Đặc sản ốc gạo cù lao Tân Phong

Cù lao Tân Phong (nay là xã Tân Phong, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang) nằm phía thượng lưu sông Tiền, được bồi đắp phù sa quanh năm nên đất đai màu mỡ, thích hợp với nhiều giống cây ăn trái đặc sản có giá trị kinh tế cao.

Ốc gạo.
Ốc gạo - Đặc sản cù lao Tân Phong.

Vì thế, nhắc đến cù lao Tân Phong, người dân ở miệt vườn sông nước Cửu Long thường liên tưởng đến những vườn cây ăn trái trĩu quả như chôm chôm, sầu riêng, măng cụt... Ngoài ra, nhờ phù sa của dòng sông Tiền không ngừng bồi đắp nên xung quanh cù lao Tân Phong có nhiều bãi đất cát pha bùn, là nơi lý tưởng để loài ốc gạo sinh sống.

Theo truyền thuyết, có tên gọi ốc gạo vì dân nghèo ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long tin rằng được trời đất phù hộ cho thứ ốc ngon, họ ngược xuôi trên sông nước bắt ốc đổi gạo nuôi con, nuôi thân.

Còn theo những lão nông sống lâu năm ở cù lao này, ốc gạo Tân Phong đã trở thành một đặc sản nổi tiếng, trước đây vốn chỉ được dành cho giới nhà giàu, địa chủ để ăn vào dịp Tết Đoan Ngọ (mùng 5 tháng 5 âm lịch). Lý giải điều này, người xưa cho rằng, dịp mùng 5 tháng 5 âm lịch, con ốc gạo Tân Phong vào thời điểm phát triển đủ độ trưởng thành, mập nhất, ngon nhất.

Theo kết quả khảo sát của Chi cục Bảo vệ nguồn lợi thủy sản Tiền Giang, ốc gạo đẻ từ tháng 7 âm lịch năm trước và đến tháng 4-5 âm lịch năm sau là đủ lớn để thu hoạch. Thời gian này, ốc gạo mang trứng và phát triển thành ốc con ngay trong cơ thể của chúng. Ốc gạo có một đặc tính di cư kỳ lạ hình thành theo bản năng của chúng là vào mùa sinh sinh sản thì vào bờ, đào hang; ốc con sau khi được sinh ra khoảng một tháng tuổi lại di chuyển ra giữa sông để sống. Khi nước chảy thì ốc gạo vùi mình vào đất, khi nước đứng thì ngoi đầu bò ra kiếm các phiêu sinh vật để ăn.

Con ốc gạo có vỏ trắng xanh, xoáy tròn, phía đuôi ốc có phần chóp nhọn, ốc lớn bằng đầu ngón tay, khi trưởng thành thì bằng hột mít. Những con ốc nhỏ bằng đầu ngón tay út có vỏ ngũ sắc sáng lóng lánh, ánh lên màu trắng pha hồng. Khi nấu chín dưới yếm hiện ra một cục mỡ nhỏ như hạt gạo. Ốc gạo ngon và lành hơn những loài ốc khác ở chỗ không có nhớt. Thịt ốc trắng đục, béo thơm, có vị ngọt, giòn có hương thơm.

Người dân mò bắt ốc
Người dân mò bắt ốc gạo.Ảnh: baoapbac.vn

Ông Nguyễn Văn Tân, 75 tuổi, một cư dân ở cù lao Tân Phong cho biết, để bắt được ốc gạo, người dân vùng này phải ngâm mình dưới nước để mò hoặc đãi ốc, đàn bà và trẻ em thường mò gần mé bờ, đàn ông đãi ốc ở xa hơn. Đãi ốc là dùng một túi bằng lưới để cào ốc lẫn đất bùn ở đáy rồi mang lên để đãi sạch lấy ốc. Ở những vùng nước sâu, người đãi phải nín thở, lặn xuống cào một hơi rồi trồi lên để thở rồi lặn tiếp.

Trong ẩm thực, ốc gạo là nguyên liệu dùng để chế biến nhiều món ăn ngon như ốc gạo xào dừa, ốc gạo xào sả ớt, làm nhân bánh xèo, nấu lẩu mắm, luộc chấm nước mắm tỏi ớt, gỏi ốc gạo trộn với dừa nạo, gỏi ốc gạo chuối cây… và bánh xèo ốc gạo.

Những năm trước đây, ốc gạo ở cù lao Tân Phong nhiều vô số. Đến mùa, cả làng ra bắt ốc để làm kế sinh nhai. Vài năm trở lại đây, ốc gạo Tân Phong đã giảm đáng kể bởi nhiều lý do như môi trường sống bị thay đổi do nạn hút cát lậu ở sông Tiền; tình trạng khai thác bừa bãi của người dân vì lợi nhuận từ đặc sản này… Để đặc sản ốc gạo Tân Phong tránh nguy cơ bị khai thác tiệt chủng, ngành chức năng cần có một số phương án để bảo vệ, khai thác và sử dụng hợp lý nguồn lợi thủy sản quý hiếm này.

TTXVN
Đăng ngày 08/07/2021
Hữu Chí
Ẩm thực

Nhận biết cá stress bằng chỉ số từ vảy

Trong nhiều năm, các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm một cách dễ dàng để xác định thời điểm cá bị căng thẳng. Giờ đây, lần đầu tiên các nhà khoa học tại Đại học Guelph của Canada đã chỉ ra rằng hormone gây căng thẳng là cortisol tích tụ trong vảy cá từ từ và tồn tại trong nhiều tuần.

cá bị căng thẳng
• 18:20 02/11/2021

21 loại cây thủy sinh đẹp cho bể cá tại nhà- Phần 1

Một bể cá cảnh nước ngọt sẽ đẹp và độc đáo hơn rất nhiều khi có những cây thủy sinh sống động. Bài viết này lược dịch từ trang newson6 nhằm gợi ý cho người nuôi cá cảnh 21 loài cây thủy sinh phổ biến và hoàn hảo cho bể cá gia đình.

