Tahlequah và câu chuyện đau lòng năm 2018
Vào mùa hè năm 2018, Tahlequah đã thu hút sự chú ý của thế giới khi mang xác đứa con đầu tiên qua đời trên lưng trong suốt 17 ngày, di chuyển hơn 1.600 km khắp vùng biển phía Tây Bắc Thái Bình Dương. Hình ảnh đó đã trở thành biểu tượng của tình mẫu tử thiêng liêng, đồng thời làm dấy lên những lo ngại về tương lai của loài cá voi sát thủ đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng.
Hành động của Tahlequah khi ấy không chỉ gây xúc động mạnh mẽ mà còn đưa ra một thông điệp rõ ràng về những khó khăn mà cá voi sát thủ Southern Resident phải đối mặt: thiếu thức ăn, môi trường sống bị ô nhiễm và tỷ lệ tử vong cao ở cá voi con.
Tái hiện bi kịch vào đầu năm 2025
Chỉ vài ngày đầu năm mới 2025, Trung tâm Nghiên cứu Cá voi tại Mỹ đã xác nhận Tahlequah lại mất đi một đứa con khác. Cá voi non, được gọi là J61, chào đời ngoài khơi bờ biển bang Washington nhưng chỉ sống được một tuần trước khi qua đời.
Bi kịch của cá voi mẹ cõng xác cá voi con lại được tái hiện đầu năm 2025
Một lần nữa, Tahlequah không thể rời xa con mình. Nó dùng phần lớn sức lực để nâng xác con nặng khoảng 136 kg trên lưng, bất chấp việc điều này khiến nó không thể kiếm ăn. Đàn cá voi của Tahlequah, bao gồm cả những thành viên cái khác, đặc biệt là chị em của nó, luôn sát cánh bên cạnh để hỗ trợ trong hành trình đầy đau thương này.
Hành trình của sự mất mát và nỗi đau cá voi mẹ
Không giống nhiều loài động vật khác, cá voi sát thủ Southern Resident nổi tiếng với tính xã hội cao và mối liên kết mạnh mẽ giữa các thành viên trong đàn. Tahlequah, năm nay khoảng 25 tuổi, đã trải qua nhiều lần sinh con trong đời.
Đứa con đầu tiên của nó, sinh năm 2010, vẫn còn sống. Năm 2020, Tahlequah lại sinh thêm một con đực và hiện cá voi này vẫn đi cùng mẹ. Tuy nhiên, việc mất đi hai đứa con trong quãng thời gian ngắn cho thấy những thách thức mà đàn cá voi Southern Resident đang đối mặt.
Theo thống kê, khoảng 50% cá voi con của loài này không thể sống sót qua năm đầu đời. Nguyên nhân có thể liên quan đến môi trường sống bị ô nhiễm, nguồn thức ăn khan hiếm và những biến đổi khí hậu toàn cầu ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi thức ăn của chúng.
Nguy cơ tuyệt chủng của cá voi sát thủ Southern Resident
Hiện nay, quần thể cá voi sát thủ Southern Resident chỉ còn 73 con, một con số đáng báo động. Những cá voi này chủ yếu sống ở vùng biển Tây Bắc Thái Bình Dương, từ British Columbia (Canada) đến bang Washington (Mỹ).
Cá voi sát thủ đang trên bờ vực có nguy cơ tuyệt chủng
Loài cá voi này đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn thức ăn chính - cá hồi Chinook, vốn đã suy giảm nghiêm trọng trong tự nhiên. Không chỉ vậy, tiếng ồn từ tàu thuyền và các chất ô nhiễm độc hại cũng đang đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và khả năng sinh tồn của chúng.
Việc một cá voi cái như J61, qua đời còn khiến giới khoa học đặc biệt chú ý. Nếu sống sót, những con cái này có thể sinh sản, góp phần tăng trưởng quần thể vốn đang suy giảm nghiêm trọng.
Tình cảm và cảm xúc của loài cá voi sát thủ
Hành động “để tang” của Tahlequah cho thấy mức độ cảm xúc phức tạp mà loài cá voi sát thủ có thể trải nghiệm. Các nhà khoa học đã tìm ra rằng cá voi sát thủ có cùng loại chất dẫn truyền thần kinh và hormone như con người. Điều này giải thích tại sao chúng cũng có thể cảm thấy đau buồn, mất mát và tiếc thương khi mất đi một thành viên quan trọng trong đàn.
Mặc dù tình cảnh hiện tại của đàn cá voi Southern Resident rất đáng lo ngại, các nhà khoa học vẫn nhìn thấy tia hy vọng khi phát hiện một cá voi non mới sinh trong đàn vào ngày 1/1. Tuy chưa thể xác nhận mẹ và giới tính của cá voi này, sự chào đời của nó mang đến niềm tin rằng loài cá voi sát thủ vẫn còn cơ hội hồi phục nếu được bảo vệ đúng cách.
Các tổ chức bảo tồn đang nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp, từ khôi phục nguồn cá hồi Chinook đến giảm thiểu ô nhiễm tiếng ồn trên biển, nhằm bảo vệ môi trường sống cho cá voi sát thủ.
Hành trình của cá voi mẹ Tahlequah không chỉ là câu chuyện về tình mẫu tử thiêng liêng mà còn là lời cảnh báo mạnh mẽ về tình trạng suy thoái môi trường và nguy cơ tuyệt chủng của các loài động vật biển. Những hình ảnh đầy xúc động của Tahlequah mang theo xác con qua các vùng biển nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm trong việc bảo vệ thiên nhiên và các loài sinh vật đang cần sự giúp đỡ của con người.