Theo Bộ Công Thương, năm 2016, kinh tế toàn cầu phục hồi chậm, nhiều nền kinh tế lớn và là đối tác thương mại – đầu tư quan trọng của Việt Nam tiếp tục gặp khó khăn. Thương mại thế giới giảm mạnh, chỉ đạt khoảng 2,3%, là mức tăng trưởng thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2009; thị trường tài chính – tiền tệ và giá các mặt hàng chiến lược diễn biến phức tạp, không ổn định đã tác động tiêu cực đến mức độ tăng trưởng XNK của Việt Nam.
Trong bối cảnh đó, điểm đáng ghi nhận trong báo cáo là kim ngạch XNK của Việt Nam năm 2016 đã đạt 349,16 tỉ USD. Trong đó, tổng kim ngạch xuất khẩu (XK) năm 2016 ước đạt 175,9 tỉ USD, tăng gần 9% so với năm 2015.
Đánh giá về con số 9% này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh - Chủ tịch Hội đồng biên tập Báo cáo XNK Việt Nam 2016 - cho biết: “Con số 9% có thể không cao như những năm trước đây nhưng nếu đặt trong cả một quá trình sẽ thấy đây là bước tiến vượt bậc trong công tác XNK. Bởi khi mới gia nhập ASEAN, kim ngạch XK hàng hóa chỉ đạt hơn 5 tỉ USD, sau hơn 20 năm sau đã tăng hơn 20 lần. Khi mới gia nhập WTO, kim ngạch XK cả nước chỉ đạt 50 tỉ USD, sau 10 năm đã tăng hơn 3 lần. Con số tăng trưởng kim ngạch XK còn đáng ghi nhận trong bối cảnh hàng loạt các thị trường lân cận đều có sự sụt giảm kim ngạch XK, giá nhiều mặt hàng giảm sâu”.
Ngoài ra, tốc độ tăng trưởng 9% còn có sự đóng góp lớn của nhóm hàng nông lâm thủy sản. Bởi đầu năm 2016, nước ta chịu nhiều thiên tai, hạn hán, xâm nhập mặn khiến tình hình XK giảm sâu nhưng đến những tháng cuối năm, kim ngạch XK nhóm hàng này vẫn tăng trưởng đến trên 5%, thể hiện nỗ lực lớn của bà con nông dân và cộng đồng DN.
“Cơ cấu các mặt hàng XK cũng có sự thay đổi nhanh chóng. Trong khi các nhóm hàng khoáng sản, dầu thô có kim ngạch XK giảm sâu, nhóm hàng công nghiệp chế biến tiếp tục là đầu tàu XK với kim ngạch tăng trên 10%, chiếm trên 80% tổng kim ngạch XK. Các thị trường trọng điểm như Mỹ, EU, Hàn Quốc… liên tục có sự tăng trưởng trong thời gian qua. Do đó, ta có quyền tự hào về con số tăng trưởng 9% của năm 2016” - Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh.
Bộ Công Thương công bố Báo cáo xuất nhập khẩu Việt Nam 2016. |
Báo cáo chỉ rõ, tăng trưởng XK đạt được ở hầu hết các mặt hàng XK chủ lực. Năm 2016, cả nước có 25 mặt hàng có kim ngạch XK đạt trên 1 tỉ USD so với 23 mặt hàng của năm 2015. Các doanh nghiệp trong nước chiếm tỉ trọng 28,4%, ước đạt 50,04 tỉ USD, tăng 4,8%, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (không kể dầu thô) chiếm tỉ trọng 70,22% ước đạt 123,55 tỉ USD, tăng 11,8% so với năm 2015.
Ngoài ra, ở chiều ngược lại, kim ngạch NK hàng hóa ước đạt hơn 174 tỉ USD, trong đó chiếm tỉ lệ lớn là các mặt hàng nguyên phụ liệu phục vụ XK, xuất siêu được duy trì ở mức 2,52 tỉ USD. Tốc độ tăng trưởng XNK ổn định đã đóng góp tích cực vào GDP, tạo công ăn việc làm, nâng cao ngoại hối, ổn định tỉ giá.
Báo cáo XNK Việt Nam năm 2016 cũng nêu rõ, chỉ tiêu XNK năm 2017 là tổng kim ngạch XNK tăng khoảng 6-7%, tỉ lệ nhập siêu so với tổng kim ngạch XK khoảng 3,5%. Dự báo này là thách thức lớn, đòi hỏi sự nỗ lực, cố gắng của cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội, ngành hàng, sự quan tâm, chỉ đạo sát sao, kịp thời của các cơ quan quản lý nhà nước đối với công tác XNK.