Nông dân cần những mô hình bền vững

Vài năm gần đây, ở nhiều nơi, bà con nông dân đã quên lãng 'việc sản xuất lúa trên đất nuôi tôm'. Trong đó, nguyên nhân chính là do thiếu điều kiện tháo rửa mặn, sự hấp dẫn của con tôm khiến nhiều người quên đi cây lúa; sản xuất lúa gặp khó do nắng hạn, tốn kém chi phí nhưng không hiệu quả, một phần do người dân chỉ chú trọng lợi ích trước mắt từ con tôm mà quên đi lợi ích bền vững lâu dài.

Nông dân cần những mô hình bền vững
Nông dân cần những mô hình bền vững. Hình minh họa

Để rồi, hơn 17 năm sau chuyển dịch sản xuất cho thấy: việc phát triển đi lên các mô hình nuôi công nghiệp cho năng suất cao không phải ai cũng có đủ điều kiện. Các mô hình sản xuất mang tính bền vững trên đồng đất Phú Tân không nhiều. Trong khi nuôi tôm thì không thể làm chơi ăn thiệt như trước đây nữa mà phải có sự tác động của khoa học - kỹ thuật và đòi hỏi phải mang tính bền vững.

Hệ quả của việc sản xuất chỉ chú trọng con tôm mà quên đi việc tạo thảm thực vật tạo sự bền vững theo hướng đa cây, con qua nhiều năm chuyển dịch cơ cấu sản xuất đã thấy rõ. Năng suất nuôi tôm không cao, môi trường ô nhiễm, nắng hạn, tôm chết, … và thiếu những mô hình sản xuất bền vững chống biến đổi khí hậu. Chính vì thế, sau thời gian chạy theo con tôm mà bỏ qua các yếu tố cần thiết khác, nhiều nông dân trong huyện lại có ý tưởng trở về với mô hình sản xuất lúa - tôm. Tuy nhiên, nhiều bà con cũng loay hoay, chưa xác định được hướng đi hiệu quả.

Huyện Phú Tân có 2 khu khép vùng thuỷ lợi thuộc dự án thuỷ lợi tiểu vùng 5 và tiểu vùng 10 Nam Cà Mau. Trong đó, bao gồm một phần các xã như: Phú Tân, Phú Mỹ, Tân Hải thuộc tiểu vùng V; xã Việt Thắng, một phần xã Tân Hưng Tây thuộc tiểu vùng X. Mục tiêu của các khu khép vùng này là hoàn thiện từng bước hệ thống hạ tầng, nhằm chủ động về thuỷ lợi phục vụ sản xuất, chống biến đổi khí hậu. Trong đó, nhiều bà con hy vọng đây là một hướng mở, là điều kiện cho người dân trở lại sản xuất lúa - tôm theo hướng bền vững.

Ông Cao Văn Trung, ấp Kiến Vàng B, xã Việt Thắng, có gần 10 ha đất sản xuất. Từ trước tới nay, ông Trung kiên trì nuôi đa con, trong đó: tôm, cua là chủ yếu theo hình thức quảng canh truyền thống. Tuy nhiên, càng về sau, năng suất càng thấp. Theo ông Trung, nguyên nhân chính là do môi trường ô nhiễm, tôm nuôi thiếu thức ăn tự nhiên. Chính vì vậy, cũng như nhiều bà con ở đây, ông Trung hy vọng sau khi dự án kép kín tiểu vùng này hoàn thành và đưa vào khai thác sẽ là điều kiện tốt để bà con sản xuất lúa - tôm, đảm bảo tính bền vững.

Kinh nghiệm rút ra cho người dân qua 17 năm chuyển dịch sản xuất là phải xây dựng mô hình sản xuất bền vững, trong đó, tiêu biểu là sản xuất luân canh lúa - tôm kết hợp. Đây là điều đã được định hướng ngay từ những ngày đầu chuyển dịch cơ cấu sản xuất mà mọi người lại ít quan tâm. Có hộ thực hiện được vài ba vụ rồi thôi, để bây giờ muốn bắt đầu lại từ đầu. Tuy nhiên, việc làm này không dễ, do đất đai nhiễm mặn lâu năm. Người dân cần sự tiếp sức tích cực từ các cấp, các ngành chuyên môn để cùng nhau sản xuất bền vững.

Lại chuyện con tôm, không ít người dân trong huyện Phú Tân chạy theo con tôm công nghiệp mà đốt giai đoạn; đi thẳng từ quảng canh truyền thống lên nuôi công nghiệp, không qua bước đệm là quảng canh cải tiến. Sau thời gian nuôi kém hiệu quả, không ít bà con nhận ra rằng: mình chưa đủ điều kiện về vốn liếng, kỹ thuật, thời gian… cả sự chuyên cần. Không ít người quay lại nuôi tôm quảng canh truyền thống hoặc quảng canh cải tiến.

