Cá bã trầu thuộc họ nhà cá sơn, mắt to, màu hồng nhạt, thân to vừa phải. Thịt cá dai, ít mùi tanh và dùng để nấu bánh canh thì rất ngon. Đầu tiên chọn những con cá còn tươi (cảm nhận qua đôi mắt trong suốt của nó). Sau khi làm sạch, cho cá vào nồi nước sôi luộc, cá chín vớt ra bóc hết lớp da bên ngoài bỏ đi, chỉ lấy phần thịt, nếu để lớp da lại thì rất khó ăn vì lớp da này cho ta có cảm giác nham nhám như ngậm thóc trong miệng. Vì đặc điểm này mà một số nơi người ta gọi cá bã trầu bằng cái tên cá sơn thóc. Bước tiếp theo ướp thịt cá với hành tím băm nhuyễn, bột ngọt, nước mắm, tiêu bột rồi để chừng 10 - 15 phút cho cá thấm đều gia vị, sau đó phi dầu nóng cho cá vào tao đều. Một điểm đặc biệt khi nấu bánh canh cá bã trầu là không nên đổ nước luộc cá đi mà dùng để nấu nước lèo sẽ có vị rất ngọt. Sau khi thịt cá đã săn và thấm gia vị, đổ nước luộc cá vào, đun sôi lên.
Bánh canh dùng để nấu thường bằng bột gạo mới ngon, một số nơi còn dùng cả bột mì hoặc bột lọc, tùy theo sở thích và khẩu vị. Bột sau khi nhào nặn, cắt thành từng sợi nhỏ, dài, cho vào nước sôi trụng sơ qua để cọng bánh được dai. Khi thấy nồi nước lèo sôi sùng sục, trút bánh canh vào, đun thêm một lúc thì tắt bếp. Nếu để quá lâu bánh canh sẽ rục, ăn không ngon, hương vị cũng mất đi rất nhiều. Khi múc bánh canh ra tô, rải lên bề mặt một ít hành ngò tươi, ít tiêu bột. Muốn tô bánh canh ngon hơn, giã thêm chén nước mắm ớt tỏi ăn kèm.
Bánh canh cá bã trầu “vừa thổi vừa ăn” mới ngon. Trời se lạnh, cả nhà ngồi bên nhau xì xụp húp từng muỗng bánh canh nóng hổi thì không gì thích thú cho bằng. Bánh canh bã trầu ít chất béo nên dẫu ăn no vẫn không bị đầy bụng. Có một điều, bánh canh cá bã trầu là món ít được bán ngoài chợ, hoặc các hàng quán, vì đây là món dân dã thường dùng trong gia đình và phần lớn để chiêu đãi những người thân quen từ xa đến thăm.