Giải mã “cú đấm” của tôm bọ ngựa

Tôm búa (Stomatopoda), còn được biết đến với các tên gọi khác như hay tôm bọ ngựa, là một trong những sinh vật biển đáng gờm nhất trong đại dương.

Tôm bọ ngựa
Tôm búa hạ gục con mồi với cú ra đòn đầu tiên

Được mệnh danh là “sát thủ đại dương”, tôm búa sở hữu cặp càng có khả năng phát ra cú đấm nhanh và mạnh đến kinh ngạc, dễ dàng đập nát con mồi chỉ trong chớp mắt.

Cấu trúc cơ thể đặc biệt của tôm búa

Tôm búa có chiều dài cơ thể dao động từ 10 đến 30 cm, với một số loài đặc biệt có thể đạt kích thước lớn hơn. Vẻ ngoài của chúng là sự kết hợp giữa đặc điểm của tôm và bọ ngựa với cặp càng lớn, có hình dạng như chùy hoặc giáo. Cấu trúc này giúp chúng săn mồi và tự vệ hiệu quả. Màu sắc của tôm búa thường rất rực rỡ, từ xanh lam, đỏ đến tím và cam, giúp chúng hòa mình vào môi trường rạn san hô, tránh khỏi sự chú ý của kẻ thù.

“Cú đấm sấm sét” của tôm búa

Tôm búa sở hữu một trong những cú đấm nhanh và mạnh nhất trong thế giới động vật. Khi chúng vung càng với tốc độ lên tới 23 m/s, cú đấm của tôm búa tạo ra một lực đáng kinh ngạc, đạt tới 1.500 Newton - tương đương với lực bắn ra của một viên đạn từ khẩu súng lục.

Tôm bọ ngựaTôm búa được ví như võ sĩ quyền anh của đại dương

Khả năng tấn công mạnh mẽ của tôm búa không chỉ nằm ở tốc độ mà còn ở cách chúng sử dụng hiện tượng vật lý gọi là siêu xâm thực (supercavitation). Khi tôm búa đập càng với tốc độ cao, áp suất giảm đột ngột khiến không khí trong nước tạo thành các bong bóng khí giữa càng và con mồi. Những bong bóng này nổ với nhiệt độ cao và tạo ra một lực cực mạnh. 

Do đó, ngay cả khi tôm búa không trực tiếp đánh trúng con mồi, lực do bong bóng khí vỡ vẫn đủ mạnh để làm choáng hoặc giết chết con mồi.

Giải mã sức mạnh tấn công của tôm búa

Nghiên cứu khoa học đã khám phá ra cấu trúc độc đáo của càng tôm búa - một loại "vũ khí tự nhiên" có khả năng chịu đựng và phân tán lực va đập cực mạnh mà không bị vỡ. Các nhà khoa học đã sử dụng kính hiển vi điện tử truyền qua và kính hiển vi lực nguyên tử để phân tích cấu trúc vi mô của càng tôm búa. Kết quả cho thấy càng của chúng được bao phủ bởi một lớp hạt nano chống va đập, giúp hấp thụ và tiêu tán năng lượng từ cú đấm, bảo vệ càng khỏi hư hại.

Tôm búaChiếc càng của tôm búa được phủ một lớp hạt nano chống va đập

Các sợi α‐chitin bên trong càng của tôm búa sắp xếp theo hình xoắn ốc, kết hợp với cấu trúc xương cá. Cấu trúc này không chỉ làm lệch hướng lực mà còn thay đổi sự lan truyền vết nứt, giúp tăng cường độ bền của càng. Bên ngoài lớp chitin là một lớp ma trận dày đặc của hydroxyapatite - một khoáng chất có cấu trúc tinh thể nano giúp bảo vệ và duy trì sức mạnh của càng trong các cuộc tấn công.

Tôm búa là một trong những sinh vật đáng kinh ngạc nhất của đại dương với những khả năng phi thường từ cú đấm sấm sét đến đôi mắt tinh tường. Đặc điểm cấu trúc càng độc đáo và sức mạnh vô địch đã giúp tôm búa trở thành “chiến binh” mạnh mẽ trong thế giới đại dương. 

Đăng ngày 15/11/2024
Hòa Thy @hoa-thy
Tổng hợp

Nghệ An: Thực hiện bảo tồn, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản

UBND tỉnh Nghệ An mới ban hành Công văn 5007/UBND-NN, ngày 21/7/2021 yêu cầu các sở, ban, ngành cấp tỉnh liên quan; UBND các huyện, thành, thị tập trung làm tốt công tác việc bảo tồn, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản.

