)
Mới đây, ngành nông nghiệp tỉnh nhà đã có cuộc họp rà soát, đánh giá lại quy hoạch, chiến lược phát triển ngành nông nghiệp giai đoạn đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020. Nhiều giải pháp được đưa ra, nhưng đáng lưu ý nhất là vấn đề “tam nông” và phát huy thế mạnh tiềm năng thủy sản, hướng đến nền nông nghiệp phát triển mạnh và bền vững.
* Giải pháp cho “tam nông”
Ông Huỳnh Chí Cường, Chi cục phó Chi cục HTX & PTNT Hậu Giang cho rằng, “tam nông” (nông nghiệp, nông thôn, nông dân) có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà. Do đó cần phải phát triển nông thôn cân đối và bền vững với một nền nông nghiệp đa dạng, nhằm mang lại thu nhập cao cho lao động nông nghiệp. Với sự phát triển của công nghiệp và dịch vụ ở nông thôn là một giải pháp tạo thêm việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho nông dân, từng bước rút ngắn khoảng cách giữa nông thôn và thành thị.
Nhiều ý kiến cũng cho rằng, giải pháp “tam nông” phải có sự gắn kết trong mối tương hỗ giữa ba vấn đề. Về nông nghiệp, tập trung sản xuất nông, lâm, thủy sản phải gắn với bảo vệ môi trường. Bên cạnh tăng năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu mang tính quyết định trong nền kinh tế thị trường hiện nay. Làm được điều này, đòi hỏi phải chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu nông nghiệp theo hướng giảm tỷ trọng trồng trọt, tăng tỷ trọng chăn nuôi, thủy sản và dịch vụ nông nghiệp. Giảm dần diện tích trồng lúa, tăng tỷ trọng thủy sản theo hướng nuôi công nghiệp an toàn chất lượng. Về nông thôn, cần đầu tư đúng mức kết cấu hạ tầng kỹ thuật, chuyển dịch cơ cấu lao động, tăng mức sống của người dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo cho dân cư nông thôn. Về nông dân, từng bước nâng cao đời sống, trên cơ sở gia tăng sản xuất gắn với thị trường; chuyển dịch lao động nông nghiệp sang phi nông nghiệp hợp lý... Trên cơ sở đó, tiến hành quy hoạch và hình thành các vùng sản xuất tập trung chuyên canh với các sản phẩm có lợi thế cạnh tranh, có thị trường ổn định. Tạo mối liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân để chủ động nguồn hàng, ổn định chất lượng sản phẩm, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Từng bước hoàn thiện hệ thống thủy lợi nội đồng để đưa khoa học kỹ thuật, cơ giới vào sản xuất. Quy hoạch vùng nuôi thủy sản, xây dựng mô hình chăn nuôi gia cầm nông hộ và trang trại đảm bảo an toàn dịch bệnh cũng như sản phẩm được an toàn khi tiêu thụ...
* Đột phá từ thủy sản
Các chỉ tiêu định hướng phát triển kinh tế - xã hội ngành nông nghiệp giai đoạn 2006 - 2010: Tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp ở mức 7-7,5%/năm; giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản bình quân tăng 5,5-6,5%/năm; thu nhập bình quân đầu người đạt 12,7 triệu đồng/người/năm, riêng thu nhập từ người làm nông nghiệp khoảng 6,2 triệu đồng/người/năm; có 90% số hộ sử dụng nước hợp vệ sinh, trong đó có 82% hộ nông thôn; giảm tỷ lệ hộ nghèo còn dưới 10% vào năm 2010; doanh thu bình quân diện tích đất nông nghiệp năm 2010 là 57 triệu đồng/ha/năm.
