Nhớ đời món khô “hắc cấy” miệt Cửu Long

Cá đuối có nhiều loại: đuối sẻ, đuối điện, đuối dơi… nhưng ngon nhất phải là cá đuối đen phơi khô (còn gọi là hắc cấy). Lần đầu tiên trong đời tôi được ăn khô hắc cấy trong chuyến đi ra biển Bình Đại (Bến Tre) cách đây cũng chục năm rồi.

Hắc cấy
Khô hắc cấy đen tuyền được bán với giá khá đắt (ảnh: Hoàng Lê)

Hồi ấy, hắc ấy còn nhiều nên khô hắc cấy vẫn thường hay có mặc trong các bàn tiệc ở vùng sông nước miệt Cửu Long. Giờ đây, hắc cấy thuộc vào dạng “của hiếm”, giá cả khá đắt nên ít người biết về loài hắc cấy độc đáo này.

Ngày xưa, gần như biển miền Tây nào cũng có hắc cấy nhưng hiện tại giờ đây tìm được hắc cấy “chính hiệu” quả là điều không dễ.

Hắc cấy có màu sắc đen tuyền đặc trưng, nặng nhất tầm 3 kg, chiều ngang của thân từ vi cánh này sang vi cánh kia khoảng chừng 2 gang tay. Thường chỉ những người dân vùng biển mới được ăn thịt hắc cấy tươi, còn dân trong đất liền chỉ được ăn hắc cấy đã được phơi nắng cho khô. “Dân nhậu” miền Tây chuộng khô hắc cấy, bởi hương vị ngon ngọt đậm đà, uống chung rượu đế, xé một miếng khô hắc cấy cho vào miệng rồi vừa nhai vừa trò chuyện thì còn thú vị nào hơn.

Giờ đây, dân đánh bắt cá biển mà lưới được hắc cấy giữa biển là may mắn vô cùng. Hắc cấy làm thành món gì cũng ngon tới… nhớ đời. Những món hắc cấy quấn lá chuối nướng, xào bắp chuối, xào lăn, xào sả ớt, nấu chua... đều là những món ngon tuyệt hảo. Nhiều người cho rằng, “tuyệt trần” hơn hết là nếu được thưởng thức hắc cấy hấp bánh tráng kèm thêm nước chấm giằm gan của nó thì đã đời cái thần khẩu, ăn hoài không biết chán.

Tôi nhớ hoài lần ra biển ở Bình Đại (Bến Tre), một anh bạn mang đến con cá đuối màu đen rồi đặt lên bếp than hồng. Chốc lát, cá đuối cong queo, thoang thoảng mùi hương lan toả xung quanh, lúc này anh bạn mới cười bảo: “Hắc cấy chín rồi!”. Lúc này tôi mới biết, thì ra con cá đuối màu đen kia có tên gọi rất thú vị, đó là… hắc cấy. Lần đầu tiên tôi được thưởng thức món khô nướng độc đáo này, ăn vào cứ nhớ hoài không sao quên được.

Những ngày hè nắng nóng, tôi trở lại vùng biển để tận hưởng cái không khí trong lành của biển khơi mêng mông sóng nước. Ghé vào một quán bán khô, gọi một con hắc cấy để tìm lại cảm giác ngọt lành hương vị con hắc cấy năm xưa. Chủ quán bước ra và vui vẻ nói rằng, cá đuối đen giờ đây hiếm lắm, chỉ còn lại cá đuối lai (gần giống với hắc cấy) mà thôi. Tôi chợt nghĩ, đúng là những gì gọi là quí hiếm thì ắt sẽ không còn và hắc cấy miệt Cửu Long theo thời gian cũng sẽ chìm vào quên lãng.

Chỉ là những miếng khô hắc cấy, nhưng ai cũng đều cảm nhận được vị ngon rất đặc biệt của nó tới mức chẳng bao giờ quên được trong cái sự thòm thèm. Có lẽ, tôi sẽ nhắc hoài chuyến đi biển năm xưa được thưởng thức con khô hắc cấy đen tuyền, cong queo nướng dưới ngọn lửa than hồng đỏ rực.

Dân Việt, 24/06/2015
Đăng ngày 24/06/2015
Bài, ảnh: Hoàng Lê
Ẩm thực

Nhận biết cá stress bằng chỉ số từ vảy

Trong nhiều năm, các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm một cách dễ dàng để xác định thời điểm cá bị căng thẳng. Giờ đây, lần đầu tiên các nhà khoa học tại Đại học Guelph của Canada đã chỉ ra rằng hormone gây căng thẳng là cortisol tích tụ trong vảy cá từ từ và tồn tại trong nhiều tuần.

cá bị căng thẳng
• 18:20 02/11/2021

21 loại cây thủy sinh đẹp cho bể cá tại nhà- Phần 1

Một bể cá cảnh nước ngọt sẽ đẹp và độc đáo hơn rất nhiều khi có những cây thủy sinh sống động. Bài viết này lược dịch từ trang newson6 nhằm gợi ý cho người nuôi cá cảnh 21 loài cây thủy sinh phổ biến và hoàn hảo cho bể cá gia đình.

