Gan tôm khỏe mạnh trông như thế nào?
Gan tụy bình thường của tôm có màu nâu vàng hoặc nâu sẫm, bề mặt mịn, không có đốm lạ. Khi bóp nhẹ, dịch tiết ra có màu nâu vàng, đặc và có mùi tanh nhẹ đặc trưng . Gan tụy khỏe mạnh thường nằm gọn trong giáp đầu ngực, không phình to hoặc teo nhỏ bất thường.
Dấu hiệu nhận biết gan tôm bị tổn thương
Gan tụy bị tổn thương có thể nhận biết qua các dấu hiệu sau:
Màu sắc bất thường: Gan tụy chuyển sang màu trắng, vàng nhạt, đỏ, xanh hoặc đen, thay vì màu nâu vàng hoặc nâu sẫm bình thường.
Kích thước thay đổi: Gan tụy sưng to hoặc teo nhỏ bất thường.
Bề mặt gan tụy: Xuất hiện lớp màng trắng, mờ nhạt hoặc có dịch màu vàng tanh.
Tôm có biểu hiện lờ đờ: Tôm bơi yếu, thường tập trung gần bờ hoặc đáy ao, bỏ ăn, vỏ mềm, ruột trống.
Tôm chết đột ngột: Đặc biệt trong giai đoạn 10-45 ngày sau khi thả nuôi, tôm có thể chết đột ngột với tỷ lệ cao nếu mắc bệnh hoại tử gan tụy cấp tính (AHPNS) .
Nguyên nhân gây tổn thương gan tụy ở tôm
Gan tụy của tôm có thể bị tổn thương do nhiều nguyên nhân:
Môi trường ao nuôi ô nhiễm: Sự tích tụ của khí độc như H₂S, NH₃, NO₂, tảo độc phát triển mạnh, pH và kiềm không ổn định.
Thức ăn kém chất lượng: Thức ăn bị nấm mốc, chứa độc tố như Aflatoxin, thiếu vitamin và khoáng chất cần thiết.
Sử dụng kháng sinh và hóa chất không đúng cách: Lạm dụng kháng sinh và hóa chất có thể làm suy giảm chức năng gan tụy của tôm.
Vi khuẩn gây bệnh: Vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus là tác nhân chính gây ra hội chứng hoại tử gan tụy cấp tính (AHPNS) ở tôm.
Quan sát thường xuyên sẽ giúp nhận biết nhanh gan tôm bị nhiễm bệnh. Ảnh: khoathuysan
Biện pháp phòng ngừa và quản lý sức khỏe gan tụy ở tôm
Để bảo vệ gan tụy của tôm và đảm bảo hiệu quả nuôi trồng, cần áp dụng các biện pháp sau:
Quản lý môi trường ao nuôi
Kiểm soát chất lượng nước: Duy trì các chỉ tiêu môi trường như pH, kiềm, oxy hòa tan ở mức ổn định.
Xử lý đáy ao: Định kỳ loại bỏ bùn đáy, sử dụng chế phẩm sinh học để phân hủy chất hữu cơ.
Kiểm soát tảo: Tránh sự phát triển quá mức của tảo độc bằng cách sử dụng các biện pháp sinh học hoặc hóa học phù hợp.
Chọn thức ăn chất lượng: Sử dụng thức ăn có nguồn gốc rõ ràng, không bị nấm mốc, đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng.
Bổ sung vitamin và khoáng chất: Đặc biệt là vitamin C, E và các khoáng chất cần thiết để tăng cường sức đề kháng cho tôm.
Điều chỉnh lượng thức ăn: Cho ăn vừa đủ, tránh dư thừa gây ô nhiễm môi trường ao nuôi.
Sử dụng giống tôm khỏe mạnh
Chọn giống sạch bệnh: Mua tôm giống từ các cơ sở uy tín, đảm bảo không mang mầm bệnh.
Kiểm tra sức khỏe tôm giống: Trước khi thả nuôi, cần kiểm tra sức khỏe và khả năng thích nghi của tôm giống với môi trường ao nuôi.
Bệnh gan ở tôm không chỉ là mối đe dọa về sức khỏe mà còn là nỗi ám ảnh với người nuôi tôm. Ảnh: truongsinhgialai
Áp dụng biện pháp an toàn sinh học
Khử trùng dụng cụ và ao nuôi: Trước mỗi vụ nuôi, cần khử trùng ao nuôi và các dụng cụ liên quan để tiêu diệt mầm bệnh.
Kiểm soát nguồn nước: Sử dụng nước sạch, đã qua xử lý để tránh đưa mầm bệnh vào ao nuôi.
Quản lý người và phương tiện ra vào khu vực nuôi: Hạn chế người và phương tiện không liên quan ra vào khu vực nuôi để tránh lây lan mầm bệnh.
Gan tụy là cơ quan vô cùng quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tốc độ tăng trưởng và khả năng kháng bệnh của tôm. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu gan tụy bất thường – như thay đổi màu sắc, kích thước, cấu trúc – là yếu tố then chốt giúp người nuôi có thể chủ động trong việc điều chỉnh môi trường, chế độ dinh dưỡng và phương pháp chăm sóc.
Để hạn chế các bệnh lý liên quan đến gan tụy, người nuôi cần áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sinh học, duy trì môi trường nuôi ổn định, sử dụng thức ăn chất lượng và theo dõi sức khỏe tôm thường xuyên. Một chiến lược quản lý tổng thể, có sự kết hợp giữa kỹ thuật nuôi hiện đại và kiến thức sinh lý học của tôm sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, nâng cao hiệu quả nuôi và tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững trong nghề nuôi tôm hiện nay.
_1747119887.jpg)
_1747134597.jpg)
_1747020114.jpg)
_1747119887.jpg)