Đối với tỉnh thuần nông như Hậu Giang, thủy sản được xác định là thế mạnh thứ hai sau cây lúa. Từ nhiều năm qua, Nhà nước đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng vùng nuôi thủy sản cho các dự án ở huyện Châu Thành, Phụng Hiệp, Vị Thủy, TX.Vị Thanh với diện tích lên đến hàng ngàn héc-ta. Người dân từng bước chuyển dần từ nuôi quảng canh sang thâm canh, bán thâm canh, nên sản lượng thủy sản ngày càng tăng. Như năm 2006 toàn tỉnh có 8.196 ha thủy sản được thả nuôi với sản lượng đạt 28.098 tấn, nhưng năm 2007, bằng hình thức nuôi thâm canh nên sản lượng tăng nhiều so với trước. Với 8.688 ha diện tích mặt nước được thả nuôi, trong đó có 564 ha nuôi theo hình thức thâm canh, bán thâm canh, nhưng sản lượng đạt trên 32.000 tấn, tăng gần 4.000 tấn so năm trước.
Chi cục trưởng Chi cục thủy sản Hậu Giang Đặng Ngọc Giao cho biết, định hướng của ngành không tăng diện tích mà chỉ chú trọng vào sản lượng, nâng chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, vấn đề băn khoăn nhất vẫn là con cá thát lát, vì đây là một trong những mặt hàng thế mạnh của Hậu Giang. Nhưng hiện nay nguồn nuôi đã lan rộng khắp các tỉnh ĐBSCL, nhất là một số tỉnh ven biển lợi thế về nguồn thức ăn rẻ, nên cá thát lát Hậu Giang dù có tiếng trên thị trường cũng rất khó cạnh tranh về giá. Ngoài cá thát lát, cũng cần có chiến lược phát triển nguồn cá đồng, cá tra, tôm càng xanh cùng một số loài thủy sản có sức cạnh tranh trên thị trường để không phải đụng hàng khi đưa ra tiêu thụ. Theo ông Giao, vấn đề sản xuất ra sản phẩm thủy sản cho tiêu dùng và xuất khẩu của vùng ĐBSCL cũng như Hậu Giang không phải là vấn đề khó. Mà vấn đề đặt ra là thị trường cần gì, chất lượng ra sao, giá cả và số lượng bao nhiêu... đó là những thông tin mà cán bộ chuyên ngành cũng như nông dân sản xuất cần phải biết. Từ đó có cách xử lý kịp thời, đảm bảo phát triển nghề nuôi thủy sản mạnh và bền vững.
Giám đốc Sở NN & PTNT Hậu Giang Nguyễn Văn Đồng cho rằng, tìm giải pháp cho “tam nông” cũng chính là đích đến trong quy hoạch chiến lược phát triển ngành nông nghiệp tỉnh nhà. Nhưng muốn thực hiện được đòi hỏi cần có sự quan tâm đầu tư đúng mức của các cấp lãnh đạo, sự phối hợp tốt giữa các ngành có liên quan. Đối với thủy sản cũng là một tiềm năng thế mạnh của Hậu Giang. Trong định hướng phát triển thủy sản của ngành từ nay đến năm 2010 chỉ dừng lại ở diện tích từ 10.000 - 15.000 ha. Về phía ngành không khuyến khích tăng diện tích thả nuôi mà chỉ chú trọng tăng sản lượng và chất lượng sản phẩm, trên cơ sở chuyển sang hình thức nuôi thâm canh, bán thâm canh để tăng nguồn thu nhập cho người nông dân. Theo đó, trong giai đoạn từ 2008 - 2010, phải có tối thiểu từ 2.000 - 3.000 ha thủy sản được nuôi thâm canh ở một số đối tượng như cá tra, rô đồng, thát lát,... “Nếu thủy sản tạo được mũi đột phá ngoài khả năng tăng đáng kể giá trị sản xuất nông nghiệp, mà còn là “cứu cánh” khi lúa bị ảnh hưởng sâu bệnh, thời tiết làm mùa màng thất bát” - ông Đồng nhấn mạnh.
)