• 10:31 30/10/2021

Ảnh hưởng của kích thước bể đến hành vi của cá ngựa vằn

Một nghiên cứu mới đây của Abudusaimaiti Maierdiyal và cộng sự 2020 đã cho thấy ảnh hưởng của kích thước bể đến hành vi của cá ngựa vằn (loài cá rất quan trọng trong nghiên cứu khoa học.)

• 14:09 26/10/2021

5 bước để vệ sinh bể cá cảnh đúng cách

Những người nuôi cá cảnh sẽ biết rằng việc vệ sinh không đúng cách không chỉ xáo trộn hệ vi khuẩn có lợi trong bể cá mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cá. Để hạn chế điều đó bài viết hướng dẫn vệ sinh bể nuôi cá cảnh đúng cách chỉ với những dụng cụ cơ bản.

Cá phượng hoàng
• 17:27 17/09/2021

Cá lau kiếng có thực sự ăn được?

Với vẻ ngoài xù xì và tập tính ăn tạp, cá lau kiếng thường bị xem là loài cá "bẩn" và không thể ăn được. Tuy nhiên, sự thật lại phức tạp hơn nhiều. Về bản chất, thịt cá lau kiếng không hề độc, nhưng lý do nó không trở thành món ăn phổ biến lại nằm ở những nguy cơ tiềm ẩn khác.

Cá lau kiếng
• 13:07 11/12/2025

Cứ 4 cua hoàng đế xuất sang châu Á, người Việt tiêu thụ 1 con

Một thống kê ấn tượng từ Hội đồng Hải sản Na Uy (NSC) cho thấy, Việt Nam đã vươn lên trở thành thị trường tiêu thụ cua hoàng đế đỏ tươi sống lớn thứ hai tại châu Á. Nhu cầu ngày càng cao đối với hải sản cao cấp đang biến Việt Nam thành một "mỏ vàng" đầy tiềm năng.

Cua hoàng đế
• 09:00 11/12/2025

Hến phơi muối ớt: Đặc sản dân dã của “xứ sở thần tiên” An Giang

Hến phơi muối ớt là món ăn dân dã được nhiều hộ dân vùng sông nước sử dụng như một thực phẩm ăn vặt hoặc món phụ trong bữa cơm thường ngày. Món ăn này gắn liền với đời sống cư dân miền Tây, đặc biệt phổ biến tại khu vực bảy núi An Giang.

Hến
• 09:00 28/11/2025

Cá cam sọc thương phẩm 1 triệu/kg khác gì với cá cam Việt Nam?

Cá cam sọc là ngôi sao sáng giá trên mọi bàn tiệc sashimi thượng hạng. Vậy điều gì đã tạo nên đẳng cấp khác biệt khiến loài cá này được giới sành ăn toàn cầu săn đón cuồng nhiệt đến thế?

Cá cam
• 09:00 27/11/2025

Tôm cá có nên ăn Yucca không?

Chiết xuất Yucca schidigera (Yucca) là một giải pháp sinh học đã được sử dụng rộng rãi trong nuôi tôm cá thâm canh, chủ yếu với mục đích giảm khí độc ammonia (NH₃) và cải thiện chất lượng nước.

Yucca
• 01:43 23/12/2025

Tất tần tật về chứng “viêm da” lở loét trên lươn

Bài viết sau đây sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan về chứng “viêm da” lở loét ở lươn và các biện pháp phòng trị hiệu quả.

Lươn
• 01:43 23/12/2025

Tại sao tôm đồng loạt lột xác vào ngày Rằm?

Trong thực tế nuôi tôm, kinh nghiệm “theo nước, theo trăng” từ lâu đã được người nuôi xem như kim chỉ nam trong quản lý ao.

Tôm lột vỏ
• 01:43 23/12/2025

Đâu là yếu tố quyết định phân khúc cao cấp cho ngành thủy sản?

Người tiêu dùng thường mặc định sản phẩm có mức giá cao hơn mặt bằng chung thuộc phân khúc cao cấp, trong khi thực tế không phải trường hợp nào cũng đúng như vậy.

Thủy sản
• 01:43 23/12/2025

Cá sấu sổng chuồng cắn người ở Tây Ninh, chủ nuôi bị phạt 315 triệu đồng

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tây Ninh vừa ra quyết định xử phạt hành chính 315 triệu đồng đối với ông N.M.T. (ngụ xã Châu Thành, huyện Dương Minh Châu) do có hành vi nuôi nhốt trái phép cá sấu hoa cà, để sổng chuồng gây thương tích cho người khác.

Cá sấu
• 01:43 23/12/2025
Some text some message..