Thủy sản Việt Nam: Vượt sóng xuất khẩu, chật vật tiêu thụ nội địa

Việt Nam tự hào là một cường quốc xuất khẩu thủy sản, với sản phẩm tôm, cá tra chinh phục những thị trường khó tính nhất thế giới. Thế nhưng, đằng sau bức tranh xuất khẩu hào nhoáng đó là một nghịch lý đáng suy ngẫm: một thị trường nội địa gần 100 triệu dân vẫn còn bị bỏ ngỏ, đầy tiềm năng nhưng cũng đầy thách thức.

Bán thủy sản nội địa hạn chế dù xuất khẩu 10 tỉ đô/năm
Bán thủy sản nội địa hạn chế dù xuất khẩu 10 tỉ đô/năm. Ảnh: Vasep

Sức mạnh chế biến hướng ra thế giới

Năng lực của ngành thủy sản Việt Nam trên trường quốc tế là không thể phủ nhận. Các nhà máy chế biến được đầu tư công nghệ hiện đại, có khả năng đáp ứng những đơn hàng đòi hỏi kỹ thuật phức tạp và các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm khắt khe nhất như ASC hay GlobalG.A.P.

Chính nhờ sự chuyên nghiệp trong khâu chế biến và khả năng truy xuất nguồn gốc, các sản phẩm giá trị gia tăng của Việt Nam đã xây dựng được một vị thế vững chắc. Đây là nền tảng giúp ngành thủy sản liên tục vượt qua các rào cản thương mại và duy trì kim ngạch xuất khẩu hàng tỷ đô la mỗi năm.

EU là thị trường tiêu thụ các mặt hàng thủy sản lớn từ Việt Nam trong nhiều nămEU là thị trường tiêu thụ các mặt hàng thủy sản lớn từ Việt Nam trong nhiều năm. Ảnh: Lê Bình.

Chật vật sân nhà: Những "điểm nghẽn" cố hữu

Tuy nhiên, khi quay về thị trường nội địa, câu chuyện lại hoàn toàn khác. Một "điểm nghẽn" lớn và cố hữu là sự tồn tại của hai dòng sản phẩm gần như tách biệt: hàng chất lượng cao dành cho xuất khẩu và hàng tiêu thụ nội địa, vốn thường bị xem là hàng loại hai hoặc không đạt chuẩn.

Sự phân cấp này bắt nguồn từ một chuỗi cung ứng còn manh mún và thiếu đồng bộ. Con tôm, con cá từ ao nuôi đến tay người tiêu dùng thường phải đi qua nhiều khâu trung gian, thiếu một hệ thống bảo quản và chuỗi cung ứng lạnh đạt chuẩn. Điều này dẫn đến chất lượng sản phẩm không đồng đều và làm giảm lòng tin của người tiêu dùng.

Nghịch lý giá cả cũng là một vấn đề nhức nhối. Dù giá thu mua tại ao có lúc xuống thấp, nhưng giá bán lẻ tại các thành phố lớn vẫn ở mức cao do chi phí logistics và các khâu trung gian. Điều này gây thiệt thòi cho cả người nuôi và người tiêu dùng.

Hệ lụy của một thị trường bị bỏ ngỏ

Việc chưa thực sự chinh phục được thị trường sân nhà để lại nhiều hệ lụy. Nó khiến người nông dân trở nên cực kỳ bị động và phụ thuộc vào sự biến động của thị trường xuất khẩu. Khi một thị trường lớn gặp khó khăn về thuế quan hay nhu cầu sụt giảm, áp lực ngay lập tức dồn xuống giá thu mua tại ao, đẩy người nuôi vào thế khó.

Về phía người tiêu dùng, họ không được tiếp cận với những sản phẩm thủy sản chất lượng tốt nhất do chính đất nước mình sản xuất. Sự thiếu vắng các thương hiệu nội địa uy tín và một hệ thống phân phối minh bạch cũng tạo ra tâm lý e ngại về an toàn vệ sinh thực phẩm.

Thị trường thủy sản nội địa Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội để phát triển mạnh mẽThị trường thủy sản nội địa Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội để phát triển mạnh mẽ. Ảnh: Sưu tầm

Xây dựng hậu phương vững chắc: Hướng đi cho thị trường nội địa

Tương lai bền vững của ngành thủy sản không nằm ở việc lựa chọn giữa xuất khẩu và nội địa, mà là khả năng phát triển song song và hài hòa cả hai. Đã đến lúc các doanh nghiệp cần nhìn nhận thị trường nội địa không phải là nơi tiêu thụ hàng thứ cấp, mà là một thị trường chiến lược cần được đầu tư bài bản.

