Cá mập voi: Loài cá mập có cách săn mồi “cá biệt”
Ít ai có thể ngờ rằng ở đại dương tồn tại một loài cá voi với tên gọi là cá mập voi không có sở thích săn mồi dù đa số cá voi mà điển hình là cá voi sát thủ vốn được biết đến là kẻ có kỹ năng săn mồi đẳng cấp.
Những điều thú vị về cá mập voi
Tính đến thời điểm hiện tại, cá mập voi hay còn được gọi là cá nhám voi (tên khoa học là Rhincodon typus, Smith, 1829) là loài cá lớn nhất trên thế giới. Dù có tên là cá mập voi nhưng thực sự thì chúng không phải là họ hàng của cá voi mà thuộc về họ cá mập. Tuy nhiên, cá mập voi dường như thích một đời sống đơn độc hơn là tụ thành bầy hay nhóm để chung sống hay săn mồi.
Trên thế giới, cá mập voi được phát hiện ở những vùng biển ấm cũng như ở tất cả các vùng nước nhiệt đới. Song, cá mập voi cũng đã được phát hiện ở những vùng nước lạnh hơn như ngoài khơi bờ biển New York. Theo IUCN (Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế), có đến 75% cá mập voi được tìm thấy ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.
Không hổ danh là loài cá lớn nhất đại dương, trung bình một con cá mập voi trưởng thành có chiều dài từ 5,5m đến 10m; nhưng chúng cũng có thể đạt tới 12m và nặng đến 18,7 tấn.
Ngoài kích thước, cá mập voi còn sở hữu những đặc điểm nổi bật khác. Chẳng hạn, chúng có phần đầu to và phẳng cùng một mõm tù. Ở đó mọc ra những sợi râu ngắn đóng vai trò như một cơ quan cảm giác.
Bên trên tấm lưng màu xám tới màu nâu vừa dài vừa rộng của loài cá này còn được điểm tô những đốm trắng và sọc màu xám xanh. Phần bụng của cá mập voi phủ một màu trắng đục tương phản với phần trên. Đặc biệt, những đốm trắng trên mỗi con cá mập voi được ví như dấu vân tay ở con người bởi đây chính là đặc điểm “định danh” để tạo nên sự riêng biệt của chúng.
Cá mập voi cũng được biết đến với tư cách là một sinh vật biển có tuổi thọ dài nhất thế giới bởi loài cá này có thể sống tới 100 đến 150 năm.
Loài cá lớn nhất đại dương có sở thích “đánh chén” lạ đời
Chỉ cần nhìn vào ngoại hình khổng lồ của cá mập voi thì chúng ta cũng biết rằng chúng có rất nhiều lợi thế để trở thành một tay săn mồi khét tiếng. Ấy thế mà chúng chỉ thích tiêu hóa những con mồi có kích thước gần như là nhỏ bé nhất đại dương.
Được biết, một con cá mập voi có miệng rộng khoảng 1,5m và có đến hơn 300 cái răng. Kỳ lạ là chúng không sử dụng miệng và răng phục vụ việc săn mồi mà coi bộ phận đó như một máy lọc thức ăn.
Theo National Geographic, cách săn mồi của cá mập voi thuộc kiểu ăn lọc, nghĩa là chúng sẽ không tấn công hay xé nhỏ con mồi giống như hầu hết họ hàng của mình mà sẽ mở miệng hàng giờ để hút nước vào bên trong. Sau đó, chúng tiến hành lọc thức ăn bằng các tấm lọc ở lối dẫn vào cổ họng. Kết thúc quá trình ăn lọc, cá mập voi phun nước cùng với những phần cặn trở lại biển.
Một sự thật hẳn sẽ khiến nhiều người kinh ngạc, đó là trung bình một con cá mập voi có thể hút khoảng 600.000 lít nước mỗi giờ, điều này có nghĩa là chúng có thể đổ đầy bể bơi theo kích thước chuẩn Olympic chỉ trong vòng 4 tiếng.
Do cơ chế lọc này, thức ăn chính của cá mập voi là sinh vật phù du (một loại thức ăn dồi dào nhất ở đại dương), nhưng chúng cũng ăn một số động vật nhỏ khác như: Cá mòi, cá cơm, cá thu, mực, cá ngừ, trứng cá, tôm, tảo và các thực vật biển khác.
Dù là một loài cá có nhiều đặc điểm vô cùng thú vị, nhưng cá mập voi vẫn chưa được giới nghiên cứu chú ý như những sinh vật biển khác. Ngày nay, cá mập voi còn đang phải đối diện với tình trạng bị đe dọa nghiêm trọng về môi trường sống do ô nhiễm và biến đổi khí hậu. Đến hiện tại thì cá mập voi đã được xếp vào danh sách các loài có nguy cơ tuyệt chủng trên thế giới.