Mày mò nuôi cá đẻ
Năm 1982, ông Phạm Văn Quất - chủ trại cá giống vàng Dung Quất khởi nghiệp với nghề ương cá giống. Ban đầu, ông nhập cá hương từ các cơ sở sản xuất cá giống trong và ngoài nước, rồi nuôi cá to bằng cái đũa trước khi bán ra thị trường. Nhận thấy nhu cầu về cá giống của người dân khá cao, kỹ thuật nuôi cá đẻ không quá phức tạp nên ông tự mày mò để nuôi cá sinh sản nhân tạo.
Năm 1997, ông Quất bắt đầu nuôi cá sinh sản. Ban đầu, cơ sở của ông chỉ nuôi cá giống truyền thống như chép, mè, trắm... Vào thời điểm đó, khó khăn lớn nhất mà ông Quất gặp phải là kỹ thuật cho cá sinh sản nhân tạo và thị trường tiêu thụ cá giống. Do chưa có nhiều kinh nghiệm nên tỷ lệ trứng được thụ tinh chỉ đạt khoảng 60-70%, chất lượng cá giống chưa cao. Trong khi thị trường tiêu thụ hẹp chủ yếu trong tỉnh và một số tỉnh lân cận nên số lượng cá giống bán ra chưa nhiều.
Với quyết tâm thay đổi đàn cá giống bố mẹ, năm 2015, ông Quất nhập 1.000 con cá chép của Séc với giá 1,9 tỷ đồng. Đầu năm 2019, ông nhập tiếp 700 con cá chép giống Hung-ga-ry với giá 2,5 tỷ đồng. “Đây đều là giống cá thuần chủng, lưu giữ được nguồn gen quý hiếm. Cá được sinh sản nhân tạo từ đàn cá bố mẹ này tăng trọng nhanh, kháng bệnh tốt, chất lượng thịt thơm ngon hơn các loài cá lai tạo từ nguồn gen khác”, ông Quất nói.
Để đàn cá sinh sản đạt chất lượng tốt, cá bố mẹ được chọn phải là những con cá thuần chủng, khỏe mạnh. Cá được nuôi vỗ theo chế độ dinh dưỡng hợp lý, không được quá béo bởi sẽ làm giảm khả năng sinh sản. Mỗi năm, cá sinh sản 2 lần vào mùa xuân và mùa hè. Nhiệt độ lý tưởng để sinh sản tuỳ thuộc vào từng loại cá. Vào mùa hè, cá thường đẻ vào chiều mát, mùa xuân vào sáng sớm. Những con cá đã sẵn sàng sinh sản được bắt lên và tiêm kích dục tố để đẻ trứng. Sau đó, cá được thả vào bể nhỏ có dòng nước chảy xiết, giống với môi trường tự nhiên để vật đẻ. Trứng cá được thụ tinh trước khi cho vào bể ấp. Nhờ áp dụng nhiều kỹ thuật hiện đại vào sinh sản nhân tạo, tỷ lệ cá đậu đạt khoảng 80%.
Không ngừng vươn xa
Sản phẩm cá giống của trang trại được thị trường ưa chuộng
Hiện nay, trang trại của ông Quất có đàn cá bố mẹ lên đến hàng trăm nghìn con với đủ các chủng loại như trắm, chép, mè, rô đầu vuông, mè hoa, cá trê... Ngoài ra, ông còn nuôi thêm một số loại khác như ba ba, ếch. Với đàn cá bố mẹ đạt chất lượng cao, uy tín trang trại giống thủy sản của ông Quất không chỉ dừng lại ở thị trường trong tỉnh mà còn vươn tới các tỉnh khu vực phía Nam như Hậu Giang, Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp, Bạc Liêu...
Anh Nguyễn Văn Tuấn ở TP Hồ Chí Minh - một trong những khách hàng thường xuyên của trang trại cho biết mấy năm gần đây, anh chuyển sang nhập cá hương từ trang trại của ông Quất để ương giống. Cá được đóng gói cẩn thận và vận chuyển bằng máy bay nên chỉ trong ngày là có thể nhận được. "Trung bình, mỗi năm tôi nhập từ 4 - 5 triệu con cá hương để ương giống bán cho các hộ nuôi cá lồng bè ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long", anh Tuấn nói.
Anh Phạm Kiên Cường, cán bộ Chi cục Thủy sản tỉnh Ninh Bình cũng là một trong những khách hàng quen thuộc của trang trại giống thủy sản này. Do các cơ sở sản xuất cá giống trong tỉnh không đáp ứng được yêu cầu nên 2 năm nay, anh Cường thường xuyên nhập cá giống với số lượng lớn để cung cấp cho các hộ nuôi thủy sản trong tỉnh. Cá giống được nhập về chủ yếu là trắm, chép, rô đầu vuông, cá chuối hoa...
Theo anh Cường, hiện đàn cá thịt trong tỉnh Ninh Bình phần lớn đều có nguồn gốc từ trang trại giống của ông Quất. So với nơi khác, cá giống ở trang trại này chất lượng tốt. Trung bình, một vụ cá kéo dài 6 tháng, nhưng với đàn cá chép nhập từ trang trại của ông Quất nuôi khoảng 5,5 tháng là có thể xuất bán, giúp giảm chi phí trong quá trình chăn nuôi.
Với 8 ha ao nuôi cá giống, ông Quất thường xuyên cung cấp ra thị trường khoảng 80 triệu cá bột, 15 triệu cá hương, 6 triệu cá giống lớn, nhỏ cho các hộ nuôi thủy sản ở 30 tỉnh, thành trong cả nước. Từ đầu năm 2019, nhờ được bổ sung thêm đàn cá chép bố mẹ giống Hung-ga-ry thuần chủng nên lượng cá giống của trang trại tăng nhanh. Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, trang trại này đã sản xuất được 100 triệu con cá bột, 20 triệu cá hương và 5 triệu cá giống lớn để cung cấp cho thị trường. Mỗi năm, doanh thu của trang trại đạt 7 - 8 tỷ đồng, lợi nhuận hơn 2 tỷ đồng; giải quyết việc làm thường xuyên cho 10 lao động địa phương với thu nhập ổn định từ 7 - 12 triệu đồng/người/tháng.