Độ mặn trong ao nuôi tôm thẻ: Ảnh hưởng và Biện pháp hạn chế

Độ mặn nước trong ao nuôi tôm thẻ chân trắng cùng với pH, oxy, độ kiềm, độ cứng… Là một trong những yếu tố môi trường quan trọng, quyết định hiệu quả sản xuất của mô hình nuôi.

Độ mặn trong nuôi tôm thẻ chân trắng
Nước ao nuôi có độ mặn quá cao hoặc quá thấp, đều ảnh hưởng không tốt đến tôm thẻ chân trắng. Ảnh: Tepbac

Độ mặn nước được biểu thị bằng tổng hàm lượng muối hoà tan trong nước, đơn vị đo 1 ppt = 1g/lít = 1.000 mg/lít = 1.000 ppm. Độ mặn trong nước liên quan mật thiết các yếu tố môi trường khác như độ kiềm, độ cứng, hoà tan oxy, khoáng chất… Khi độ mặn nước tăng cao ≥ 30 ‰, độ kiềm thường biến thiên theo hướng tăng cao, nước nhiều khoáng chất và ngược lại. Tôm thẻ chân trắng là loài giáp xác rộng muối, chúng có thể sống trong môi trường nước có độ mặn từ 0 – 40 ‰.  

Tuy nhiên, độ mặn thích hợp để chúng sinh trưởng, phát triển tốt từ 10 – 25 ‰. Ở độ mặn này, các ion hiện diện trong nước như Mg2+, Ca2+, K+, đầy đủ, phù hợp, cho nhu cầu khoáng chất cần cho sự phát triển của tôm thẻ chân trắng. Nước ao nuôi có độ mặn quá cao hoặc quá thấp, đều ảnh hưởng không tốt đến tôm thẻ chân trắng. 

Với tôm thẻ chân trắng, khi độ mặn quá cao ≥ 30 ‰, kéo theo độ kiềm biến thiên theo hướng tăng cao, thường khi đó độ kiềm ≥ 300 ppm. Ở độ kiềm này, pH trong ao thường cao ≥ 8,5, tảo phát triển rất mạnh gây hoa nước. Ban ngày oxy trong ao dư thừa, nhưng ban đêm ao thiếu oxy trầm trọng, tôm dễ nổi đầu, gây sốc cho tôm.

Ao nuôi tôm

Tôm thẻ chân trắng sống trong môi trường nước có độ mặn từ 0 – 40 ‰.  Ảnh: Tepbac

Khi độ mặn quá cao tôm lột xác rất khó khăn do vỏ dày, ảnh hưởng chu kỳ lột xác, chậm lột xác do lượng muối trong nước lớn, tôm lột xác lâu cứng vỏ, chết lai rai, chết rớt cục thịt. Một số virus, vi khuẩn gây bệnh như đốm trắng, đầu vàng, gan tuỵ, EHP,… phát triển mạnh ở môi trường có độ mặn cao.  

Khi độ mặn trong môi trường nước thấp, <10 ‰, gây nhiều khó khăn cho quá trình tồn tại, sinh trưởng, phát triển của tôm thẻ chân trắng. Độ mặn trong nước thấp, thường thiếu nhiều loại khoáng quan trọng như Mg2+, Ca2+, K+…, là những khoáng chất cần cho việc tạo vỏ của tôm.

Độ mặn thấp, thường kiềm trong nước dao động, có xu hướng thấp ≤ 100 ppm. Độ mặn thấp, nhiệt độ tăng cao, hoà tan oxy trong nước giảm dần. Quá trình quang hợp, hô hấp, của tảo trong ao, cũng làm biến động oxy trong ao nuôi. Khi oxy trong nước giảm, sẽ làm giới hạn trao đổi chất của tôm. pH trong môi trường nuôi tôm thẻ chân trắng độ mặn thấp thường biến động liên tục, do mất cân đối giữa độ cứng và độ kiềm, thường tổng kiềm (lượng bicarbonate và cacbonat trong nước) vượt quá độ cứng của nước  (lượng canxi và magiê trong nước).

Tôm thẻ chân trắng

Đối với môi trường nước nuôi tôm có độ mặn thấp, việc bổ sung các loại khoáng đầy đủ, liên tục, là công việc quan trọng nhất. Ảnh: Tepbac

pH trong ao nuôi biến động, gây sốc trực tiếp cho tôm. Tôm khó tạo vỏ, tôm lột xác lâu cứng vỏ, tôm bị mềm vỏ. Ương, nuôi tôm thẻ chân trắng ở độ mặn thấp, các ion kim loại quan trọng cần cho sự phát triển của tôm như Mg2+, Ca2+, K+,… có hàm lượng trong nước rất thấp. Một vấn đề khác, thường trong nước biển, tỷ lệ Na:K là 28:1, tỷ lệ Mg:Ca là 3,1:1, ở các tỷ lệ trên, đảm bảo các sinh vật sống trong môi trường, trong đó có tôm thẻ chân trắng, phát triển tốt. Tuy nhiên, trong môi trường độ mặn thấp, tỷ lệ trên thay đổi. Điều này, gây ảnh hưởng bất lợi cho tôm nuôi. Nuôi tôm trong môi trường nước có độ mặn thấp, kiềm thấp, tôm thường bị đốm đen, khí độc NH3 hoặc NO2 vượt ngưỡng cho phép. 

