Để thành công nông dân không thể đơn độc

Bên ly trà quạu, ông Sáu Hoàng (Phạm Văn Hoàng, ấp Thị Tường, xã Hoà Mỹ, huyện Cái Nước) trầm ngâm: “Hổng năm nào giống năm nay, giá tôm xuống quá trời, nhiều người nuôi tôm công nghiệp ở Hoà Mỹ do khó khăn quá phải treo hầm”.

Trăn trở của nông dân nuôi tôm
Những mô hình được coi là an toàn như lúa - tôm được gia đình anh Ly lựa chọn.

Chuyện con tôm, bó rau, con heo hay bất kỳ loại nông sản nào của bà con nông dân Cà Mau ngẫm ra còn nhiều điều day dứt. Mà để làm ra một mặt hàng nào đó, người nông dân phải đổ mồ hôi, sôi nước mắt. Đó là thành quả của cả một quá trình lao động vất vả, nhẫn nại và đâu đó có phần cam chịu. Nói như ông Sáu thì “nông dân mình đâu có quyết được chuyện đầu vô, đầu ra, giá cả”.

Nỗi niềm của “vua tôm”

Ông Sáu Hoàng được coi là người đầu tiên ở xứ Hoà Mỹ dám “chơi lớn” trên đồng đất của mình với những hầm tôm công nghiệp. Thời điểm năm 2002, việc đầu tư nuôi tôm công nghiệp là chuyện lạ, gây chấn động cả làng quê. Ông Sáu nhớ lại những ký ức đẹp ấy kèm theo sự luyến tiếc: “Hồi ấy tôm trúng, giá trúng, kinh tế gia đình phát triển thấy rõ, hổng như bây giờ…”. Đã trót duyên nợ với mô hình nuôi tôm công nghiệp, khó khăn cỡ nào cũng không làm ông Sáu chùn bước. Với 3 ha, 9 hầm tôm, ông xen canh tôm sú và thẻ chân trắng, trong đó có 3 ao siêu thâm canh. Vụ tôm năm 2018, giá tôm sụt giảm nhiều, tôm trúng thì phá huề, còn “bể hầm” coi như lỗ nặng.

Ông Sáu hiện tại còn là Giám đốc Hợp tác xã nuôi tôm Hoàn Mỹ, với 32 hội viên và 76 ha. Anh Phan Văn Bảo, cán bộ nông nghiệp xã Hoà Mỹ, cho biết: “Toàn xã có hơn 362 ha nuôi tôm công nghiệp, đây cũng chính là thế mạnh kinh tế của địa phương”. Vậy nên, chuyện con tôm hệ trọng đến cả hiện tại và tương lai của một xã vùng ven còn nhiều khó khăn như Hoà Mỹ. Nhìn qua ông Sáu Hoàng, anh Bảo chia sẻ: “Rốt cuộc nông dân mình lúc nào cũng dễ bị tổn thương, chịu nhiều thiệt thòi nhất”. Nhà có 5 đứa con, 2 bác sĩ, 2 kỹ sư, ông Sáu biết ơn những mùa tôm và khẳng định: “Dù thế nào thì mình cũng phải đeo. Nhưng…”.

Sau một khoảng lặng, ông Sáu như trút tất cả nỗi lòng: “Chú hỏi thiệt, Nhà nước mình có chủ trương liên kết 4 nhà, nhưng hồi đó giờ con tôm từ tay người nông dân phải qua bao nhiêu thương lái mới tới công ty chế biến, xuất khẩu. Sao công ty xuất khẩu không trực tiếp mua sản phẩm từ người nông dân?”. Điều này thì ai cũng thấy, nhưng nó vẫn tồn tại, nghĩa là nó vẫn còn nguyên do nào đó để được duy trì. Tôm của bà con là tôm sạch, qua biết bao thương lái thì chất lượng không ai có thể đảm bảo. Người ta vì lợi nhuận có thể cho bất kỳ thứ gì vào con tôm, từ rau câu đến cả đinh. Ngay cả người nông dân cũng nhận thấy, nếu con tôm được thu mua trực tiếp bởi những công ty chế biến xuất nhập khẩu thì giá cả, chất lượng và bao nhiêu thứ khác nữa sẽ thật sự hanh thông. 

