Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) có công văn số 233/2013 gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị các giải pháp tái cơ cấu sản xuất và tiêu thụ cá tra.
Theo đó, VASEP đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, ban hành quy định và chỉ đạo thực hiện 2 giải pháp cơ bản mang tính đột phá, tạo phương thức mới để thực hiện việc tái cơ cấu ngành cá tra theo hướng phát triển bền vững.
Giải pháp thứ nhất là áp dụng cơ chế phân bổ và kiểm soát hạn ngạch (quota) sản lượng nuôi cá tra phù hợp với nhu cầu thị trường. Giải pháp này nhằm hạn chế hiện tượng thừa, thiếu sản lượng cá tra do thiếu cơ chế liên hệ giữa khâu sản xuất nguyên liệu với khâu chế biến, xuất khẩu và tiêu thụ.
Hằng năm, căn cứ dự báo tình hình thị trường xuất khẩu và tiêu thụ nội địa do Hiệp hội VASEP hiệp ý với Bộ Công Thương cung cấp, Bộ NN&PTNT cùng VASEP, Hiệp hội cá tra Việt Nam thảo luận với các Ủy ban Nhân dân và Hiệp hội thủy sản các tỉnh ĐBSCL đồng thuận mức sản lượng cá tra năm sau và thống nhất phân bố quota cho từng tỉnh.
Sau khi Bộ NN&PTNT ban hành quyết định về xác định và phân bổ quota, UBND tỉnh cùng với Hiệp hội thủy sản tỉnh phân bổ quota sản lượng nuôi cá tra cho từng trang trại nuôi cá tra đã được cấp phép, phù hợp điều kiện tự nhiên và năng lực của từng trại; đồng thời chịu trách nhiệm quản lý, kiểm soát việc thực hiện quota đó.
Việc quản lý quota sản lượng có thể được thực hiện theo các nguyên tắc: Quản lý theo toàn chuỗi sản xuất cá tra, bắt đầu từ khâu thả giống; Chỉ cấp quota cho các ao nuôi đủ điều kiện, đã đăng ký và được cấp phép; Mỗi lô cá nuôi phải có hồ sơ xuất xứ hợp pháp và doanh nghiệp phải cung cấp hồ sơ xuất xứ cá nguyên liệu khi xuất khẩu.
Giải pháp thứ hai được VASEP đề nghị là áp dụng thí điểm cơ chế một đầu mối dịch vụ xuất khẩu. Giải pháp này nhằm tổ chức lại xuất khẩu, giảm chi phí và hạn chế cạnh tranh không lành mạnh, nâng cao giá bán. Vì thế, VASEP đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép Hiệp hội VASEP áp dụng thí điểm việc tổ chức một đầu mối dịch vụ xuất khẩu cá tra sang thị trường EU.
Cụ thể: Về cơ chế, sẽ thiết lập một đầu mối dịch vụ xuất khẩu và phân phối sản phẩm cá tra cho thị trường EU ( đối với tất cả các lô hàng phile đông lạnh cá tra của các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang thị trường 28 nước thành viên EU), đảm nhiệm các khâu: dịch vụ đại lý, vận chuyển, logistic, kho ngoại quan, bán đấu giá trên sàn điện tử, phân phối đến khách hàng và dịch vụ đại lý thanh toán. Địa điểm thực hiện đầu mối sẽ là Cảng Zeebrgge (Bỉ)./.