Về đất Mũi săn cá thòi lòi, nướng với muối ớt

Người Cà Mau xa quê lâu ngày bao giờ cũng nhớ đến món cá thòi lòi. Tuy là món ăn dân dã nhưng lại đậm hương vị quê và còn là món ăn gợi nhớ gợi thương đối với những ai đã từng trải qua một thời thơ ấu sống ở mảnh đất Mũi nơi cuối trời đất nước.

bắt thòi lòi
Bắt cá thòi lòi bằng cách đặt xà vi, lưới.

Một lần về Cà Mau tôi cũng được mấy người bạn dẫn ra tận đất Mũi săn thòi lòi. Kiếm được mớ cá, mọi người xúm xít bên nhau kẻ nướng cá, người nấu canh chua rồi cùng nhau tiệc tùng. Có thể nói đó là lần đầu tiên anh em tôi ở Cần Thơ được thưởng thức món thòi lòi nướng, đặc sản nổi tiếng của Cà Mau.

Cá thòi lòi, sách Gia Định Thành Thông Chí gọi là phương ngư, chúng thường sống nơi các bãi bồi cạnh mé biển, nhiều nhất là đất Mũi, nơi có nhiều cây mắm, cây đước mọc ken dầy. Loại cá này kỳ vi và vảy màu sắc rất đẹp, miệng vuông, mắt lồi như mắt tôm. Thòi lòi di chuyển rất nhanh và thích ở hang sâu. Khi thấy có bóng người chúng liền lóc nhanh về miệng hang để ẩn trú. Bà con vùng biển săn bắt chúng bằng nhiều cách: cắm câu và đặt xà di.

Muốn câu cá thòi lòi, người bình dân Cà Mau dùng một cần câu cắm. Sau khi móc mồi xong, họ thả lưỡi câu vào miệng hang, khoảng một tiếng đồng hồ thăm câu một lần, khi nào cá dính câu mới giật lên. Muốn bắt được nhiều cá, mỗi người có thể sử dụng nhiều cần câu như thế để cắm ở nhiều miệng hang khác nhau.

Nhưng cách bắt hiệu quả nhất hiện nay là đặt xà di. Xà di cũng có hai loại. Một loại bện bằng lá dừa nước giống như hình cái xà di đuổi chuột nhưng chỉ dài chừng 30 cm, một đầu to như miệng ống trúm, đầu kia tóp lại để khi cá chui vào không thể quay đầu ra được. Một loại làm bằng lưới, cũng có kích thước như loại trên nhưng thay gì làm bằng lá dừa người ta lại dùng chỉ gân đan thành lưới.

Đợi lúc nước ròng, khi các bãi bồi lần lượt nhô lên các miệng hang, bà con mới tìm những hang có cá để úp miệng xà di đúng vào vị trí cá ra vào. Cứ độ 20 – 30 phút là cá sẽ tự động trồi lên và chui thẳng vào miệng xà di. Bắt xong, bà con lại tiếp tục tìm hang khác.  

Có dịp về huyện Ngọc Hiển hoặc Đất Mũi (Cà Mau) chúng ta hãy ra tận bãi biển để khám phá cảnh săn cá thòi lòi và thưởng thức các món ngon từ thòi lòi, độc đáo nhất là món nướng muối ớt, tuy dân dã nhưng hương vị thật đậm đà khó quên.

Muốn làm món nướng này, ta chọn 1 - 2 kg thòi lòi tươi sống, rửa sạch, để nguyên con, sau đó ướp với muối ớt trước khi đem nướng. Cũng có nhiều cách nướng, hoặc nướng vỉ hoặc xỏ lụi để nướng kiểu cá lóc nướng trui. Khi da cá vừa ửng vàng, bốc lên mùi thơm phức cũng là lúc cá sắp chín. Khi ăn món này, ta nên cạo bớt lớp khét bên ngoài. Nếu cần có thể bôi lên một lớp muối ớt hoặc mỡ hành để tăng thêm mùi vị giúp kích thích vị giác. Món này ngon nhất là chấm với nước măm me vừa mặn vừa chua cay thật vô cùng hấp dẫn.

Thòi lòi Đất Mũi và Ngọc Hiển lúc nào cũng mập ú, thơm ngon, thịt nhiều. Ngoài nướng ra, cá thòi lòi đem kho tộ, bỏ tiêu bỏ hành cũng là món ngon hết chỗ chê.

thòi lòi

tẩm ớt
Cá thòi lòi tẩm muối ớt chuẩn bị nướng.

nướng muối ớt
Cá thòi lòi nướng muối ớt.

Báo Dân Việt, 05/09/2015
Đăng ngày 06/09/2015
Bài, ảnh: Phúc Lộc
Ẩm thực

Nhận biết cá stress bằng chỉ số từ vảy

Trong nhiều năm, các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm một cách dễ dàng để xác định thời điểm cá bị căng thẳng. Giờ đây, lần đầu tiên các nhà khoa học tại Đại học Guelph của Canada đã chỉ ra rằng hormone gây căng thẳng là cortisol tích tụ trong vảy cá từ từ và tồn tại trong nhiều tuần.

cá bị căng thẳng
• 18:20 02/11/2021

21 loại cây thủy sinh đẹp cho bể cá tại nhà- Phần 1

Một bể cá cảnh nước ngọt sẽ đẹp và độc đáo hơn rất nhiều khi có những cây thủy sinh sống động. Bài viết này lược dịch từ trang newson6 nhằm gợi ý cho người nuôi cá cảnh 21 loài cây thủy sinh phổ biến và hoàn hảo cho bể cá gia đình.

