Cua phải trải qua khá nhiều lần lột xác để phát triển và tăng kích thước, và chỉ trong giai đoạn lột xác này, khi vỏ mới vẫn chưa cứng thì hầu hết các loài cua sẽ giao phối.
Mùa sinh sản của loài cua diễn ra vào mùa xuân. Cua trưởng thành thường thu hút bạn tình bằng cách sử dụng pheromone (mùi hương hóa học). Ở một số loài, như cua xanh (Callinectes sapidus), con đực sẽ tiết ra pheromone, sau đó dùng càng tỏa mùi hương đến con cái nó để ý. Ở các loài cua khác, như cua Dungeness (Cancer magister), con cái tiết ra chất kích thích.
Sau khi lựa chọn được bạn tình, cặp đôi sẽ thể hiện tình cảm bằng một cái ôm chặt, con đực kẹp chặt càng xung quanh con cái. Có loài sẽ quan hệ ngay lúc đó, cũng có loài con đực phải chứng minh được mình thông qua những cái ôm.
Động tác ôm chặt có thể kéo dài vài ngày, cho đến khi con cái thay lỗ chân lông sinh dục thì cặp cua sẽ giao phối. Cua đực chuyển tinh trùng sang con cái bằng cách chèn gonopods (cơ quan sinh dục giống như râu) của nó vào hai lỗ chân lông sinh dục (được gọi là gonophores) ở mặt dưới của con cái.
Cua cái lưu trữ tinh trùng của con đực trong một túi dự trữ (gọi là spermatheca) cho đến khi nó sẵn sàng để sử dụng.
Một số loài cua giao phối trong tư thế đứng, quay mặt vào nhau.Nhưng hầu hết các loài cua thích kiểu giao phối truyền thống, nam trên nữ dưới.
Sau khi giao phối xong, cua đực sẽ bảo vệ cua cái trong vài ngày (cho đến khi lớp vỏ con cái cứng) mới bỏ đi để tìm kiếm bạn tình mới.