Nông, thuỷ sản Việt Nam đã có những đối thủ cạnh tranh

Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông, thuỷ sản chủ lực như gạo, cà phê, cao su và thủy sản đã bị suy giảm nghiêm trọng. Điều này tác động xấu đến nông nghiệp Việt Nam. Đóng góp của nông nghiệp vào tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong quý I/2015 giảm từ 0.33% xuống còn 0,28 %. Đây là mức tăng trưởng thấp nhất trong giai đoạn 2011-2015.

chế biến hải sản
Mặt hàng cá tra Việt Nam phải tính đến sự cạnh tranh của cá thịt trắng. Ảnh: TTXVN

Đó là những thông tin được đưa ra tại hội thảo “Thực trạng và nguyên nhân sụt giảm xuất khẩu nông sản Việt Nam quý I năm 2015” do Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp nông thôn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức ngày 6/6, tại Hà Nội. 

Đánh giá về sự sụt giảm xuất khẩu nông, thuỷ sản xuất khẩu không chỉ diễn ra trong quý I mà đến nay, sau 5 tháng vẫn còn tiếp diễn, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển nông nghiệp nông thôn cho rằng, câu chuyện mấu chốt không chỉ là cầu giảm (như cao su). Đây là câu chuyện Việt Nam đã có những đối thủ phải cạnh tranh và mấu chốt của vấn đề là năng lực cạnh tranh của hàng nông, thuỷ sản Việt Nam đã có dấu hiệu suy giảm, yếu hơn các đối thủ khác. 

Theo ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, vấn đề nằm ở cả chính sách vĩ mô cũng như cả chính sách ngành. Ở vĩ mô, các nước để thả nổi tỷ giá, Việt Nam lại giữ ổn định, như vậy rõ ràng hàng hoá các nước sẽ rẻ hơn Việt Nam và điều này thấy rất rõ ở mặt hàng cà phê, tôm, cá tra… Còn về chính sách ngành, với cà phê, Colombia đã thực hiện thành công chương trình tái canh, nên giá thành cũng như chất lượng cà phê của quốc gia này cũng tốt hơn Việt Nam. Hay mặt hàng gạo, gạo Campuchia, Myanmar đã được tính vào loại gạo ngon của thế giới và điều này rất dễ để cạnh tranh với Việt Nam ngay chỉ với thị trường Trung Quốc. 

Trong thuỷ sản, mặt hàng cá tra Việt Nam không phải độc quyền nữa mà phải tính đến sự cạnh tranh đối với cá thịt trắng. Khi các nước phát triển mạnh cá rô phi, cá thịt trắng đánh bắt từ tự nhiên sẽ trở nên rất khó cho ngành cá tra Việt Nam nếu chúng ta không có điều chỉnh cơ cấu ngành, tăng khả năng cạnh tranh. Hay trong ngành trái cây, có những sản phẩm từ trước tới nay chúng ta cứ tưởng mỗi Việt Nam sản xuất được, các nước khó cạnh tranh, đặc biệt là hàng đưa sang Trung Quốc như: vải, mận, thanh long, dưa hấu… Nhưng thực tế , Trung Quốc đã có chương trình phát triển cây ăn quả cực mạnh, thậm chí chất lượng, giá còn rẻ hơn Việt Nam. Như vậy không chỉ xuất khẩu sang đó khó mà họ còn xuất khẩu trở lại Việt Nam, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn phân tích. 

Phân tích khái quát, các chuyên gia cho rằng có những nhóm nguyên nhân chính như do các nước để thả nổi tỷ giá; nguồn cung tăng kéo theo tình trạng giảm giá, xả hàng của các đối thủ cạnh tranh. Điển hình, xuất khẩu gạo từ Thái Lan vào Trung Quốc tăng mạnh; giá cá phê Brazil và Colombia giảm mạnh do Brazil xả hàng tồn kho và Colombia bước đầu triển khai thành công chương trình tái canh. Bên cạnh đó cũng xuất hiện thêm các đối thủ cạnh tranh mới như Campuchia đối với mặt hàng gạo. Hay sản phẩm tôm Việt Nam bị thay thế trên thị trường Mỹ bởi các đối thủ cạnh như Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia và Mexico bởi giá thành tôm Việt Nam cao hơn. Lý do nữa là cơ cấu và chất lượng hàng nông sản đang dần không đáp ứng được nhu cầu thế giới, như đối với mặt hàng cà phê, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu cà phê Robusta trong khi thế giới lại ưa chuộng cà phê Arabia. Cuối cùng, Việt Nam cũng đang thiếu thông tin thị trường, đặc biệt là với thị trường quan trọng như Trung Quốc. 

Qua phân tích về thực trạng, nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm mạnh của những mặt hàng nông, thuỷ sản chính trên, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn khẳng định: “Nếu không có những bước phát triển đột phá về khoa học công nghệ trong nông nghiệp thì rất khó để Việt Nam đưa ra được các sản phẩm có giá thành rẻ, chất lượng tốt có thể cạnh tranh được với các nước”. 

Bên cạnh đó, cần có đội ngũ dự báo thông tin, phát triển thị trường chuyên nghiệp. Đội ngũ đó không chỉ ở Việt Nam mà ngay cả ở các nước xuất khẩu. Từ đó mới đưa ra những hướng dẫn, chỉ đạo mùa vụ hợp lý, các cảnh báo cho người dân. Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn nói. 