Ông Nguyễn Văn Tuấn, ấp Xẻo Đước, xã Phú Mỹ, sau thời gian nuôi tôm công nghiệp cũng đành san lấp đầm, trở về với quảng canh truyền thống kết hợp đa cây, con. Ông Tuấn đưa ra nguyên nhân là nuôi tôm công nghiệp rất cực nhọc, thức khuya, dậy sớm nhưng thất bát hoài, hết vốn, thôi thì trở lại nuôi quảng canh cho khoẻ, ít vốn đầu tư, lại phù hợp với mình.

Rõ ràng, chuyển từ mô hình sản xuất cao sang sản xuất thấp hơn thì không ai khuyến khích, nhưng không còn cách nào khác để bà con làm lại từ đầu theo hướng bền vững.

Giải pháp được nhiều bà con nuôi tôm công nghiệp kém hiệu quả thực hiện hiện nay là chuyển sang nuôi thưa theo hình thức quảng canh cải tiến, nuôi cua, cá… kết hợp trồng hoa màu, cây ăn trái. Nhiều hộ còn có ý định trở lại với sản xuất lúa - tôm nếu có điều kiện. Mặc dù muộn nhưng đây là hướng đi đúng trong điều kiện biến đổi khí hậu, sản xuất khó khăn như hiện nay.

 

Báo Cà Mau
Đăng ngày 16/05/2017
Quốc Việt
Nông thôn
Bình luận
avatar

Cà Mau tập huấn nuôi tôm công nghệ cao cho hàng trăm người

Vừa qua, Chi cục Thủy sản tỉnh Cà Mau phối hợp với Trường Thủy sản thuộc Trường Đại học Cần Thơ tổ chức tập huấn nuôi tôm công nghệ cao cho 120 người ở các doanh nghiệp, hợp tác xã và gia đình đang nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh trong tỉnh.

Thu tôm
• 12:00 07/09/2024

Một gia đình ở Cần Thơ cưu mang nhiều tấn cá dưới sông

Gia đình anh Dương Anh Tuấn ở phường Cái Khế (Ninh Kiều, Cần Thơ) đang cho ăn, chăm sóc, bảo vệ nhiều tấn cá tự nhiên dưới sông.

Anh Tuấn
• 10:08 30/08/2024

Ứng dụng công nghệ Semi-Biofloc trong nuôi thương phẩm tôm thẻ chân trắng

Trong vài năm trở lại đây, nuôi tôm thẻ chân trắng ứng dụng công nghệ Semi – Biofloc ngày càng được các hộ dân nuôi trồng thủy sản áp dụng rộng rãi.

Ao nuôi tôm
• 10:10 29/08/2024

Bình Định: Sản lượng thủy sản tháng 6 năm 2024 tăng 2,9% (847,4 tấn) so cùng kỳ năm 2023

Tỉnh Bình Đinh tiếp tục tăng cường nuôi trồng, khai thác thủy sản gắn với các biện pháp bảo vệ, phát triển nguồn lợi thủy sản; nhân rộng các mô hình nuôi tôm công nghệ cao tại một số địa phương ven biển.

Tàu thuyền thủy sản
• 14:22 17/07/2024

Cà Mau tập huấn nuôi tôm công nghệ cao cho hàng trăm người

Vừa qua, Chi cục Thủy sản tỉnh Cà Mau phối hợp với Trường Thủy sản thuộc Trường Đại học Cần Thơ tổ chức tập huấn nuôi tôm công nghệ cao cho 120 người ở các doanh nghiệp, hợp tác xã và gia đình đang nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh trong tỉnh.

Thu tôm
• 00:40 08/09/2024

Bình Định tăng cường các biện pháp chống khai thác IUU

Mặc dù tỉnh Bình Định đã nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp nhằm gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC), nhưng sau 7 năm, tình trạng ngư dân vi phạm khai thác bất hợp pháp tại vùng biển nước ngoài vẫn chưa chấm dứt.

Tàu thuyền
• 00:40 08/09/2024

Việt Nam có đang đối mặt với nhiều thách thức trong nuôi trồng thủy sản?

Ngành nuôi trồng thủy sản của Việt Nam được coi là một trong những trụ cột kinh tế quan trọng. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển mạnh mẽ, ngành này cũng đang phải đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp về môi trường, quản lý và cạnh tranh quốc tế,...

Nuôi trồng thủy sản
• 00:40 08/09/2024

Cá mập yêu tinh: Chuyên gia sống đời “ẩn danh”

Trong họ cá mập có ghi danh một loài cá được gọi là cá mập yêu tinh mà theo ghi nhận của nhiều nhà khoa học thì số lần chúng xuất hiện vô cùng ít ỏi. Điều bất ngờ là dù nằm trong họ cá mập, nhưng chúng lại có ngoại hình khác xa với những anh em của mình.

Cá mập yêu tinh
• 00:40 08/09/2024

Giá thủy sản sau lễ Quốc Khánh có còn tăng cao?

Vào dịp lễ Quốc khánh 2/9, thị trường thủy sản tại Việt Nam trở nên sôi động khi nhu cầu tiêu thụ thủy sản tăng mạnh. Đây là thời điểm người dân chuẩn bị cho các bữa ăn gia đình sum họp, nên giá cả của nhiều loại thủy sản cũng có sự biến động đáng kể.

Hải sản
• 00:40 08/09/2024
Some text some message..