Ông Sáu chưa hết câu chuyện của mình: “Chú nói thiệt, người nuôi tôm công nghiệp không sợ thời tiết, không sợ dịch bệnh, chỉ sợ giá và lo thiếu điện”. Nghe có vẻ cực đoan, nhưng lão nông có thâm niên gần 20 năm nuôi tôm công nghiệp rõ ràng có đủ bản lĩnh, kinh nghiệm và vốn liếng để đối phó với thời tiết, dịch bệnh, còn giá cả và điện thì đành bó tay. Ông hỏi mà chẳng biết trả lời sao: “Hạ thế điện mỗi hộ khoảng 130 triệu đồng, mà khó khăn quá trời. Sao Nhà nước mình không hỗ trợ, công ty điện không thông cảm cho bà con. Cái này Nhà nước mình có giúp được dân không?”. Bà con nuôi tôm công nghiệp từ bên Đầm Dơi qua Cái Nước có chung nỗi niềm về điện, rõ ràng vấn đề này không còn là chuyện ngẫu nhiên mà cần phải được xem xét và giải quyết thấu đáo.

Để thành công, nông dân không thể đơn độc

Tiếp chúng tôi, Chủ tịch UBND xã Hoà Mỹ Nguyễn Quốc Toản tâm sự: “Bà con ở đây mong muốn phát triển các mô hình, nhưng làm gì cũng sợ. Sợ rớt giá, sợ mất mùa, sợ đầu ra không đảm bảo… Vậy nên quanh đi quẩn lại, bà con đành gắn bó với con tôm (diện tích nuôi tôm quảng canh của toàn xã hơn 1.500 ha), con cua và sản xuất theo kiểu tự sản, tự tiêu là chính”. Không thể trách được người nông dân, bởi hơn ai hết, chính họ cảm nhận được những rủi ro khi bắt tay vào thực hiện những mô hình mới. Cây thanh long giờ trồng để ăn chơi, nuôi heo thì giá trồi sụt bất thường, nuôi dê đầu ra ngày càng khó, nuôi tôm cũng bấp bênh. Chúng tôi băn khoăn, nếu vậy Hoà Mỹ phải bắt đầu từ đâu để vươn lên, đột phá?

 Anh Toản cho rằng: “Nếu muốn nông dân đổi đời, cái chính là phải có những người bạn đồng hành tin cậy, phải tạo được cơ chế hỗ trợ rủi ro, phải dám tính lớn, làm lớn và chấp nhận mạo hiểm. Con tôm siêu thâm canh là hướng đi mới, hướng đi đúng, tuy nhiên, để thành công, nông dân không thể đơn độc”.


Người nuôi tôm công nghiệp đau đáu nỗi lo về giá tôm và thiếu điện sản xuất.

Ông Phạm Văn Thuận, ấp Thị Tường, chỉ đàn dê của mình rồi kể: “Trước có dự án của trên hỗ trợ 12 hộ của ấp nuôi, tôi ngoài dự án nhưng cũng học theo rồi lên vùng trên mua giống”. Trớ trêu thay, dê trong dự án lần lượt “ra đi”, còn mô hình dê thịt của ông càng ngày càng phát triển". Hỏi về thị trường, ông Thuận quơ tay: “Ôi thị trường gì, mình mần tại nhà rồi bán theo ký (mỗi ký giá 80 ngàn đồng). Có đám tiệc thì người ta đặt trước, vậy hà”. Sau vườn, ông Thuận nuôi thêm ếch, đàn heo, chủ yếu để đãi khách và bỏ ống. Hỏi ông Thị Tường nên lựa chọn cây trồng, vật nuôi gì để phát triển, ông bộc trực: “Thấy cũng vậy hà con, ở đây cứ rề rề sống cho khoẻ, chớ làm ăn lớn mà thất bại thì đâu có ai chịu giùm, phải không?”.