• 10:31 30/10/2021

Ảnh hưởng của kích thước bể đến hành vi của cá ngựa vằn

Một nghiên cứu mới đây của Abudusaimaiti Maierdiyal và cộng sự 2020 đã cho thấy ảnh hưởng của kích thước bể đến hành vi của cá ngựa vằn (loài cá rất quan trọng trong nghiên cứu khoa học.)

• 14:09 26/10/2021

5 bước để vệ sinh bể cá cảnh đúng cách

Những người nuôi cá cảnh sẽ biết rằng việc vệ sinh không đúng cách không chỉ xáo trộn hệ vi khuẩn có lợi trong bể cá mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cá. Để hạn chế điều đó bài viết hướng dẫn vệ sinh bể nuôi cá cảnh đúng cách chỉ với những dụng cụ cơ bản.

Cá phượng hoàng
• 17:27 17/09/2021

Đặc sản cua gạch Cà Mau ngâm nước mắm giá gần 1 triệu đồng/kg

Bằng một quy trình ngâm ủ công phu kéo dài ba tháng, người dân Cà Mau đã biến những con cua gạch thành một món đặc sản cao cấp, độc đáo. Với giá bán gần 1 triệu đồng/kg, cua gạch ngâm nước mắm không chỉ lạ miệng mà còn khẳng định giá trị của sản vật trứ danh đất Mũi.

Cua gạch
• 11:16 23/12/2025

Cá lau kiếng có thực sự ăn được?

Với vẻ ngoài xù xì và tập tính ăn tạp, cá lau kiếng thường bị xem là loài cá "bẩn" và không thể ăn được. Tuy nhiên, sự thật lại phức tạp hơn nhiều. Về bản chất, thịt cá lau kiếng không hề độc, nhưng lý do nó không trở thành món ăn phổ biến lại nằm ở những nguy cơ tiềm ẩn khác.

Cá lau kiếng
• 13:07 11/12/2025

Cứ 4 cua hoàng đế xuất sang châu Á, người Việt tiêu thụ 1 con

Một thống kê ấn tượng từ Hội đồng Hải sản Na Uy (NSC) cho thấy, Việt Nam đã vươn lên trở thành thị trường tiêu thụ cua hoàng đế đỏ tươi sống lớn thứ hai tại châu Á. Nhu cầu ngày càng cao đối với hải sản cao cấp đang biến Việt Nam thành một "mỏ vàng" đầy tiềm năng.

Cua hoàng đế
• 09:00 11/12/2025

Hến phơi muối ớt: Đặc sản dân dã của “xứ sở thần tiên” An Giang

Hến phơi muối ớt là món ăn dân dã được nhiều hộ dân vùng sông nước sử dụng như một thực phẩm ăn vặt hoặc món phụ trong bữa cơm thường ngày. Món ăn này gắn liền với đời sống cư dân miền Tây, đặc biệt phổ biến tại khu vực bảy núi An Giang.

Hến
• 09:00 28/11/2025

Nucleotides phụ gia xây dựng hệ miễn dịch cấp tốc cho tôm

Nuôi tôm thâm canh mật độ cao là một cuộc đua về tốc độ tăng trưởng. Khi cơ chế tự tổng hợp năng lượng không đủ đáp ứng nhu cầu lột xác liên tục, Nucleotides ngoại sinh trở thành giải pháp sống còn giúp tôm về đích an toàn và giảm thiểu rủi ro dịch bệnh.

Ao nuôi tôm
• 18:03 29/12/2025

Cùng nâng kiềm nhưng hiệu quả có thật sự giống nhau?

Vôi và bicar đều được sử dụng để nâng kiềm trong ao nuôi nhưng mỗi loại có cơ chế tác động và hiệu quả khác nhau. Vì vậy, hiệu quả chỉ thực sự phát huy khi được áp dụng đúng hoàn cảnh và đúng thời điểm.

Ao tôm
• 18:03 29/12/2025

Vượt Mỹ và Nhật Bản, Trung Quốc trở thành thị trường thủy sản số 1 của Việt Nam

Vượt qua giai đoạn khó khăn chưa từng có do dịch Covid-19, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc đã có cú lội ngược dòng ngoạn mục. Với kim ngạch 11 tháng đầu năm 2025 đạt 2,26 tỷ USD, Trung Quốc đã chính thức vượt qua Mỹ và Nhật Bản, trở thành thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam.

Chế biến thủy sản
• 18:03 29/12/2025

Cá mú đá cam nặng kỷ lục cắn câu, có thể phá vỡ kỷ lục thế giới

Một ngư dân tại California, Mỹ vừa bắt được một con cá mú đá cam khổng lồ nặng gần 4,65 kg. Với kích thước này, con cá không chỉ vượt qua kỷ lục của bang mà còn có khả năng phá vỡ kỷ lục thế giới đã tồn tại suốt 38 năm.

Cá mú
• 18:03 29/12/2025

Doanh nghiệp chế biến thủy sản chính thức được hưởng ưu đãi miễn thuế thu nhập

Sau gần 5 năm kiên trì kiến nghị, cộng đồng doanh nghiệp thủy sản đã đón nhận một tin vui lớn, các hoạt động chế biến sâu chính thức được công nhận và hưởng ưu đãi miễn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).

Chế biến cá
• 18:03 29/12/2025
Some text some message..