Môi trường nước nuôi tôm có độ mặn cao, việc pha nước ngọt, chỉnh độ mặn về khoảng thích hợp cho tôm phát triển sẽ dễ dàng hơn so với độ mặn thấp cần cải thiện. Đối với môi trường nước nuôi tôm có độ mặn thấp, việc bổ sung các loại khoáng đầy đủ, liên tục, là công việc quan trọng nhất cần thực hiện. Tốt nhất bà con nên dùng khoáng hữu cơ chelate (Ligandum + Kim Loại), có thành phần Mg2+, Ca2+, K+.

Khoáng được bổ sung cho tôm theo hai con đường chính, thông qua môi trường nước tôm hấp thu qua mang, thông qua thức ăn tôm hấp thu bằng đường tiêu hoá. Các loại vôi, hoá chất như CaCO, CaO, Ca(OH), CaSO, CaCl2, CaMg(CO3), Mg2+, Ca2+, K+… Dạng nguyên liệu, được sử dụng nhiều trong môi trường nước nuôi tôm có độ mặn thấp, nhằm bổ xung các khoáng đã thiếu hụt trong nước.

Ao nuôi tôm

Chủ động bổ sung hỗ trợ gan, Beta glucan, tăng cường đề kháng, khoáng hữu cơ,… vào thức ăn, giảm thiểu các sự cố, giúp tôm phát triển ổn định. Ảnh: Tepbac

Việc bổ sung muối vào môi trường nước nuôi tôm có độ mặn thấp rất cần thiết, có lợi, tuy nhiên, bà con cần tính toán giá thành sản xuất hợp lý. Việc đóng cây nước mặn, để pha vào ao nuôi tôm độ mặn thấp, bà con cần lưu ý. Thường nguồn nước ngầm chứa nhiều khí độc như NH, H2S , CO, hàm lượng kim loại nặng cao, đặc biệt là Fe. Nước ngầm thường nhiễm phèn nặng, chứa nhiều khoáng chất như Fe, Mn, Ca, Mg,… oxy hoà tan thường không có, pH thấp.

Để đảm bảo khi sử dụng nguồn nước này, tôm nuôi an toàn, phát triển tốt, bà con cần xử lý kỹ trước khi đưa vào sử dụng. Cần xử lý qua nhiều bước như lắng, lọc, sục khí mạnh, sử dụng KMnO, PAC (Poly Aluminum Chloride), EDTA… để lắng tụ, hấp thu kim loại nặng. Sử dụng vi sinh EM và vi sinh có thành phần vi khuẩn như Nitrobacteria, Nitrosomonas, Thiobacillus, T. thiooxidan, Rhodobacter sp, Rhodospirillum, Rhodopseudomonas viridis. Chủ động bổ sung hỗ trợ gan, Beta glucan, tăng cường đề kháng, khoáng hữu cơ,… vào thức ăn, giảm thiểu các sự cố, giúp tôm phát triển ổn định. 

Đăng ngày 27/01/2023
Lý Vĩnh Phước @ly-vinh-phuoc
Nuôi trồng

Khoáng K3 - Khoáng chất tự nhiên cho tôm nuôi

Công ty K3 là doanh nghiệp chuyên môn hóa sản xuất và cung cấp khoáng chất có nguồn tự nhiên cho nuôi tôm, với mục tiêu là đem đến cho người nuôi những sản phẩm khoáng chất lượng hàng đầu.

Khoáng trong nuôi tôm
• 10:42 08/09/2023

Giá thức ăn tôm tăng đến 44.000 đồng/kg, người nuôi điêu đứng

Nông dân các tỉnh ven biển miền Tây đang trong vụ nuôi tôm nhưng giá thức ăn cao chót vót, trong khi giá tôm giảm sâu nên bị lỗ, may ra huề vốn.