đánh bắt cá
• 18:14 24/07/2021

Đặc sản ốc gạo cù lao Tân Phong

Cù lao Tân Phong (nay là xã Tân Phong, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang) nằm phía thượng lưu sông Tiền, được bồi đắp phù sa quanh năm nên đất đai màu mỡ, thích hợp với nhiều giống cây ăn trái đặc sản có giá trị kinh tế cao.

Ốc gạo.
• 13:00 08/07/2021

Khai thác vòm đất kiếm 1 triệu đồng/ngày

Gần đây, nhiều người ở huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau, có thu nhập khá cao từ việc khai thác con vẹm đất (người dân địa phương gọi là con vòm). Nguồn lợi tự nhiên phong phú đó đã giúp nhiều hộ gia đình có thêm điều kiện vươn lên.

Cào vòm đất.
• 10:18 07/07/2021

Ngư dân Nghệ An thu gần 2.000 tỷ đồng từ đánh bắt hải sản

Trong 6 tháng đầu năm, ngư dân Nghệ An đánh bắt được trên 95.000 tấn hải sản, giá trị ước đạt gần 2.000 tỷ đồng.

Đánh bắt hải sản.
• 09:20 07/07/2021

Nếu cá mập ngừng bơi đồng nghĩa chúng sẽ không còn sống?

Cá mập, vị vua tối thượng của đại dương, biểu tượng của sức mạnh tuyệt đối và tốc độ. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài uy quyền ấy là một sự thật khắc nghiệt: Đối với nhiều loài, việc ngừng bơi đồng nghĩa với cái chết.

Cá mập
• 11:01 06/12/2025

Cuộc đua Net Zero: Ao tôm của bạn đã sẵn sàng cho hộ chiếu carbon?

Năm 2026 là mốc bắt đầu siết chặt quy định về khí thải, mở ra cuộc sàng lọc khốc liệt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Net Zero
• 09:00 05/12/2025

Diễn viên Oscar: Cá giả chết để câu mồi

Khi nói đến giả chết, chúng ta nghĩ ngay đến phòng thủ. Một con thú yếu ớt giả vờ chết để kẻ thù bỏ đi. Nhưng điều gì xảy ra khi giả chết lại là một chiến lược tấn công tàn khốc? Gặp gỡ loài cá Cichlid Livingston, thợ săn kiên nhẫn nhất, kẻ giả vờ làm xác thối để đi ăn.

Cá Cichlid Livingston
• 09:00 01/12/2025

Tôm súng: Sát thủ tí hon tạo ra tiếng nổ dưới đại dương

Trong thế giới tưởng chừng im lặng của đại dương, tồn tại một sinh vật nhỏ bé chỉ dài vài centimet nhưng lại sở hữu một trong những vũ khí âm thanh kinh hoàng nhất hành tinh.

Tôm súng
• 13:36 30/11/2025

Xu hướng từ rong sụn từng làm mưa làm bão tại thị trường Việt Nam

Rong sụn là thành phần chủ yếu cấu tạo nên Sea Moss Gel, sản phẩm được nhiều người tìm mua nhờ những lợi ích hỗ trợ sức khỏe mà nó mang lại.

Rong sụn
• 00:29 07/12/2025

Nếu cá mập ngừng bơi đồng nghĩa chúng sẽ không còn sống?

Cá mập, vị vua tối thượng của đại dương, biểu tượng của sức mạnh tuyệt đối và tốc độ. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài uy quyền ấy là một sự thật khắc nghiệt: Đối với nhiều loài, việc ngừng bơi đồng nghĩa với cái chết.

Cá mập
• 00:29 07/12/2025

Rùa biển trong sách đỏ sa vào lưới ngư dân Đà Nẵng

Một cá thể đồi mồi dứa nặng khoảng 17kg, thuộc loài nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam, vừa được một ngư dân tại Đà Nẵng tự nguyện bàn giao sau khi vô tình mắc vào lưới. Lực lượng chức năng sau đó đã phối hợp thả cá thể rùa biển này trở về môi trường tự nhiên an toàn.

Rùa biển
• 00:29 07/12/2025

Giá tôm thẻ tăng vọt, người nuôi ở Đồng Nai phấn khởi

Những ngày đầu tháng 12, giá tôm thẻ chân trắng tại xã Phước An (huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai) đang tăng mạnh, mang lại niềm vui lớn cho người nuôi. Không khí thu hoạch trở nên tất bật khi thương lái từ nhiều tỉnh thành, đặc biệt là phía Bắc, tìm về thu mua tận ao.

Thu hoạch tôm
• 00:29 07/12/2025

Kinh tế tuần hoàn nuôi trồng thủy sản là đổi mới sáng tạo

Phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh là mục tiêu bao trùm hiện nay và đó là quá trình đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để chuyển đổi mô hình.

Mô hình nuôi tôm
• 00:29 07/12/2025
Some text some message..