Anh Nguyễn Văn Ly bên những mô hình “ăn chắc mặc bền” của mình. Ông nói: “Nông dân thua thiệt đủ điều”.

Ngó ra dòng kênh Mười Phải, chúng tôi không biết tìm câu trả lời của ông Chín Thuận ở nơi đâu. Không phải nông dân mình kém cỏi, nhát gan, mà vấn đề là họ khá cô đơn trong hành trình làm giàu. Những dự án, mô hình thí điểm đâu đó rầm rộ rồi lại lặng lẽ tan rã. Cây trồng, vật nuôi mới lâu lâu lại được trình làng, rồi bẵng đi một thời gian, người ta cũng quên mất. Ai còn nhớ thời hoàng kim của cá sấu, cá chình, cá bống tượng, con trăn, gốc thanh long… Ai còn nhớ người nông dân thở dài ngao ngán với điệp khúc được giá, mất mùa và được mùa thì mất giá? Như hôm hỏi ông Hai Lùng (Nguyễn Thanh Lùng, ấp Mỹ Hưng, xã Trần Thới), là nông dân sản xuất giỏi cấp Trung ương hẳn hoi: “Chú ơi, giờ bà con phải làm mô hình gì để phát triển?”. Ông lắc đầu: “Cái này khó lắm, khó lắm”.

Bên phía Đầm Dơi, người dân có lan truyền một câu chuyện vui, đó là nhà nào có hầm công nghiệp thì chưa biết trúng trật ra sao, nhưng có một điều chắc chắn: “sổ đỏ” nằm trong ngân hàng. Trằn trọc suy nghĩ, rốt cuộc người ta lại sực nhớ ra điều gì đó, như chuyện dân Thị Tường B trồng lại vụ lúa trên đất tôm. Anh Nguyễn Văn Ly đánh giá: “Cũng bỏ lúa mấy mùa rồi, nhưng nói thiệt, có bồ lúa trong nhà mới chắc bụng, chắc dạ”. Ăn chắc, mặc bền là tiêu chí bao đời của người nông dân. Người ta coi con tôm ôm gốc lúa là mô hình lý tưởng, hài hoà cho mục tiêu no ấm và làm giàu. Anh Ly cũng như bất cứ người nông dân nào khác của Cà Mau trồng thêm rẫy bí, bắp, nuôi thêm lứa heo để cải thiện kinh tế gia đình. Bên dưới là con tôm, là vụ lúa đang thì xanh mướt. Một viễn cảnh thực sự thanh bình và chắc chắn.

Nhưng… nỗi lo vẫn ẩn hiện đâu đó theo cái trở mình của đồng đất quê hương.

Báo Cà Mau
Đăng ngày 24/10/2018
Phạm Quốc Rin
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Nông dân Đắk Lắk đổi đời nhờ nuôi cá diêu hồng

Trong bối cảnh chuyển đổi mô hình sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao thu nhập, nhiều hộ dân tại huyện Lắk (tỉnh Đắk Lắk) đã tìm hướng đi mới bằng cách khai thác hiệu quả tài nguyên nước ngọt tại địa phương. Trong số đó, mô hình nuôi cá diêu hồng trên hồ thủy lợi đang chứng minh được tiềm năng lớn về kinh tế và phát triển bền vững.

Cá điêu hồng
• 09:00 21/05/2025

Xử lý tảo sợi trong ao nuôi tôm

Tảo sợi (hay còn gọi là rong nhớt, tảo lục dạng sợi) thường phát triển mạnh trong các ao nuôi tôm, cá, đặc biệt là vào mùa nắng nóng, khi ánh sáng nhiều và dinh dưỡng dư thừa trong nước. Nếu không kiểm soát kịp thời, tảo sợi sẽ gây ra nhiều hệ lụy cho môi trường ao nuôi và sức khỏe vật nuôi.

