Khó khăn hiện nay của ngành thủy sản là tình trạng cá tra, cá rô đầu vuông bị rớt giá thảm hại, làm nhiều người quay lưng với loại đặc sản này, thì mô hình nuôi cá trong ruộng lúa đang được nhiều người dân áp dụng bởi hiệu quả kinh tế cao, đem lại thu nhập đáng kể. Phát huy thế mạnh về điều kiện và tiềm năng hiện có, trong những năm qua, bà con nông dân ở huyện Phụng Hiệp đã khai thác diện tích mặt nước trên ruộng vào mùa nước nổi để nuôi cá nhằm tận dụng nguồn thức ăn tự nhiên, giảm bớt chi phí đầu tư, nâng cao thu nhập trên diện tích đất trồng lúa. Đây là mô hình vừa góp phần tăng thu nhập cho nông hộ vừa bảo vệ môi trường sinh thái trên đồng ruộng.
Ông Lâm Văn Hoa, Chủ nhiệm Câu lạc bộ (CLB) nuôi trồng thủy sản Lung 18, ở ấp Phương Thạnh, xã Phương Bình, chia sẻ: “Đặc điểm của địa phương là vùng trũng nên ngoài việc sản xuất 2 vụ lúa, các thành viên trong CLB còn tận dụng diện tích mặt nước để nuôi cá trong ruộng lúa và bước đầu cho thấy hiệu quả khả thi”.
Theo ông Hoa, điểm chính của mô hình nuôi cá trong ruộng lúa là tận dụng được diện tích mặt nước để tăng thêm thu nhập. Ngoài ra, việc sản xuất hàng hóa theo hướng tập trung, sẽ giúp bà con thay đổi thói quen sản xuất manh mún, quảng canh… Từ đó, đời sống của các thành viên được nâng lên đáng kể, có hộ đã thoát nghèo, có hộ thu nhập từ 50-100 triệu đồng/ha/năm. Ngoài việc hỗ trợ khoa học kỹ thuật, thường xuyên mở các lớp tập huấn từ trạm khuyến nông hay các chương trình hợp tác, Ban chủ nhiệm CLB còn liên kết đầu ra đối với các loại thủy sản này, giúp các thành viên yên tâm sản xuất.
Anh Lê Minh Thái, ở ấp Phương Thạnh, xã Phương Bình, cho biết: “Nhờ tham gia CLB mà các thành viên thời gian qua xuống giống đồng loạt để né rầy, quan trọng hơn hết là áp dụng mô hình nuôi cá ruộng giúp tăng thu nhập cho gia đình”. Với 2 loại cá chính là rô phi và cá mè, anh Thái cho biết đây là loại cá dễ nuôi, thức ăn rất đơn giản. Vụ này, anh tiếp tục thả nuôi 13kg cá giống với kinh phí khoảng 7 triệu đồng. Ngoài ra, để tăng thêm thu nhập, anh còn thả thêm 500 con giống cá tra và 1.300 con cá thát lát cườm.
Được biết, trước đây gia đình anh Thái chỉ có 5 công ruộng, chỉ sản xuất 2 vụ lúa vì thế cuộc sống luôn thiếu trước hụt sau. Từ khi áp dụng mô hình nuôi lúa - cá thì thu nhập đã nâng lên đáng kể. Với tinh thần chí thú làm ăn, từ 5 công ruộng ban đầu, hiện nay anh đã tích góp mua thêm 5 công ruộng, thu nhập hàng năm trên 100 triệu đồng, cuộc sống giờ đã thoải mái hơn trước rất nhiều.
Theo những người nuôi cá, mô hình lúa - cá rất dễ vì tận dụng được nguồn thức ăn tự nhiên như: rong, tảo, sâu, rầy... làm thức ăn cho cá. Thêm một lợi ích khác là bảo vệ được môi trường, tạo điều kiện cho cá trong tự nhiên phát triển. Ngoài ra, nhờ nuôi cá trong ruộng lúa sẽ làm đất luôn tơi xốp, cung cấp lượng phân cá cho ruộng lúa làm giảm chi phí phân bón và tăng năng suất lúa.
Ông Nguyễn Thế Tự, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Phụng Hiệp, cho biết: Phong trào nuôi thủy sản ở Phụng Hiệp như cá tra, cá rô đầu vuông mang tính rủi ro cao, đầu ra không ổn định. Việc phát triển mô hình lúa - cá hiện nay được đánh giá đạt kết quả khá cao, phù hợp với điều kiện kinh tế vùng nông thôn, góp phần tích cực vào công cuộc xóa đói giảm nghèo ở địa phương. Hiện tại, mô hình này đang được nhiều bà con áp dụng, đặc biệt ở những vùng có địa hình trũng như: Hiệp Hưng, Hòa An, Phương Bình với tổng diện tích lên đến 845ha. Nuôi cá trong ruộng lúa sẽ từng bước thay đổi tập quán độc canh cây lúa, giúp tăng thu nhập cho người nông dân. Tuy nhiên, lo lắng hiện nay của ngành là giá các loại thủy sản không ổn định ảnh hưởng đến sự phát triển phong trào nuôi trên địa bàn.
Ngành nông nghiệp huyện đã đề xuất với các cấp, các ngành liên kết với các doanh nghiệp, bao tiêu sản phẩm hàng hóa cho nông dân vào mỗi vụ thu hoạch. Đồng thời, cần có những định hướng phát triển thủy sản của địa phương, tránh tình trạng thả nuôi manh mún, khó tiêu thụ.