Dân dã cua đồng

Đã lâu lắm mới về thăm ngoại, bên cạnh mâm cơm chuẩn bị công phu, ngoại vẫn không quên nấu cho tôi một bát canh cua đồng, món ăn tôi thích nhất từ hồi nhỏ.

Ai đã từng sinh ra và lớn lên ở những vùng quê nghèo chắc chẳng bao giờ quên những món ăn được chế biến từ cua đồng - giản dị, dân dã nhưng đậm đà hương vị quê nhà.

Bây giờ cuộc sống đã thay đồi nhiều, nhiều thửa ruộng quê tôi đã được lấp đầy đất, những ngôi nhà cao tầng đã mọc lên... Để kiếm một bữa cua đồng cũng không đơn giản như ngày xưa nữa nhưng những món ăn từ làng quê, đơn sơ, mộc mạc là những hương vị mà những đứa con sinh ra từ làng quê nghèo như chúng tôi không bao giờ quên - những món ăn chứa đựng cả ký ức thời thơ ấu.

Tôi nhớ những trưa hè lẽo đẽo theo bà ra đồng vạch từng bờ ruộng để bắt những chú cua đồng béo tròn, hay lấm lem bùn khi đuổi bắt mấy chú cá rô đồng...

Quê tôi sinh sống chủ yếu bằng nghề nông, nỗi lo “miếng cơm manh áo” trĩu nặng trên đôi vai những người dân lam lũ. Dù mưu sinh vất vả trên cánh đồng làng nhưng những cánh đồng đó cũng là nguồn thực phẩm vô giá mà thiên nhiên đã ban tặng cho chúng tôi, nuôi lớn những đứa trẻ sinh ra ở vùng quê nghèo.

Ngày ấy, mỗi khi khan hiếm thức ăn, người dân quê tôi chỉ ra đồng một lúc đã bắt được đầy giỏ cua, be lấy một góc ruộng cũng có được một ít cá rô đồng… Chỉ vậy là đã có một bữa cơm ngon.

Trong số những món ăn được chế biến đậm chất đồng quê ấy, không riêng tôi mà lũ trẻ quê thích nhất những món ăn được chế biến từ cua đồng. Những buổi trưa tan học về chỉ cần có một bát canh cua thì cũng đánh bay hết nồi cơm, xua tan hết mệt nhọc.

Tôi còn nhớ ngoại nấu canh cua rất ngon. Những chú cua bắt về được rửa sạch, bóc bỏ mai, khều gạch riêng ra một bát, thân cua được ngoại cho vào cối đá cùng một ít muối, giã nhuyễn rồi lọc lấy nước nấu canh. Canh cua thường được nấu với rau đay hoặc rau ngót, nhưng khi khan hiếm rau, ngoại chỉ cần nấu với mấy quả cà chua cũng có một nồi canh ngon tuyệt.

Mỗi khi ngoại nấu, tôi thường lăng xăng ở bên. Đến giờ tôi vẫn nhớ, ngoại thường bảo phải đun nhỏ lửa cho thịt kết lại thành từng miếng, nước sôi mới cho gạch vào, chú ý đừng đảo làm vỡ thịt cua, nhất là tránh để nước canh trào ra ngoài. Những lúc đó, tôi thường háo hức tới bữa cơm để húp những bát canh cua ngọt lừ.

Cua đồng rang lá lốt 

Ngoài canh, cua cũng được chế biến rất nhiều món. Bố tôi thì thích mê món cua rang lá lốt chấm với muối chanh. Cua rang giòn tan quyện với vị chua chua của chanh lẫn với vị cay cay của những trái ớt hiểm thì không gì bằng, chỉ nếm thử một lần cũng nhớ mãi món ăn mộc mạc nhưng chứa đầy hương vị.

Lâu lắm mới có dịp về ăn cơm cùng ngoại, nhìn thằng em con cậu cùng về bi bô, háo hức húp lấy húp để bát canh cua. Nhìn nó mê mẩn với bát canh cua, tôi chợt bật cười như thấy bóng dáng của mình ngày xưa ấy.