. Hiện tại, Việt Nam chưa có chính sách giá FIT mới cho điện mặt trời áp mái, nên hầu hết các trang trại chỉ lắp để tự dùng, thay vì kỳ vọng bán điện dư thừa cho EVN. Người nuôi cần tính toán hiệu quả đầu tư trên cơ sở tự cung tự cấp là chính.

Để tối ưu lợi ích, việc lựa chọn đơn vị thi công uy tín và thiết bị chất lượng là yếu tố then chốt. Một hệ thống thiết kế sai kỹ thuật hoặc sử dụng linh kiện kém chất lượng sẽ nhanh chóng xuống cấp, làm mất giá trị đầu tư. Vì vậy, người nuôi nên tham khảo các mô hình đã thành công và hợp tác với đối tác có năng lực để đảm bảo hiệu quả bền vững.

Điện mặt trời là khoản đầu tư dài hạn. Ảnh: Tép Bạc

Điện mặt trời không chỉ là giải pháp tiết kiệm chi phí mà còn là bước đi tất yếu giúp ngành tôm tiến gần hơn đến mô hình sản xuất xanh, bền vững và cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Đầu tư điện mặt trời hôm nay chính là cách để người nuôi tôm bảo vệ lợi nhuận ngày mai.