Giải pháp giảm tác động của nuôi tôm đến môi trường

Việc nhanh chóng mở rộng diện tích nuôi tôm ở quy mô thâm canh để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu đã gây ra những tác động tiêu cực, ảnh hưởng xấu đến môi trường xung quanh. Hiện nay, một trong những mối quan tâm chính về môi trường có liên quan đến biến đổi khí hậu đó là việc phát thải khí nhà kính từ hệ thống nuôi trồng thủy sản.

Giải pháp giảm tác động của nuôi tôm đến môi trường
Quan trắc môi trường vùng nuôi thủy sản. Ảnh minh họa: Internet

Một số nguồn thải chính như:

i) nước thải từ nguồn thức ăn dư thừa, phân và các chất bài tiết của tôm;

ii) bùn thải chứa các loại hóa chất, thuốc kháng sinh tích tụ và tồn lưu cho môi trường;

iii) phát thải từ việc sử dụng nhiên liệu như sử dụng điện và dầu từ các thiết bị vận hành quá trình sản xuất (như vận hành máy bơm, máy sục khí, quạt nước, sên vét ao ….). Các nguồn phát thải này góp phần làm tăng hiệu ứng nhà kính (phát thải khí CO2, SO2, PO4) và làm gia tăng tác động của biến đổi khí hậu.

Trong nghiên cứu này, thông qua việc thực hiện mô hình trình diễn với các giải pháp cải tiến về kỹ thuật và quản lý trong quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng tại Đồng bằng sông Cửu Long. Chúng tôi tiến hành thực hiện hai nghiệm thức:

i) Nhóm thí nghiệm: sử dụng các giải pháp kỹ thuật cải tiến trong quy trình nuôi tôm theo hướng giảm ảnh hưởng đến môi trường;

ii) Nhóm đối chứng: canh tác theo quy trình nuôi độc lập hiện nay của người dân. Mục tiêu chính nhằm đo lường các chỉ số giảm phát thải khí nhà kính (GHGs) trong hệ thống nuôi tôm thâm canh.


i) Sử dụng con lăn và giảm tốc giảm tiêu thụ điện năng hoặc dầu

ii) Cải thiện công tác quan trắc DO để vận hành chế độ quạt nước hợp lý

iii) Thả cá rô phi vào ao thải để xử lý chất hữu cơ trước khi xả ra môi trường

Kết quả phân tích chu trình sản xuất (Life cycle assessment) cho thấy: để sản xuất 1 tấn tôm thương phẩm thì ao thí nghiệm cho các chỉ số tác động về i) ấm lên toàn cầu là 10.187 kg CO2-eq; ii) chua hóa là 69 kg SO2-eq; và iii) phú dưỡng hóa là 55 kg PO4-eq, và có khác biệt đáng kể và thấp hơn so với ao đối chứng. Trong các tác động phát thải khí nhà kính thì quá trình sản xuất thức ăn đóng vai trò quan trọng và chiếm tỷ lệ đóng góp cao nhất, kế đến là quá trình vận hành ao nuôi. Tác động gây phát thải phú dưỡng hóa chiếm tỷ lệ cao nhất trong quá trình vận hành tại trang trại nuôi tôm.

Các giải pháp tác động kỹ thuật trong quá trình vận hành ao nuôi đã góp phần làm giảm tỷ lệ phú dưỡng hóa so với canh tác truyền thống lần lượt là 43,66 và  47,13%.

Từ nghiên cứu trên cho thấy việc sử dụng con lăn chữ U, lắp đặt giảm tốc phù hợp, quan trắc môi trường nước tự động và thả cá rô phi xử lý nước thải giúp giảm tác động của nuôi tôm đến môi trường sinh thái.

Phòng Sinh thái nghề cá & Tài nguyên thủy sinh vật/ Viện NTTS II
Đăng ngày 30/05/2019
Nguyễn Văn Phụng
Môi trường

Lâm Đồng: Hơn 10 tấn cá chết bất thường, thiệt hại 800 triệu

Theo ghi nhận của cơ quan chức năng, có hơn 10 tấn cá nuôi của một hộ dân tại phường 3 Bảo Lộc (Lâm Đồng) chết chưa rõ nguyên nhân, thiệt hại ước tính khoảng 800 triệu đồng.

Ao nuôi cá
• 09:49 14/10/2025

Thừa Thiên - Huế: Đầm phá ô nhiễm, dân kêu trời

Hàng ngàn hộ dân ở 33 xã, phường, thị trấn sống dựa vào đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (tỉnh Thừa Thiên - Huế), đang khốn khổ vì nguồn nước ô nhiễm nghiêm trọng.

