Đây là bước ngoặt lớn, mở ra cơ hội cho VHC và ngành cá tra Việt Nam trong năm 2025. Liệu Vĩnh Hoàn có tận dụng được lợi thế này để dẫn dắt ngành cá tra bứt phá tại thị trường Mỹ – “mỏ vàng” của thủy sản Việt?
1. Thực trạng trước khi dỡ bỏ thuế chống bán phá giá
Trước khi có tin vui này, ngành cá tra Việt Nam, đặc biệt là Vĩnh Hoàn, đã phải đối mặt với không ít khó khăn vì lệnh thuế chống bán phá giá từ Mỹ. Tranh chấp bắt đầu từ năm 2018, khi Việt Nam quyết định kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vì cho rằng mức thuế áp lên cá tra là không công bằng. Với thị trường Mỹ chiếm tới 47% doanh thu xuất khẩu của VHC, việc chịu thuế đã khiến giá bán cá tra bị đội lên, làm giảm sức cạnh tranh so với các đối thủ.
Chẳng hạn, giá cá tra Việt Nam chỉ dao động từ 2,6-3 USD/kg, trong khi cá rô phi Trung Quốc – một đối thủ lớn – lại có giá từ 4,2-5 USD/kg. Điều này khiến cá tra Việt Nam rơi vào thế kẹp giữa lằn ranh: vừa phải cạnh tranh với sản phẩm giá rẻ từ các nước khác, vừa chịu áp lực từ chi phí thuế. Bà con nuôi cá tra ở Đồng bằng sông Cửu Long cũng vì thế mà lao đao, khi giá bán không đủ bù đắp chi phí sản xuất. Đây chính là bức tranh ảm đạm mà VHC và ngành cá tra phải đối mặt suốt nhiều năm qua.
2. Quyết định dỡ bỏ thuế: Bước ngoặt cho Vĩnh Hoàn
Mọi thứ thay đổi khi Mỹ chính thức dỡ bỏ thuế chống bán phá giá với cá tra Việt Nam, và Vĩnh Hoàn trở thành doanh nghiệp duy nhất đáp ứng được các điều kiện để hưởng lợi ngay lập tức. Đây được xem là bước ngoặt lớn, giúp VHC lấy lại đà tăng trưởng mạnh mẽ. Số liệu gần đây cho thấy, doanh thu tháng 12/2024 của VHC đạt 1.029 tỷ đồng, tăng 26% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, mảng cá tra đóng góp tới 571 tỷ đồng, tăng trưởng ấn tượng 47%.
Thị trường Mỹ, vốn là con gà đẻ trứng vàng của VHC, cũng ghi nhận sự bứt phá. Chỉ riêng tháng 11/2024, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang Mỹ đã tăng 40% so với cùng kỳ. Nhờ không còn gánh nặng thuế, VHC giờ đây có thể bán cá tra với giá cạnh tranh hơn, đồng thời cải thiện biên lợi nhuận. Các chuyên gia nhận định, đây là thời điểm để Vĩnh Hoàn củng cố vị thế dẫn đầu trong ngành thủy sản, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên bản đồ thế giới.
VDSC dự báo ngành cá tra tăng trưởng nhờ giá cạnh tranh hơn cá rô phi và cá minh thái nội địa Mỹ. Ảnh: nongnghiep.vn
3. Cơ hội cho ngành cá tra Việt Nam trong năm 2025
Không chỉ Vĩnh Hoàn được hưởng lợi, quyết định này còn mở ra cơ hội lớn cho toàn ngành cá tra Việt Nam trong năm 2025. Trước hết, nếu Mỹ áp thuế 25% lên hàng thủy sản Trung Quốc vào quý II/2025 như dự kiến, cá tra Việt Nam có thể chen chân chiếm thêm 1% thị phần từ cá rô phi và cá hồi nhập khẩu. Với giá bán thấp hơn cá rô phi Trung Quốc và cá minh thái nội địa Mỹ, cộng thêm tỷ giá USD/VND tăng 3%, cá tra Việt Nam đang có lợi thế lớn để “đánh chiếm” thị trường.
Hơn nữa, xu hướng tiêu dùng tại Mỹ cũng đang ủng hộ cá tra. Hiện nay, cá tra đứng thứ 4 trong danh sách các loại cá được yêu thích tại đây, chiếm tới 18% thị phần cá thịt trắng nhập khẩu. Nhu cầu phục hồi sau đại dịch, cùng với giá cả hợp lý, khiến cá tra ngày càng được người tiêu dùng Mỹ ưa chuộng. Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) còn dự báo, ngành cá tra sẽ tăng trưởng mạnh trong năm 2025 nhờ những yếu tố này. Với bà con nuôi cá tra, đây là tín hiệu tích cực để đẩy mạnh sản xuất, đón đầu cơ hội vàng từ thị trường quốc tế.
4. Thách thức cần vượt qua
Tuy nhiên, không phải mọi thứ đều trải hoa hồng. Ngành cá tra Việt Nam, kể cả Vĩnh Hoàn, vẫn phải đối mặt với những thách thức không nhỏ. Trước hết, sự cạnh tranh từ các nước như Ấn Độ hay Indonesia trong phân khúc cá thịt trắng vẫn rất gay gắt. Nếu không cải thiện chất lượng và xây dựng thương hiệu mạnh, cá tra Việt Nam có nguy cơ bị “lép vế” dù giá rẻ hơn.
Ngoài ra, biến động kinh tế toàn cầu cũng là một rủi ro. Nếu Mỹ rơi vào suy thoái hoặc chính sách thuế thay đổi bất ngờ, nhu cầu tiêu thụ cá tra có thể giảm mạnh. Chưa kể, để giữ vững vị thế lâu dài, ngành cá tra cần đầu tư nhiều hơn vào chất lượng sản phẩm, từ khâu nuôi trồng đến chế biến. Đây là bài toán mà cả VHC lẫn bà con nông dân cần chung tay giải quyết, để biến cơ hội thành hiện thực bền vững.