Việc xây dựng các thương hiệu riêng cho người tiêu dùng trong nước, áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng tương đương hàng xuất khẩu và đầu tư vào các kênh phân phối hiện đại như siêu thị, chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch là những bước đi tất yếu. Cùng với đó, việc củng cố các chuỗi liên kết trực tiếp từ hợp tác xã đến nhà bán lẻ sẽ giúp giảm chi phí trung gian và đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Một thị trường nội địa mạnh không chỉ mang lại nguồn doanh thu ổn định. Nó còn là một hậu phương vững chắc, một bệ phóng an toàn giúp ngành thủy sản Việt Nam tự tin hơn khi vươn ra biển lớn.

Đăng ngày 18/09/2025
Yen @yen
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Kinh tế tuần hoàn nuôi trồng thủy sản là đổi mới sáng tạo

Phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh là mục tiêu bao trùm hiện nay và đó là quá trình đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để chuyển đổi mô hình.

Mô hình nuôi tôm
• 09:00 05/12/2025

Công thức cải thiện FCR nuôi tôm: Bí quyết nằm ở kỹ thuật cho ăn

Chi phí thức ăn thường chiếm tỷ trọng lớn nhất trong vụ nuôi, có thể lên tới 60%. Việc tôm ăn nhiều nhưng chậm lớn dẫn đến hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận. Vấn đề này thường xuất phát từ việc quản lý cho ăn chưa sát với nhu cầu thực tế của tôm trong từng thời điểm.

Nhá tôm ăn
• 12:35 04/12/2025

Tại sao tôm bị mềm vỏ sau mưa?

Những cơn mưa lớn kéo dài thường là nỗi ám ảnh với người nuôi tôm, kéo theo sự biến động môi trường khốc liệt.

Tôm thẻ
• 13:30 03/12/2025

Công nghệ nanobubble và tiềm năng ứng dụng trong nuôi trồng thủy sản

Công nghệ nanobubble (bong bóng nano) đang nổi lên như một giải pháp đột phá trong ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt trong bối cảnh yêu cầu về tăng năng suất, giảm chi phí và đảm bảo an toàn sinh học ngày càng cao.

Công nghệ nanobubble
• 09:00 25/11/2025

Rùa biển trong sách đỏ sa vào lưới ngư dân Đà Nẵng

Một cá thể đồi mồi dứa nặng khoảng 17kg, thuộc loài nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam, vừa được một ngư dân tại Đà Nẵng tự nguyện bàn giao sau khi vô tình mắc vào lưới. Lực lượng chức năng sau đó đã phối hợp thả cá thể rùa biển này trở về môi trường tự nhiên an toàn.

Rùa biển
• 23:08 05/12/2025

Giá tôm thẻ tăng vọt, người nuôi ở Đồng Nai phấn khởi

Những ngày đầu tháng 12, giá tôm thẻ chân trắng tại xã Phước An (huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai) đang tăng mạnh, mang lại niềm vui lớn cho người nuôi. Không khí thu hoạch trở nên tất bật khi thương lái từ nhiều tỉnh thành, đặc biệt là phía Bắc, tìm về thu mua tận ao.

Thu hoạch tôm
• 23:08 05/12/2025

Kinh tế tuần hoàn nuôi trồng thủy sản là đổi mới sáng tạo

Phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh là mục tiêu bao trùm hiện nay và đó là quá trình đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để chuyển đổi mô hình.

Mô hình nuôi tôm
• 23:08 05/12/2025

Cuộc đua Net Zero: Ao tôm của bạn đã sẵn sàng cho hộ chiếu carbon?

Năm 2026 là mốc bắt đầu siết chặt quy định về khí thải, mở ra cuộc sàng lọc khốc liệt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Net Zero
• 23:08 05/12/2025

Loại cá bị chê tanh bất ngờ 'lên đời' thành đặc sản, được săn lùng không kém cá biển đắt đỏ

Khi nói đến thực phẩm giàu omega-3, nhiều người thường nghĩ ngay đến các loại cá biển đắt đỏ như cá hồi hay cá ngừ. Thế nhưng, ít ai biết rằng cá mè – loài cá nước ngọt quen thuộc, giá rẻ và thường bị chê tanh – lại sở hữu một nguồn omega-3 dồi dào, không hề thua kém nhiều loại cá biển.

Cá mè
• 23:08 05/12/2025
Some text some message..