Nuôi thử, chết thật
Anh Nguyễn Hồng Quân, 39 tuổi quê Móng Cái, tạm trú tại Vân Đồn, nuôi tu hài tại vùng nước xã Thắng Lợi, Vân Đồn.
Cuối tháng 8, gia đình thả 1 vạn lồng tu hài với khoảng 1,25 triệu con giống với giá trên 100 triệu đồng. Đến nay tu hài đã phát triển khoảng đầu ngón tay cái. Nhưng vớt lên, có lồng chỉ còn 4-5 con. Vớt vài chục lồng gần bờ, tu hài chết 60-70%.
Anh Quân ước tính, đầu tư mỗi lồng tu hài khoảng trên 130 ngàn đồng kể cả công thả 10.000 đồng/lồng. Muốn vớt lên, cũng phải thuê với giá 10.000 đồng/lồng.
Gia đình anh Quân không còn tiền để thuê vớt, đành chờ tới đầu năm 2013 vớt lên được con nào hay con ấy. Nếu toàn bộ số giống bị chết gia đình anh sẽ phá sản, bỏ nghề…
Hộ gia đình ông Hoàng Văn Thụ trú tại khu 8 thị trấn Vân Đồn nuôi tu hài tại hòn Đông Chén, xã Bản Sen, Vân Đồn cho biết, đầu năm 2012, dịch bệnh làm thiệt hại gần 2 tỷ đồng. Cuối tháng 8, ông thả thêm vài vạn con giống nhưng nhiều con bị chết.
Vì sao có khuyến cáo dịch bệnh mà vẫn nuôi? Ông Thụ chia sẻ, người dân hiện không dám nuôi quy mô lớn, chỉ nuôi thử thôi xem dịch đã qua chưa. Tuy nói nuôi thử nhưng nhiều hộ thả từ vài vạn đến cả triệu con giống…
Chị Trần Thị Hạnh, nhân viên phụ trách một trung tâm bán buôn giống tu hài cho biết, khoảng đầu tháng 8-2012 rất nhiều người dân mua tu hài giống, chủ yếu giống cấp 2. Ông Lê Hồng Phương, Chủ tịch UBND xã Bản Sen, Vân Đồn cho biết, nhiều hộ nuôi cầu may...
Ông Nguyễn Quang Ninh, Phó Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện Vân Đồn khẳng định, hiện nay chưa công bố hết dịch và đã khuyến cáo bà con không nuôi nhưng nhiều hộ vẫn thả giống.
Việc tu hài chết có thể do bà con nuôi trái mùa nhưng một phần vẫn trong thời gian công bố dịch nên rất có thể tu hài chết do virus gây bệnh.
Hàng trăm hộ dân sẽ không được hỗ trợ
Ông Nguyễn Danh Ngừ, Chi Cục trưởng Chi cục Nuôi trồng thủy sản Quảng Ninh - Sở NN&PTNT Quảng Ninh cho biết, cơ sở vừa thông báo địa bàn nuôi tu hài lớn trong tỉnh là Vân Đồn đang có hiện tượng tu hài chết.
Chi cục sẽ lập đoàn kiểm tra để xem tu hài chết vì lý do gì và tiếp tục khuyến cáo bà con không nên nuôi.
Về nguyên tắc, Vân Đồn vẫn trong vùng dịch và được khuyến cáo không nuôi trong một thời gian. Nhưng bà con tự ý nuôi thả tu hài và tiếp tục chết là rất đáng tiếc.
Ông Ngừ chia sẻ, dịch bệnh trên tu hài đầu năm 2012 đã khiến khoảng 700 hộ dân thiệt hại khoảng 200 tỷ đồng. Ngay sau đó tỉnh Quảng Ninh đã kiểm tra và có quyết định hỗ trợ bà con nuôi tu hài bị thiệt hại do dịch bệnh.
Đây là một chủ trương rất kịp thời và nhân văn vì trước đó tu hài không có trong danh sách vật nuôi được hỗ trợ dịch bệnh.
Theo đó, người dân thiệt hại từ 70% được hỗ trợ 200 đồng/con giống, từ 30-70% được hỗ trợ 50% mức thiệt hại, với doanh nghiệp được hỗ trợ 50% mức hỗ trợ gia đình. Các hộ phải có hóa đơn, chứng từ chứng minh hợp pháp số lượng, chất lượng con giống…
Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa thống nhất được số lượng hộ và mức thiệt hại vì các hộ mua đi bán lại con giống mà không có hóa đơn chứng từ.
Mới đây, trong hướng dẫn hỗ trợ bà con, tỉnh đã mở thêm điều kiện hộ dân sẽ được nhận hỗ trợ dù khong có hóa đơn nhưng được các cơ sở bán giống hợp pháp, chính quyền địa phương chứng minh số tu hài người dân mua là đúng, được hỗ trợ con giống cấp 1 bằng 100% giống cấp 2… Thế nhưng, mặc dù mở rộng điều kiện thì cũng rất ít hộ có thể nhận được tiền hỗ trợ vì hầu hết bà con mua giống từ nhiều cơ sở bán giống không đăng ký kinh doanh.