Ô nhiễm đầm phá ở Thừa Thiên - Huế
• 14:32 14/03/2023

Sản xuất xà phòng từ chất nhầy ốc sên

Một con ốc sên sẽ tạo ra khoảng 2g chất nhờn. Để sản xuất 15 thanh xà phòng trọng lượng 100g, anh Desrocher ở thị trấn Wahagnies, miền Bắc nước Pháp cần khoảng 40 con ốc sên. Ảnh: Reuters

Xà phòng từ ốc sên
• 10:17 09/02/2023

Yên Bái: Thả hơn 30 nghìn cá giống xuống hồ Thác Bà trong ngày ông Công, ông Táo

Ngày 14/1, huyện Yên Bình (Yên Bái) đã tổ chức thả cá bổ sung nguồn lợi thủy sản hồ Thác Bà năm 2023 gắn với phong tục thả cá chép ngày 23 tháng Chạp.

Thả cá
• 12:02 19/01/2023

Việt Nam xây dựng kế hoạch bảo vệ đa dạng sinh học thủy sản theo khung Montreal

Việt Nam đang hoàn thiện kế hoạch hành động quốc gia nhằm đưa Khung đa dạng sinh học Kunming–Montreal vào thực tiễn của ngành thủy sản, hướng tới mục tiêu phục hồi hệ sinh thái và sử dụng bền vững nguồn lợi biển đến năm 2030.

Hội thảo
• 09:00 02/12/2025

Thức ăn tiêu chuẩn ASC phải không phá rừng

Tổ chức chứng nhận tiêu chuẩn ASC ban hành quy định mới, từ tháng 11/2025, các cơ sở nuôi trồng thủy sản muốn đạt tiêu chuẩn này phải sử dụng thức ăn cũng có chứng nhận ASC. Yêu cầu chính với thức ăn ASC là được chế biến bằng nguyên liệu không gây rủi ro phá rừng.

Thức ăn tôm
• 09:00 01/12/2025

Vì sao hơn 70 tấn cá diêu hồng chết bất thường ở Cần Thơ?

Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ vừa công bố nguyên nhân ban đầu vụ hơn 74 tấn cá diêu hồng nuôi lồng bè chết bất thường vào cuối tháng 10. Theo đó, thủ phạm không phải là dịch bệnh mà là do tình trạng thiếu oxy cục bộ trong nước.

Cá điêu hồng
• 15:58 27/11/2025

Chiến lược xanh hóa: "Giấy thông hành" bắt buộc của thủy sản Việt Nam

Trong bối cảnh các thị trường lớn ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn về môi trường và lao động, "xanh hóa chuỗi cung ứng" không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để thủy sản Việt Nam duy trì vị thế và chinh phục thị trường quốc tế.

Mô hình nuôi thủy sản
• 09:00 20/11/2025

Cách nhận biết tôm nhiễm độc khí NO2, NH3

Khí độc NH3 và NO2 được ví như những sát thủ thầm lặng tích tụ dưới đáy ao, có khả năng xóa sổ cả đàn tôm chỉ sau một đêm. Việc nhận diện sớm các dấu hiệu nhiễm độc và nắm vững quy trình xử lý cấp tốc trong "6 giờ vàng" là kỹ năng sống còn để bảo vệ thành quả vụ nuôi.

Ao tôm
• 09:36 13/12/2025

Ngành thủy sản Việt khai mở không gian phát triển mới

Bằng việc khai mở những thị trường mới và sáng tạo các sản phẩm độc đáo, ngành thủy sản Việt Nam đang vượt qua các biến động của thế giới, hướng tới mục tiêu xuất khẩu kỷ lục 11,3 tỷ USD trong năm 2025.

Tôm
• 09:36 13/12/2025

Quảng Ninh ứng dụng công nghệ 4.0, sản lượng tôm về đích sớm

Với quyết tâm đưa khoa học công nghệ vào lĩnh vực thủy sản, Quảng Ninh đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Nhờ áp dụng các mô hình nuôi tiên tiến, sản lượng tôm của tỉnh đã hoàn thành 100% kế hoạch năm 2025 ngay từ tháng 11, đồng thời tạo ra một cuộc cách mạng trong việc bảo vệ môi trường biển.

Nuôi trồng thủy sản
• 09:36 13/12/2025

Hoa Kỳ yêu cầu chứng nhận mới cho thủy sản xuất khẩu

Cơ quan Nghề cá Hoa Kỳ (NOAA) vừa áp dụng một quy định mới, yêu cầu các lô hàng thủy sản nhập khẩu phải có Giấy Chứng nhận Đạt yêu cầu Nhập khẩu (COA). Quy định này nhằm đảm bảo sản phẩm tuân thủ Đạo luật Bảo vệ Động vật Biển có vú (MMPA).

Chế biến thủy sản
• 09:36 13/12/2025

VNF Infographic Series: Chitosan – Ứng dụng kháng khuẩn/nấm

Trong bài infographic trước, chúng ta đã khám phá cách chitosan thể hiện tính kháng khuẩn/nấm hiệu quả của mình thông qua các cơ chế như tương tác với điện tích âm, phá vỡ màng tế bào vi sinh vật và thay đổi môi trường sống của chúng, khiến chúng không thể phát triển.

Ứng dụng của Chitosan
• 09:36 13/12/2025
Some text some message..