Sức khỏe của cá nuôi bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường, điều kiện quản lý,chăm sóc và mật độ nuôi. Khi những yếu tố trên rơi vào trạng thái bất lợi có thể làm gia tăng đáng kể mức độ căng thẳng (stress) của cá.
Lene Rydal Sveen thuộc tổ chức Nofima cho biết: "Dựa trên những phát hiện của chúng tôi, cá bị thương phải có thời gian để chữa bệnh ngay khi vết thương xảy ra, và những điều kiện gây nên căng thẳng cho cá là nên tránh". Ảnh: Internet
Sveen đã giải thích về một nghiên cứu mà cô và các đồng nghiệp đã tiến hành để đánh giá ảnh hưởng của stress đối với việc chữa lành vết thương. Cô chỉ ra rằng trong ngành nuôi trồng thủy sản của Na Uy, ước tính có đến 1-2,5% cá hồi nuôi mỗi năm chết do vết thương.
Vòng tròn vết thương (Các vết thương lành khác nhau tuỳ thuộc vào việc cá bị căng thẳng hay không.)
Nghiên cứu sử dụng cá hồi con sau khoảng 125 gram, họ tạo ra một vết thương tròn với một dụng cụ thường được sử dụng cho sinh thiết. Các nhà nghiên cứu quan sát cá trong 57 ngày và chứng kiến quá trình lành vết thương, cả về thể chất, thị giác và biểu hiện gen ở hai trạng thái khác nhau.
"Một trong những khác biệt dễ nhận thấy nhất là những vết thương của cá không stress lành nhanh hơn. Vết thương co lại và có hình dài trong khi những con cá căng thẳng vẫn có hình tròn cho đến khi chúng được bao phủ bằng da và vảy mới. "
Khi các nhà nghiên cứu kiểm tra biểu hiện gen họ cũng thấy có sự khác biệt đáng kể. Đặc biệt là trong 14 ngày đầu có sự khác biệt giữa hai nhóm, một số lượng lớn gen được điều chỉnh trong các loài cá bị căng thẳng. Đây là những gen liên quan đến phản ứng miễn dịch và sửa chữa mô. Điều này chỉ ra rằng những tác động ban đầu trong quá trình lành vết thương sẽ ảnh hưởng đến các cơ chế phức tạp trong quá trình chữa bệnh, như sự co lại của vết thương. Các giai đoạn đầu của quá trình chữa bệnh dễ bị can thiệp và có thể tác động đến quá trình chữa lành vết thương. "
Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy sau bảy ngày, có nhiều chất nhầy ở vết thương trên cá bình thường, trong khi đó chất nhầy lại ít hơn ở vết thương của cá bị căng thẳng.
"Tất cả điều này cho thấy rằng stress có ảnh hưởng đáng kể đến việc chữa lành vết thương, đặc biệt stress tác động lên gen liên quan đến đáp ứng miễn dịch của cá. Dựa vào những phát hiện của chúng tôi, cá bị thương phải được cho thời gian để chữa bệnh ngay khi vết thương xảy ra, và những điều kiện căng thẳng do các điều kiện sản xuất thâm canh nên tránh ", Sveen kết luận.
Theo: Lene Rydal Sveen