Cổ phiếu thủy sản "nổi sóng": Kỳ vọng phục hồi hay chỉ tăng ngắn hạn?

Động thái này diễn ra trong bối cảnh xuất khẩu có dấu hiệu cải thiện, làm dấy lên kỳ vọng về một chu kỳ phục hồi mới. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn tỏ ra thận trọng, cho rằng sự phục hồi phụ thuộc vào nhiều yếu-tố.

"Điểm sáng" từ xuất khẩu và kết quả kinh doanh quý III

Động lực chính cho sự hưng phấn của nhà đầu tư đến từ những tín hiệu tích cực của ngành. Theo VASEP, kim ngạch xuất khẩu cá tra tháng 10/2025 đạt 217 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ, cho thấy sự phục hồi ổn định hơn. Trung Quốc tiếp tục là thị trường dẫn dắt với mức tăng 19%, trong khi các thị trường CPTPP cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 36% trong 10 tháng.

Kết quả kinh doanh quý III/2025 của các doanh nghiệp đầu ngành cũng củng cố cho kỳ vọng này, dù chưa đồng đều:

- CTCP Nam Việt (ANV): Báo lãi sau thuế 283 tỷ đồng, gấp 10 lần cùng kỳ.

- CTCP Vĩnh Hoàn (VHC): Lợi nhuận tăng 35% lên 433 tỷ đồng.

- CTCP Tập đoàn Thủy sản Minh Phú (MPC): Đảo chiều mạnh mẽ từ lỗ gần 94 tỷ đồng sang lãi 223,1 tỷ đồng.

- CTCP Đầu tư và Phát triển Đa Quốc Gia (IDI): Lợi nhuận tăng vọt 113,89%.

Điểm chung của các doanh nghiệp là sự phục hồi lợi nhuận chủ yếu đến từ việc tối ưu hóa chi phí và cải thiện hoạt động sản xuất, thay vì do giá bán tăng.

Triển vọng phục hồi: Thận trọng và có chọn lọc

Mặc dù có nhiều tín hiệu tích cực, các chuyên gia vẫn cảnh báo nhà đầu tư nên thận trọng. Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích tại Yuanta Việt Nam, cho rằng xu hướng lợi nhuận của nhóm thủy sản chưa tạo tín hiệu tích cực rõ ràng. Giá bán quốc tế vẫn chưa hồi phục mạnh, và sức cầu tại các thị trường có biên lợi nhuận cao như Mỹ và châu Âu còn yếu.

Tình hình kinh doanh của MPC qua các năm. Ảnh: Etime Dân Việt

"Nhóm cổ phiếu thủy sản chỉ có thể hình thành sóng bền vững khi hội tụ hai yếu tố: tăng trưởng doanh thu ổn định và biên lợi nhuận gộp cải thiện," ông Minh phân tích. Hiện tại, sự cải thiện chủ yếu đến từ thị trường Trung Quốc, nơi giá bán không cao.

Tuy nhiên, vẫn có những "chất xúc tác" có thể tác động tích cực đến ngành trong thời gian tới:

- Nhu cầu tiêu dùng dự kiến tăng trong mùa lễ hội cuối năm.

- Triển vọng phục hồi kinh tế toàn cầu có thể hỗ trợ sức mua.

- Tiến trình tháo gỡ các rào cản thuế quan tại thị trường Mỹ.

- Khả năng gỡ "thẻ vàng" IUU của Ủy ban châu Âu.

Chiến lược đầu tư nào cho phù hợp?

Từ góc độ đầu tư, các chuyên gia cho rằng cần có sự chọn lọc dựa trên khẩu vị rủi ro và khung thời gian. 

Nhà đầu tư ngắn hạn có thể ưu tiên các doanh nghiệp có thị phần lớn tại Trung Quốc như ANV, IDI, nhờ khả năng phản ứng nhanh với nhu-cầu. Nhà đầu tư trung và dài hạn nên tập trung vào các doanh nghiệp có vị thế vững chắc tại thị trường Mỹ và EU như VHC, MPC, nơi biên lợi nhuận cao hơn và có tiềm năng phục hồi mạnh mẽ khi các rào cản thương mại được tháo gỡ.

Nhìn chung, dòng tiền đã bắt đầu quay trở lại nhóm cổ phiếu thủy sản, nhưng chủ yếu dựa trên kỳ vọng. Ngành thủy sản Việt Nam đang ở giai đoạn "hồi phục thăm dò". Do đó, chiến lược giải ngân theo từng giai đoạn, kết hợp đánh giá kỹ lưỡng các diễn biến vĩ mô, được xem là cách tiếp cận thận trọng và hiệu quả trong giai đoạn hiện nay.