Tác động của sự chênh lệch nhiệt độ
Khi nhiệt độ nước thay đổi đột ngột, hệ thống sinh lý của các loài thủy sản phải làm việc nhiều hơn để thích nghi. Điều này khiến chúng dễ bị stress, giảm ăn, và chậm phát triển.
Sự chênh lệch nhiệt độ có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của vật nuôi, tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus và ký sinh trùng phát triển mạnh mẽ. Một số bệnh phổ biến liên quan đến nhiệt độ gồm bệnh đốm trắng, viêm gan tụy cấp và bệnh phân trắng ở tôm.
Khi nhiệt độ tăng cao, hàm lượng oxy hòa tan trong nước giảm, dẫn đến tình trạng thiếu oxy nghiêm trọng. Ngược lại, nhiệt độ thấp có thể làm giảm tốc độ phân hủy các chất hữu cơ, khiến nước dễ bị ô nhiễm.
Sự chênh lệch nhiệt độ ảnh hưởng trực tiếp lên ao nuôi
Thủy sản thường ăn ít hơn hoặc ngừng ăn khi nhiệt độ không nằm trong khoảng thích hợp. Điều này làm chậm quá trình tăng trưởng và ảnh hưởng đến năng suất cuối vụ nuôi.
Nguyên nhân gây chênh lệch nhiệt độ ở ao nuôi
Những cơn mưa lớn, nắng gắt hoặc sự thay đổi đột ngột giữa ngày và đêm làm nhiệt độ nước trong ao dao động mạnh. Ao không có cây che bóng mát hoặc không được che phủ sẽ dễ hấp thụ nhiệt vào ban ngày và mất nhiệt nhanh vào ban đêm.
Nước ở tầng mặt thường chịu ảnh hưởng lớn nhất từ thời tiết. Điều này dẫn đến sự chênh lệch nhiệt độ giữa các tầng nước trong ao.Việc bổ sung nước mới vào ao có nhiệt độ khác biệt lớn so với nước trong ao cũng làm tăng nguy cơ chênh lệch nhiệt độ.
Biện pháp hạn chế thiệt hại do chênh lệch nhiệt độ
Dùng lưới che hoặc trồng cây xung quanh ao để giảm tác động trực tiếp của ánh nắng mặt trời. Sử dụng nhà lưới hoặc nhà kính cho các ao nuôi nhỏ để kiểm soát nhiệt độ hiệu quả hơn.
Lắp đặt hệ thống quạt nước hoặc máy sục khí để đảm bảo nước trong ao luôn lưu thông. Điều này giúp nhiệt độ giữa các tầng nước đồng đều hơn.
Hệ thống tuần hoàn còn giúp tăng cường oxy hòa tan, giảm nguy cơ thiếu oxy khi nhiệt độ cao.Tránh cấp nước mới vào ao khi nhiệt độ của nguồn nước chênh lệch lớn so với nước trong ao.
Nếu cần bổ sung nước, hãy cấp từ từ để tránh gây sốc nhiệt cho tôm cá.
Khi nhiệt độ cao nên bổ sung thêm vitamin và khoáng chất cho tôm
Sử dụng nhiệt kế đo nước để theo dõi nhiệt độ định kỳ, đặc biệt vào sáng sớm và chiều tối khi sự chênh lệch nhiệt độ dễ xảy ra.
Áp dụng các biện pháp làm mát hoặc làm ấm nước tùy theo mùa, như bơm nước sâu hoặc dùng máy tạo dòng nước.
Cung cấp thức ăn chất lượng cao và bổ sung khoáng chất, vitamin để tăng sức đề kháng cho tôm cá. Sử dụng chế phẩm sinh học để ổn định môi trường nước, giảm stress cho vật nuôi khi nhiệt độ thay đổi.
Vào mùa mưa, hạn chế việc xả nước mưa trực tiếp vào ao, tránh gây giảm nhiệt độ đột ngột.
Trong mùa nắng nóng, tăng cường độ che phủ và duy trì mực nước ổn định để giảm sự hấp thụ nhiệt.
Tăng cường kiến thức và kinh nghiệm
Việc quản lý nhiệt độ nước không chỉ dựa vào thiết bị hay công nghệ mà còn phụ thuộc vào kinh nghiệm thực tiễn của người nuôi. Hãy thường xuyên tham gia các khóa tập huấn, chia sẻ kinh nghiệm từ các chuyên gia và người nuôi lâu năm để nắm bắt thêm các phương pháp quản lý hiệu quả.
Sự chênh lệch nhiệt độ trong ao nuôi là một trong những thách thức lớn mà người nuôi thủy sản phải đối mặt. Tuy nhiên, với các biện pháp quản lý khoa học và hợp lý, người nuôi hoàn toàn có thể giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ sức khỏe vật nuôi và nâng cao năng suất. Chú trọng việc theo dõi nhiệt độ, cải thiện môi trường ao và tăng cường sức khỏe vật nuôi sẽ là chìa khóa để đạt được sự bền vững trong nuôi trồng thủy sản.