Giá tôm chạm đáy - người nông dân đang chờ cứu?

Không thể kỳ vọng mãi với mức giá bán hiện nay 

Từ cuối năm 2022 cho đến hiện nay, sản lượng và giá tôm xuất khẩu giảm mạnh 20 - 30% ở nhiều thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, châu Âu,... ngành tôm đang và sẽ đối mặt với nhiều thách thức lớn. Trong đó, tổn thất nặng nề nhất chính là người nông dân. 

Trong thời gian này, người nuôi tôm đang đối mặt với nhiều rủi ro, khi tỷ lệ tôm bị dịch bệnh lên đến 50%, giá thức ăn lại chiếm 60%, đẩy chi phí sản xuất lên cao, nhưng giá bán vẫn đang dưới đáy. Dẫn đến lượng tôm thả nuôi ở những vụ sau giảm mạnh 50% so với thời kỳ đỉnh điểm. 

Ông Jesper Clausen - chủ tịch Tiểu ban thực phẩm, nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản (FAABS) của EuroCham chia sẻ: So với năm 2022, sản lượng tôm nuôi xuất khẩu tại Việt Nam từ đầu năm đến nay có thể giảm 32%, Indonesia 13%, Ecuador tăng 14% và Ấn Độ 2%. Khó khăn của ngành tôm vẫn còn là do châu Âu, Trung Quốc vẫn giảm nhập khẩu trong thời gian tới. Vì lượng tôm tồn kho của họ trong năm 2022 còn nhiều. 

Ngoài ra, giá thức ăn cho tôm có thể sẽ còn ở mức cao trong thời gian tới, bởi nhiều quốc gia không có đủ nguyên liệu để chế biến bột cá và dầu cá. 

Làm gì để cứu người nuôi tôm?

Nhiều doanh nghiệp cho rằng, nhu cầu tiêu thụ tôm trong giai đoạn này, phụ thuộc vào nhiều yếu tố vĩ mô như: Phục hồi của nền kinh tế thế giới, lượng tôm tồn kho, dự trữ, khả năng cung ứng tôm nguyên liệu,... Do đó, thị trường tiêu thụ tôm và giá tôm hiện nay rất khó để phục hồi. Thậm chí, với thực trạng này, việc phục hồi tốt trở lại như trước dịch Covid 19 phải mất thời gian rất dài.

Để kéo ngành tôm đi lên, một số doanh nghiệp đã chuyển hướng sang thị trường trong nước, nhằm hạn chế áp lực của xuất khẩu. Để tiếp sức cho người nuôi tôm, đòi hỏi doanh nghiệp phải tăng cường chế biến sâu, nghiên cứu các sản phẩm mới cho mặt hàng tôm để gia tăng lợi nhuận. Từ đó, chia sẻ với người người tôm bằng cách tăng giá thu mua tôm nguyên liệu, như vậy thì chuỗi giá trị ngành tôm mới bền vững được.

Ngoài ra, vấn đề chất lượng con giống đóng vai trò quyết định đến tỷ lệ nuôi tôm thành công và giá thành nuôi. Tuy nhiên, nguồn tôm giống trong nước đang đứng trước thực trạng thiếu chất lượng, nhiễm bệnh xảy ra diện rộng. Do đó, Nhà nước cần phải có giải pháp siết chặt hơn nữa từ khâu quản lý chất lượng giống, tăng trách nhiệm đối với các công ty sản xuất và phân phối giống.