)
Đặc điểm và tập tính
Cá da trơn xanh có tên khoa học là Ictalurus furcatus (tên trong tiếng Anh là Blue catfish) là một trong các loài cá da trơn lớn nhất Bắc Mỹ, thuộc họ Ictaluridae (cá da trơn). Có quan hệ gần và vẻ ngoài giống với loài cá nheo Mỹ có tên khoa học là Ictalurus punctatus (tên tiếng Anh là Channel catfish) nhưng nhỏ hơn, trên thân thiếu đốm và có vây đuôi với chẽ đuôi nông hơn. Loài cá da trơn xanh được tìm thấy ở Mexico và Hoa Kỳ.
Với chiều dài cơ thể khoảng 165 mét và nặng đến 68 kg, loài cá này phân bố chủ yếu trong hệ thống thoát nước ở các sông Mississippi, Missouri, Ohio, Tennessee và sông Arkansas. Chúng cũng đã được du nhập đến một số hồ chứa và sông, đặc biệt là các hồ Santee Cooper và hồ Marion và hồ Moultrie ở Nam Carolina, sông James ở Virginia.
Ngoại hình khổng lồ của cá da trơn xanh lớn nhất Bắc Mỹ. Ảnh: midwestoutdoors.com
Loài cá này có tập tính là động vật ăn thịt và sẽ nuốt chửng bất kỳ loài cá nào mà chúng có thể săn bắt được như tôm càng, trai nước ngọt, ếch và các nguồn thực phẩm thủy sinh khác có sẵn trong môi trường sống của chúng. Cũng có trường hợp một số con từng tấn công các thợ lặn.
Quá trình nghiên cứu
Bộ gen là yếu tố cần thiết để cải thiện di truyền bằng cách sử dụng các công nghệ, kỹ thuật chỉnh sửa gen hoặc chọn lọc hỗ trợ bộ gen, sẽ giúp ích cho việc nâng cao sự di truyền của các giống cá da trơn được tốt hơn, qua đó góp phần hỗ trợ cho các dự án trong ngành nuôi cá da trơn có thể đạt đến trị giá hàng triệu đô la.
Loại hình nuôi cá da trơn hiện đang là ngành nuôi trồng thủy sản lớn nhất ở Mỹ, chiếm khoảng 70% tổng sản lượng nuôi trồng thủy sản của quốc gia. Dòng cá chính được sử dụng cho mục đích nuôi trồng là cá được lai tạo bằng cách lai giữa cá da trơn đực với cá da trơn cái. Người đứng đầu của dự án thông tin rằng cá da trơn được lai tạo có khả năng tăng trưởng nhanh và hệ thống kháng bệnh vượt trội hơn, tốc độ tăng trưởng được gia tăng đồng nghĩa với lợi nhuận thu được sẽ nhiều hơn. Ban đầu, cá nuôi chủ yếu là cá da trơn nhưng lại xuất hiện đến ba mầm bệnh vi khuẩn chính đã dẫn đến khoảng 40% sản lượng nuôi trồng bị thiệt hại và làm kinh tế hàng năm của riêng ngành công nghiệp Hoa Kỳ bị thất thoát hơn 100 triệu đô la.
Nuôi cá da trơn đang rất phát triển ở Mỹ. Ảnh: freefromharm.org
Nhà khoa học cho biết thêm bộ gen chất lượng cao về cá da trơn xanh do họ nghiên cứu giúp giải quyết các nhu cầu cấp thiết để đạt được mục tiêu dài hạn là cải thiện tốc độ tăng trưởng, quy trình sử dụng thức ăn, chống stress cho vật nuôi, cải thiện các bệnh tật và hoạt động sinh sản. Bộ gen của loài nheo Mỹ được lập bản đồ gen vào năm 2016, nhưng bộ gen của cá da trơn xanh không hề có sẵn cho đến khi thí nghiệm của họ được tiến hành.
Công trình nghiên cứu của các chuyên gia là một bước tiến tuyệt vời cho ngành nuôi trồng thủy sản. Đã có nhiều dự án được lập ra để nâng cao chất lượng gen liên quan đến việc chuyển gen và chỉnh sửa gen đã không thể thực hiện được nếu thiếu sự xuất hiện của cá da trơn xanh, bên cạnh đó cũng sẽ có những hạn chế trong vấn đề nghiên cứu gen trên loài này để cải thiện con lai. Trong lợi thế khi đã có sẵn bộ gen về cá da trơn sẽ mở ra một kho tàng khổng lồ mà chúng ta có thể sử dụng để hỗ trợ cho các phương pháp nghiên cứu khác, chẳng hạn như phương pháp chọn lọc dựa trên chỉ thị phân tử (là một quy trình sử dụng chỉ thị phân tử để chọn lọc gián tiếp một hoặc nhiều yếu tố quyết định di truyền) và cũng cung cấp cho chúng ta nhiều công cụ khác để phân biệt và theo dõi các loại di truyền khác nhau của cá da trơn. Nhờ nghiên cứu này, những hạn chế của họ trong việc nghiên cứu được giảm nhiều so với trước đây. Việc tạo ra con lai giữa loài cá nheo Mỹ và cá da trơn xanh có thể là loại di truyền tốt nhất cho ngành công nghiệp về cá da trơn, khẳng định sẽ tạo ra một bước ngoặt có lợi cho ngành nuôi trồng thủy sản Hoa Kỳ nói riêng và cho cả thế giới nói chung.
)