Tảo sợi
• 09:00 21/05/2025

Đà Nẵng giữ vững nhịp độ phát triển ngành nuôi trồng thủy sản

Dựa vào số liệu từ Cục Thống kê TP. Đà Nẵng, hoạt động nuôi trồng thủy sản trên địa bàn thành phố trong tháng 4/2025 tiếp tục duy trì ổn định và ghi nhận nhiều kết quả tích cực, góp phần giữ vững nhịp độ tăng trưởng của ngành nông nghiệp nói chung và thủy sản nói riêng tại địa phương.

Nuôi trồng thủy sản
• 11:09 20/05/2025

Độc tố từ nấm ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vi sinh

Việc sử dụng chế phẩm vi sinh là giải pháp sinh học hiệu quả trong nuôi tôm hiện đại, giúp ổn định môi trường và hạn chế vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, sự xuất hiện của nấm, đặc biệt là độc tố do chúng tiết ra, khiến việc xử lý trở nên khó khăn. Những độc tố này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tôm mà còn tác động đến hệ sinh thái ao nuôi, làm suy giảm hiệu quả của vi sinh trong quản lý và phòng bệnh.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:44 20/05/2025

Người đặt nền móng ngành Bệnh học thủy sản - PGS.TS Bùi Quang Tề từ trần

PGS.TS Bùi Quang Tề – người thầy đáng kính của ngành thủy sản Việt Nam – đã qua đời tại quê nhà Bắc Ninh vào ngày 21/5/2025.

PGS.TS Bùi Quang Tề
• 13:49 24/05/2025

Top vi khuẩn gây bệnh trên tôm và cách phòng trị

Trong nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là ngành nuôi tôm, vi khuẩn gây bệnh là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm suy giảm năng suất và gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng. Việc nhận diện đúng tác nhân gây bệnh theo từng giai đoạn phát triển của tôm giúp người nuôi chủ động hơn trong phòng ngừa và điều trị. Sau đây, Tép Bạc sẽ tổng hợp các nhóm vi khuẩn phổ biến gây bệnh trên tôm và biện pháp xử lý phù hợp.

Tôm thẻ chân trắng
• 13:49 24/05/2025

Các hành vi thường gặp khi cá cảnh bị stress

Nuôi cá cảnh không đơn thuần là sở thích làm đẹp không gian sống, mà còn là một nghệ thuật đòi hỏi sự quan sát tỉ mỉ và kiến thức vững vàng. Trong môi trường nuôi nhốt, cá cảnh rất dễ bị stress – một trạng thái căng thẳng sinh học xảy ra khi cá cảm thấy không thoải mái, bị đe dọa, hoặc môi trường sống thay đổi đột ngột. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, stress có thể dẫn đến suy giảm miễn dịch, chán ăn, nhiễm bệnh và tử vong.

Cá cảnh
• 13:49 24/05/2025

Công nghệ tiên tiến sản xuất và đóng gói tôm giống

Hiện nay, nhiều trại sản xuất tôm giống đã đầu tư công nghệ tiên tiến đảm bảo chất lượng cao trong suốt quy trình sản xuất, cả việc dùng máy tự động đóng gói tôm giống để vận chuyển đến ao nuôi. Những thiết bị công nghệ có thể thấy ở nhiều doanh nghiệp như Tép Bạc, Thăng Long, Việt Úc, Hạo Phương…

Tôm giống
• 13:49 24/05/2025

Việt Nam dẫn đầu thế giới nghiên cứu sinh sản thành công giống cá cam

Việt Nam vừa làm nên kỳ tích khiến cả thế giới ngỡ ngàng: lần đầu tiên, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản I đã thành công trong việc sản xuất giống cá cam – loài cá “vàng” được săn đón ở Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu. Trong khi các cường quốc như Nhật Bản, Trung Quốc vẫn còn chật vật, Việt Nam đã tiên phong mở ra cơ hội lớn cho bà con ngư dân, hứa hẹn mang về nguồn thu hàng triệu đồng mỗi kg cá.

Cá cam
• 13:49 24/05/2025
Some text some message..