Về định hướng sản xuất, ông Đặng Kim Khôi, Giám đốc Trung tâm Tư vấn chính sách nông nghiệp cho rằng, cần phát triển các chương trình sản xuất sản phẩm chất lượng cao, giá trị cao. Như cà phê phải đẩy mạnh việc triển khai tái canh; phát triển các giống lúa chất lượng cao; kiềm chế, kiểm soát tăng trưởng diện tích cao su; đánh giá lại cân đối cung – cầu ngành thủy sản, kiểm soát cung cá tra, đẩy mạnh phát triển cá rô phi. Trong chế biến và sau thu hoạch, cần phát triển công nghiệp phụ trợ, phát triển công nghệ chế biến chế sâu, thêm giá trị mới cho nông, thủy sản xuất khẩu. 

Với chính sách vĩ mô, hầu hết các chuyên gia đều cho rằng, nếu cần tiếp tục ổn định tỷ giá để duy trì các cân đối vĩ mô, cần có cơ chế bù đắp cho xuất khẩu nông sản như: giảm thuế VAT, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, nới rộng định mức tín dụng, hỗ trợ lãi suất, hoãn nợ, hỗ trợ nghiên cứu và áp dụng công nghệ mới, hỗ trợ phí vận chuyển, hỗ trợ xúc tiến thương mại…

TTXVN/Tin Tức, 06/06/2015
Đăng ngày 07/06/2015
Bích Hồng
Kinh tế

Xuất khẩu tôm của Ecuador giảm mạnh trong tháng 9

Theo báo cáo mới nhất từ Phòng Thủy sản Quốc gia Ecuador (CNA), xuất khẩu tôm đông lạnh của Ecuador trong tháng 9/2024 đã giảm đáng kể do nhu cầu suy giảm từ các thị trường quan trọng, đặc biệt là châu Á. Cụ thể, lượng xuất khẩu giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái, với mức sụt giảm đặc biệt rõ rệt ở các thị trường lớn như Trung Quốc và Mỹ.

Tôm thẻ chân trắng
• 10:17 08/11/2024

Quy định truy xuất nguồn gốc từ Châu Âu: Cơ hội hay thách thức cho thủy sản Việt Nam?

Trong những năm gần đây, thị trường châu Âu (EU) ngày càng thắt chặt các quy định về an toàn thực phẩm, đặc biệt là đối với ngành thủy sản nhập khẩu. Đối với Việt Nam, một trong những quốc gia xuất khẩu thủy sản hàng đầu vào EU, việc tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định này là yêu cầu bắt buộc để đảm bảo sự hiện diện bền vững trên thị trường khó tính này. Vậy các quy định truy xuất nguồn gốc từ châu Âu là cơ hội hay thách thức đối với thủy sản Việt Nam?

Hải sản
• 10:52 07/11/2024

Thị trường Ấn Độ: Đối thủ hay cơ hội hợp tác của Việt Nam?

Năm 2024 đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng trong ngành thủy sản Ấn Độ, khi quốc gia này ngày càng khẳng định vai trò trong xuất khẩu thủy sản toàn cầu. Trong bối cảnh đó, Việt Nam - một trong những quốc gia xuất khẩu thủy sản hàng đầu đang đối diện câu hỏi quan trọng: liệu Ấn Độ là đối thủ cạnh tranh trực tiếp hay một đối tác chiến lược tiềm năng?

Tôm thẻ
• 09:58 04/11/2024

Cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản những tháng cuối năm

Cuối năm là giai đoạn đặc biệt quan trọng với các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam, khi nhu cầu nhập khẩu thủy sản trên thị trường quốc tế tăng cao nhằm đáp ứng dịp lễ, tết.

Chế biến tôm
• 09:43 01/11/2024

Các loại thức ăn giúp thúc đẩy sự phát triển của tôm thẻ chân trắng

Thức ăn là một trong những yếu tố quan trọng cần lưu ý trong quá trình nuôi tôm, so với các nhu cầu khác của ao thì chi phí thức ăn chiếm 40 – 70% chi phí sản xuất.

Động vật phù du
• 11:13 10/11/2024

Cảnh báo về cơn bão Yinxing cho người dân nuôi trồng thủy sản

Sáng ngày 8/11/2024, cơn bão Yinxing chính thức đi vào Biển Đông, trở thành cơn bão số 7 của năm. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đây là một trong những cơn bão mạnh nhất năm nay, với sức gió vùng gần tâm bão đạt cấp 14 (từ 150 đến 166 km/h), giật đến cấp 17

Bão
• 11:13 10/11/2024

Xuất khẩu tôm của Ecuador giảm mạnh trong tháng 9

Theo báo cáo mới nhất từ Phòng Thủy sản Quốc gia Ecuador (CNA), xuất khẩu tôm đông lạnh của Ecuador trong tháng 9/2024 đã giảm đáng kể do nhu cầu suy giảm từ các thị trường quan trọng, đặc biệt là châu Á. Cụ thể, lượng xuất khẩu giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái, với mức sụt giảm đặc biệt rõ rệt ở các thị trường lớn như Trung Quốc và Mỹ.

Tôm thẻ chân trắng
• 11:13 10/11/2024

Lạm dụng hóa chất trong nuôi tôm

Sử dụng hóa chất có thể giúp phòng bệnh và tăng năng suất tạm thời, nhưng việc lạm dụng có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe tôm, môi trường và người tiêu dùng. Vậy lạm dụng hóa chất trong nuôi tôm là gì, nguy cơ từ nó ra sao và làm thế nào để giảm thiểu vấn đề này?

Tôm thẻ chân trắng
• 11:13 10/11/2024

Quản lý chất thải trong ao nuôi tôm

Nuôi tôm thâm canh sử dụng thức ăn công nghiệp có thành phần dinh dưỡng cao, đặc biệt đạm và phốt pho. Thức ăn tôm dư thừa và phân tôm là nguyên nhân làm tăng hàm lượng chất thải hữu cơ rắn và lơ lửng trong ao.

Cải tạo ao nuôi
• 11:13 10/11/2024
Some text some message..