thức ăn tôm
• 10:07 06/07/2023

Ông Châu tâm huyết với nghề nuôi tôm công nghệ cao

Nhờ nắm bắt được thông tin về công nghệ mới trong nuôi tôm, ông Nguyễn Ngọc Châu (67 tuổi, xã Cát Minh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định) đã nhanh chóng tiếp cận và mạnh dạn đầu tư. Đến nay, với thâm niên nghề nuôi tôm thẻ chân trắng gần 13 năm, ông đầu tư 3 ha ao nuôi áp dụng công nghệ Semi - Biofloc, gắn hệ thống đèn led trong các ao nuôi, thiết lập hệ thống máy móc hỗ trợ…

Hệ thống ao nuôi của ông Châu
• 09:49 03/07/2023

Vietshrimp 2023 đang diễn ra tại Cần Thơ

Hội chợ Triển lãm Quốc tế Công nghệ ngành tôm Việt Nam lần thứ 4 (VietShrimp 2023) đang diễn ra tại Cần Thơ.

vietshrimp 2023
• 18:12 12/04/2023

Vai trò của PCR trong kiểm tra an toàn sinh học thức ăn thủy sản

Hiện nay, tồn tại nhiều vấn đề khác nhau liên quan đến việc sử dụng PCR làm tiêu chuẩn vàng để phát hiện mầm bệnh khi áp dụng vào tình trạng an toàn sinh học của thức ăn thủy sản có công thức.

Thức ăn tôm
• 10:10 27/09/2023

Xu hướng đa dạng hóa đối tượng nuôi trồng thủy sản

Ngoài việc tập trung nguồn lực với các đối tượng nuôi chủ lực thì hiện nay ngành nuôi trồng thủy sản cũng phát triển đa dạng hóa đối tượng nuôi nhằm khai thác tốt diện tích mặt nước, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người dân, phù hợp với điều kiện địa phương.

Tôm thẻ
• 10:00 25/09/2023

Giải pháp dựa vào thiên nhiên để quản lý nước thải nuôi tôm

Theo một dự án nghiên cứu mới, các giải pháp dựa trên thiên nhiên có thể được sử dụng hiệu quả trong chiến lược xử lý nước thải cho ngành nuôi tôm.

Ao tôm
• 11:03 22/09/2023

Dư lượng kháng sinh tồn tại lớn trong tôm

Sử dụng kháng sinh bừa bãi trong nuôi tôm là tình trạng sử dụng kháng sinh không đúng cách, không đúng chỉ định của bác sĩ thú y, hoặc sử dụng kháng sinh quá liều. Tình trạng này đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, gây ra nhiều hậu quả cho sức khỏe con người, môi trường và ngành nuôi tôm.

Kháng sinh
• 15:23 21/09/2023

Hiệu quả của chế phẩm tự nhiên trong việc chống vi khuẩn gây bệnh cho tôm

Thuốc kháng sinh được sử dụng rộng rãi để chống lại mầm bệnh vi khuẩn, đặc biệt là vi khuẩn Vibrio ở tôm. Tuy nhiên việc sử dụng kháng sinh có những nhược điểm lớn đó là lượng kháng sinh tồn dư trong thủy sản thành phẩm, tính kháng thuốc giữa các vi khuẩn và mầm bệnh.

Tôm bệnh
• 21:35 28/09/2023

Cá lớn ngày càng nhỏ đi và cá nhỏ ngày càng lớn hơn

Nghiên cứu mới chỉ ra cá lớn đang ngày càng nhỏ hơn và cá bé đang ngày càng lớn hơn. Điều gì sẽ xảy ra?

Cá biển
• 21:35 28/09/2023

Việt Nam: Xuất khẩu tôm sang Trung Quốc chưa có sự đột phá?

Nhu cầu nhập khẩu thủy sản, đặc biệt là tôm của Trung Quốc đang phục hồi mạnh mẽ sau khi mở cửa vào đầu năm 2023. Do đó, doanh nghiệp Việt Nam có quyền kỳ vọng nhập khẩu thủy sản tăng trưởng tại thị trường “tỷ dân” này.

Sơ chế tôm
• 21:35 28/09/2023

Nuôi tôm 3 giai đoạn là gì? Những lưu ý cần thiết cho từng giai đoạn

Mô hình nuôi tôm 3 giai đoạn đã xuất hiện khá lâu trên thế giới, tuy nhiên mô hình này chỉ thực sự phổ biến tại Việt Nam trong vài năm trở lại đây. Do đó, vẫn còn nhiều người băn khoăn rốt cuộc nuôi tôm 3 giai đoạn là như thế nào?

Mô hình nuôi tôm
• 21:35 28/09/2023

Nuôi ghép tổng hợp tôm, cua, cá đem lại thu nhập bền vững

Bình Định là một tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ có chiều dài bờ biển khoảng 134 km, có điều kiện tự nhiên rất thuận lợi để phát triển nghề nuôi thủy sản, đặc biệt là nuôi các đối tượng thủy sản lợ mặn.

Nuôi ghép tổng hợp
• 21:35 28/09/2023