)
Mô hình do Công ty TNHH MTV Hoàng Yên phối hợp với phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Hiệp Hòa triển khai năm 2017 với tổng quy mô 3 ha nhờ sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia. Hộ tham gia mô hình được Nhà nước hỗ trợ 100% giống, 30% vật tư gồm thức ăn, chế phẩm sinh học và tập huấn hướng dẫn quy trình kỹ thuật nuôi cá theo VietGAP.
Anh Nguyễn Văn Tỉnh ở thôn Quế Sơn, xã Thái Sơn là hộ tham gia mô hình, có hơn 20 năm kinh nghiệm nuôi cá theo phương thức truyền thống chia sẻ, nhờ được cán bộ kỹ thuật chỉ đạo, hướng dẫn, gia đình đã mạnh dạn đầu tư 1,5 ha nuôi cá rô phi theo VietGAP. Sau gần 6 tháng nuôi, mô hình thu được 26,6 tấn cá, tăng khoảng 15% giá trị so với trước đây. Để giảm bớt chi phí mua thức ăn, anh Tỉnh còn tận dụng nguồn thức ăn tự nhiên như bèo, cám ngô, lá cây, cỏ kết hợp với cám công nghiệp nên thời điểm hiện tại với giá bán 31.000 đồng/kg cá, trung bình mỗi kg cá rô phi nuôi theo VietGAP anh thu lãi 7-8 nghìn đồng. Như vậy với 1,5 ha nuôi thủy sản hiện có, mỗi năm gia đình anh Tỉnh nuôi 2-3 vụ thu được hơn 50 tấn cá, đem lại lợi nhuận khoảng 300 triệu đồng/năm.
Cùng thôn có hộ anh Nguyễn Văn Trường tham gia mô hình 1 ha khẳng định, nuôi theo quy trình VietGAP đòi hỏi phải tuân thủ các quy định kỹ thuật nghiêm ngặt từ khâu chọn giống, kỹ thuật chăm sóc đến quản lý môi trường ao nuôi. Do đó cá nuôi sạch, chất lượng thịt chắc và thơm ngon hơn. Hiện, gia đình anh có 2 ha nuôi cá, trong đó 1 ha nuôi theo phương thức truyền thống và 1 ha nuôi cá theo VietGAP với các loại cá rô phi, trắm, trôi, chép, mè. Trước đây do chưa có kinh nghiệm lại nuôi theo phương thức tự do nên gia đình anh chỉ thu lãi trên 100 triệu đồng mỗi năm.
“Nhưng nay được cán bộ kỹ thuật tập huấn, cầm tay chỉ việc tận nơi, gia đình tôi áp dụng đúng quy trình chăm sóc cá theo VietGAP là có nhật ký ghi chép các bước kỹ thuật đầy đủ trong suốt quá trình chăm sóc, sử dụng chế phẩm sinh học để xử lý môi trường ao nuôi, có kho chứa thức ăn riêng… nên cá ít bệnh và lớn nhanh hơn” – anh Trường vui vẻ nói.
Đặc biệt, để chủ động nguồn nước sạch cung cấp cho ao nuôi, các hộ còn bố trí riêng một ao thả bèo tây, bèo tấm hoặc thả thêm cá mè hoa trực tiếp nuôi trong ao giúp lọc nước rất tốt. Đây vừa là kinh nghiệm thực tế của những người nuôi cá hiệu quả cao tại xã Thái Sơn, vừa đáp ứng được các tiêu chí kỹ thuật nuôi cá theo VietGAP là hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường, giảm bệnh cho cá; hạn chế việc sử dụng thuốc, hoá chất trong nuôi trồng thuỷ sản để tạo sản phẩm sạch, an toàn vệ sinh thực phẩm và từng bước hình thành nghề nuôi trồng thủy sản bền vững tại địa phương.
Điểm mới của mô hình năm nay là toàn bộ sản phẩm cá sau thu hoạch được Công ty TNHH MTV Hoàng Yên ký hợp đồng bao tiêu để cung cấp cho bếp ăn tập thể của các công ty, nhà máy xí nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh và một số chợ đầu mối trong vùng. Mặt khác, Công ty cũng ký hợp đồng thỏa thuận bao tiêu sản phẩm của các hộ trong khu vực thực hiện nuôi theo VietGAP và nhận cung cấp giống, vật tư trả chậm nếu các hộ có nhu cầu. Từ đó bước đầu hình thành liên kết chuỗi trong nuôi cá giúp bà con nông dân yên tâm sản xuất, ổn định đầu ra, giải quyết vấn đề khó khăn về thị trường, tránh tình trạng bị tư thương ép giá.
Có thể nói, mô hình “Liên kết nuôi cá rô phi theo VietGAP gắn với tiêu thụ sản phẩm” đã và đang thực sự có ý nghĩa to lớn đối với các hộ nuôi thâm canh tại xã Thái Sơn, huyện Hiệp Hòa nói riêng và tỉnh Bắc Giang nói chung. Với diện tích trên 12.300 ha mặt nước nuôi thủy sản, trong đó gần 4.000 ha nuôi thâm canh, bán thâm canh với đối tượng cá rô phí chiếm khoảng 70% thì khả năng nhân rộng của mô hình là rất cao. Hiện, toàn tỉnh đã có khoảng 50 hộ nuôi cá theo VietGAP với diện tích khoảng 45 ha.
Thành công của mô hình mở ra một triển vọng mới giúp người dân nuôi trồng thủy sản tại tỉnh Bắc Giang tiếp cận với kỹ thuật nuôi mới tiến bộ nuôi cá rô phi theo VietGAP nhằm tạo ra sản phẩm sạch, an toàn cho người sử dụng; đồng thời góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao thu nhập cho người nuôi. Từ đó từng bước hình thành các khu nuôi thủy sản hàng hóa an toàn thực phẩm tập trung, thúc đẩy mục tiêu phát triển nuôi thủy sản bền vững tại các vùng tiềm năng của tỉnh như xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên; xã Song Vân, Ngọc Châu, An Dương của huyện Tân Yên; Song Mai, Đa Mai tại thành phố Bắc Giang; xã Thái Sơn, Hợp Thịnh của huyện Hiệp Hòa...