• 10:31 30/10/2021

Ảnh hưởng của kích thước bể đến hành vi của cá ngựa vằn

Một nghiên cứu mới đây của Abudusaimaiti Maierdiyal và cộng sự 2020 đã cho thấy ảnh hưởng của kích thước bể đến hành vi của cá ngựa vằn (loài cá rất quan trọng trong nghiên cứu khoa học.)

• 14:09 26/10/2021

5 bước để vệ sinh bể cá cảnh đúng cách

Những người nuôi cá cảnh sẽ biết rằng việc vệ sinh không đúng cách không chỉ xáo trộn hệ vi khuẩn có lợi trong bể cá mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cá. Để hạn chế điều đó bài viết hướng dẫn vệ sinh bể nuôi cá cảnh đúng cách chỉ với những dụng cụ cơ bản.

Cá phượng hoàng
• 17:27 17/09/2021

Đặc sản cua gạch Cà Mau ngâm nước mắm giá gần 1 triệu đồng/kg

Bằng một quy trình ngâm ủ công phu kéo dài ba tháng, người dân Cà Mau đã biến những con cua gạch thành một món đặc sản cao cấp, độc đáo. Với giá bán gần 1 triệu đồng/kg, cua gạch ngâm nước mắm không chỉ lạ miệng mà còn khẳng định giá trị của sản vật trứ danh đất Mũi.

Cua gạch
• 11:16 23/12/2025

Cá lau kiếng có thực sự ăn được?

Với vẻ ngoài xù xì và tập tính ăn tạp, cá lau kiếng thường bị xem là loài cá "bẩn" và không thể ăn được. Tuy nhiên, sự thật lại phức tạp hơn nhiều. Về bản chất, thịt cá lau kiếng không hề độc, nhưng lý do nó không trở thành món ăn phổ biến lại nằm ở những nguy cơ tiềm ẩn khác.

Cá lau kiếng
• 13:07 11/12/2025

Cứ 4 cua hoàng đế xuất sang châu Á, người Việt tiêu thụ 1 con

Một thống kê ấn tượng từ Hội đồng Hải sản Na Uy (NSC) cho thấy, Việt Nam đã vươn lên trở thành thị trường tiêu thụ cua hoàng đế đỏ tươi sống lớn thứ hai tại châu Á. Nhu cầu ngày càng cao đối với hải sản cao cấp đang biến Việt Nam thành một "mỏ vàng" đầy tiềm năng.

Cua hoàng đế
• 09:00 11/12/2025

Hến phơi muối ớt: Đặc sản dân dã của “xứ sở thần tiên” An Giang

Hến phơi muối ớt là món ăn dân dã được nhiều hộ dân vùng sông nước sử dụng như một thực phẩm ăn vặt hoặc món phụ trong bữa cơm thường ngày. Món ăn này gắn liền với đời sống cư dân miền Tây, đặc biệt phổ biến tại khu vực bảy núi An Giang.

Hến
• 09:00 28/11/2025

Chàng kỹ sư biến phế phẩm nông nghiệp thành men vi sinh cho tôm

Xuất phát từ trăn trở trước những khó khăn của người nuôi tôm, anh Lâm Hoài Khâm (huyện Vĩnh Thuận, Kiên Giang) đã khởi nghiệp thành công với mô hình sản xuất men vi sinh từ phế phẩm nông nghiệp. Giải pháp này không chỉ giúp giảm chi phí, bảo vệ môi trường mà còn mở ra hướng đi bền vững cho ngành tôm.

Men vi sinh
• 07:40 25/12/2025

1/3 trứng cá tầm thế giới đến từ một công ty Trung Quốc

Nhiều người vẫn tin rằng món trứng cá tầm xa xỉ trên các bàn tiệc sang trọng đến từ Nga hoặc Pháp. Nhưng sự thật là, bạn có thể đã tụt hậu cả một thập kỷ. Trung Quốc hiện nay đã vươn lên, thống trị ngành công nghiệp trứng cá tầm toàn cầu.

Trứng cá tầm
• 07:40 25/12/2025

Những hiện tượng lạ trong ao nuôi dễ bị nhầm là bệnh

Trong quá trình nuôi thủy sản, đặc biệt là nuôi tôm thâm canh, người nuôi thường ghi nhận một số biểu hiện bất thường xuất hiện đột ngột trong ao. Phổ biến nhất là tôm giảm ăn, nổi đầu, tập trung ở mé ao vào sáng sớm hoặc tôm bơi yếu, phân tán không đều trong ao.

Tôm thẻ
• 07:40 25/12/2025

Đặc sản cua gạch Cà Mau ngâm nước mắm giá gần 1 triệu đồng/kg

Bằng một quy trình ngâm ủ công phu kéo dài ba tháng, người dân Cà Mau đã biến những con cua gạch thành một món đặc sản cao cấp, độc đáo. Với giá bán gần 1 triệu đồng/kg, cua gạch ngâm nước mắm không chỉ lạ miệng mà còn khẳng định giá trị của sản vật trứ danh đất Mũi.

Cua gạch
• 07:40 25/12/2025

Nông dân Cà Mau nuôi lươn vàng rụm trong bể xi măng, hễ nói bán là có người mua ngay

Tại Cà Mau, những bể nuôi xi măng chứa đầy lươn "vàng rụm", nằm chật kín đang trở thành một mô hình kinh tế đột phá. Điển hình là anh Huỳnh Chí Nguyện, người đã biến mô hình "nuôi lươn không bùn" thành máy hái ra tiền, mỗi năm xuất bán hàng chục tấn lươn thương phẩm.

Nuôi lươn
• 07:40 25/12/2025
Some text some message..