Tôm hùm giống ngày càng cạn kiệt
Tuy vụ khai thác tôm hùm giống năm nay đã gần kết thúc nhưng các thương lái mua bán tôm hùm giống vẫn không thể mua được nhiều con giống cung cấp cho người nuôi tôm để thả kịp thời vụ.
Ông Trần Văn Thành, thương lái ở phường Cam Nghĩa (TP. Cam Ranh, Khánh Hòa) cho biết: “Năm nay, tôm hùm con xuất hiện ít nên sản lượng tôm khai thác được thấp. Tôi đi thu mua khắp nơi trong tỉnh và các tỉnh lân cận như: Phú Yên, Ninh Thuận..., nhưng một ngày cũng chỉ được vài trăm con, không đủ để cung cấp cho người nuôi. Nhiều hộ nuôi tôm ở TP. Cam Ranh đã đặt mua con giống trước cả tháng, nhưng đến nay vẫn không có tôm để thả nuôi”.
Thực tế, hàng năm, từ trước Tết Nguyên đán đến khoảng tháng 4 âm lịch là thời điểm người dân các địa phương ven biển ở TP. Nha Trang, TP. Cam Ranh, thị xã Ninh Hòa, huyện Vạn Ninh tập trung khai thác tôm hùm giống. Nhưng năm nay, nhiều ngư dân cho biết không hiểu vì sao tôm hùm giống thưa thớt đến vậy.
Anh Nguyễn Thành Long (phường Ninh Hải, thị xã Ninh Hòa) nói: “Trước đây, có ngày chúng tôi bắt được hàng chục con tôm hùm giống nhưng năm nay, có ngày chỉ bắt được 2 - 3 con, có ngày chẳng được con nào”. Theo lý giải của anh Long, vì năm nay biển êm, trăng sáng, cộng với tình trạng khai thác thủy sản bằng chất nổ, giã cào thời gian gần đây đã khiến tôm hùm giống ngày càng cạn kiệt. Tương tự, tại các làng biển khác ở Vạn Ninh, Nha Trang, Cam Ranh..., lượng tôm hùm giống khai thác được rất ít.
Đứng trước nhiều thách thức
Bẫy bắt tôm hùm giống.
Việc tôm hùm giống khan hiếm đã đẩy giá con giống tăng cao, có thời điểm tăng gần 100% so với năm trước. Trong khi đó, hiện nay, giá tôm thương phẩm chỉ khoảng 1,2 triệu đồng/kg nên nhiều hộ nuôi tôm không dám mạo hiểm đầu tư. Ông Lê Được (phường Cam Phúc Nam) chia sẻ: “Vụ trước, gia đình tôi thả nuôi 20 lồng tôm với hơn 1.600 con giống, 30% số tôm bị bệnh chết, cộng với giá tôm thương phẩm thấp nên tôi lỗ mấy chục triệu đồng. Vụ này, vì khan hiếm con giống, giá tôm giống lại quá cao, có thời điểm lên đến gần 300 nghìn đồng/con (tăng 100 - 150 nghìn đồng/con so với vụ trước) nên gia đình tôi chỉ mua được 800 con để thả nuôi 10 lồng.
Do thiếu giống nên 10 lồng còn lại tôi đã kéo vào bờ bỏ trống”. Năm nay, gia đình ông Lê Xuân Tùng (phường Cam Phúc Nam) cần hơn 1.200 con giống để thả nuôi. Nhưng hiện nay, ông Tùng chỉ mới thả nuôi được 4 lồng với gần 400 con giống; hơn 10 lồng chưa có giống để thả nuôi. Ông Tùng dự định, nếu không có tôm giống thì sẽ chuyển sang nuôi cá bớp hoặc cá ngựa.
Nếu như năm 2012, phường Cam Phúc Nam có gần 2.000 lồng nuôi tôm hùm thì năm nay, do thiếu giống nên các hộ nuôi tôm hùm ở địa phương chỉ mới thả nuôi được khoảng 1.000 lồng. Số lồng bè còn lại đang được ngư dân kéo vào bờ để sửa chữa chuyển sang nuôi cá bớp; một số hộ nuôi thử nghiệm cá ngựa... Hiện nay, nhiều hộ thả nuôi tôm hùm được vài tháng cũng đang đối mặt với tình trạng tôm hùm con chết do thời tiết nắng nóng kéo dài, môi trường trên vịnh Cam Ranh ngày càng ô nhiễm; tôm giống thả nuôi được 2 - 3 tháng đã bắt đầu xuất hiện bệnh đen mang, chết lai rai.
Ngoài ra, giá thức ăn tôm hùm đã tăng thêm 10 nghìn đồng/kg nên chi phí nuôi tôm hùm tăng. Trong khi đó, giá tôm thương phẩm lại rất bấp bênh khiến người nuôi tôm không yên tâm. Ông Hoàng Đình Minh - Chủ tịch Hội Nông dân phường Cam Phúc Nam cho biết: “Vụ nuôi tôm hùm năm nay, ngư dân trên địa bàn phường phải đối mặt với quá nhiều thách thức như: thiếu giống, giá tôm giống cao, chi phí thức ăn tăng; trong khi đó, thời tiết lại diễn biến phức tạp, môi trường nuôi ô nhiễm, dịch bệnh xảy ra nhiều, giá cả bấp bênh...
Trước thực trạng này, nhiều gia đình không dám mạo hiểm đầu tư nuôi tôm hùm mà bỏ không lồng bè hoặc sửa chữa lại để nuôi cá. Điều này đã ảnh hưởng lớn đến kế hoạch nuôi trồng thủy sản của địa phương cũng như đời sống của người dân”.