Định hướng ứng dụng công nghệ cao trong nuôi tôm

Nuôi tôm thâm canh và siêu thâm canh hiện đang phát triển mạnh ở nước ta. Song song với việc mở rộng quy mô sản xuất sẽ đi kèm với nhiều rủi ro phát sinh nhất là vấn đề về dịch bệnh và các chất thải từ hoạt động nuôi. Do đó, việc đặt ra hướng đi cho ngành là rất cần thiết.

Mô hình nuôi tôm
Cần nhiều cải thiện để nuôi tôm công nghệ cao ngày một bền vững. Ảnh: Shutterstock

Quản lý, kiểm soát dịch bệnh 

Trên các ao hồ nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh, công nghệ cao hiện nay ghi nhận sự phát triển rất mạnh của nấm đồng tiền (tên gọi địa phương), đây là một trong những tác nhân trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra các bệnh trên tôm.

Các loại nấm đồng tiền có mùi tanh đặc trưng, mùi này tôm rất thích ăn, khi ăn phải các loại nấm này thì tôm bị bệnh đường ruột và đan đen các bệnh khác (teo gan, ốp thận, không phát triển...) nguy hiểm cho sức khỏe tôm và rất khó xử lý triệt để bằng hóa chất. 

Dựa theo cơ chế sinh trưởng của nấm đồng tiền (hút nước và muối khoáng cung cấp cho tảo, tảo thông qua quá trình quang hợp sẽ tạo ra các chất dinh dưỡng được chia sẻ bởi cả hai – nấm và tảo), khi nước trong ao còn sạch chưa xuất hiện hoặc xuất hiện số lượng ít bào tử của nấm đồng tiền

Người nuôi có thể cung cấp một lượng vùa đủ nấm men Saccharomyces cerevisiae (một vi sinh vật đơn bào thuộc loài nấm nem, rất có lợi cho các động vật nuôi cả trên cạn lẫn dưới nước), để chúng  phát triển phủ kín không gian ao và cộng sinh với các loài tào có trong nước ao nuôi tôm với mục đích sinh trưởng, cạnh tranh không gian, thức ăn, ôxy với nấm đồng tiền, không cho nấm đồng tiền cơ hội phát triển.

Nấm menNấm men Saccharomyces cerevisiae. Ảnh: Biology Dictionary

Vậy nên, vấn đề cấp thiết là cần nghiên cứu và phát triển dòng Saccharomyces cerevisiae có khả năng tăng sinh nhanh chóng, phù hợp với các điều kiên môi trường nước ao nuôi tôm, giá thành hợp lý đề phòng nấm đồng tiền hiệu quả trong quá trình nuôi tôm. 

Xử lý nước thải

Các chất hữu cơ dễ bị phân hủy sinh học (carbohydrate, protein,...) trong hoạt động NTTS thường gây tác hại lớn đối với môi trường vì làm tiêu hao ôxy trong nước, gây chết tôm... Tuy nhiên, nguồn nước này lại là nguồn cơ chất tốt cho vi khuẩn quang dưỡng (VKQD) tía không lưu huỳnh tăng trưởng trong điều kiện yếm khí và vi hiếu khí.  

Trong đó, có một số loài sử dụng được nitrate và một số có khả năng sử dụng nitơ. Dựa vào các đặc điểm trên, VKQD tía không lưu huỳnh được ứng dụng để xử lý NH4+/NH3, NO2 trong nước ao tôm. 

Đồng thời, VKQD được ứng dụng cùng với các vi sinh vật dị dưỡng yếm khí, vi hiếu khí và tảo trong các hệ thống làm sạch nước thải góp phần cải thiện và duy trì chất lượng nước phù hợp cho ao nuôi. Ngoài ra, VKQD cũng có thể sử dụng Hydrogen sulfide (H2S) có trong nước thải trong điều kiện kỵ khí.

Anammox loài vi khuẩn nữa cũng đã được ứng dụng rộng rãi trong xử lý nước thải nuôi tôm. Ảnh: Hindawi

Một loài vi khuẩn nữa cũng đã được ứng dụng rộng rãi trong xử lý nước thải nuôi tôm, đó là vi khuẩn Anammox. Trong một nghiên cứu xử lý nước thải tích cực trên toàn thế giới, việc phát hiện ra loài vi khuẩn này đã thay đổi quan điểm về chu trình nitơ.  

Quá trình ôxy hóa amoni yếm khí, trong đó amoni và nitrite được ôxy hóa trực tiếp thành khí nitơ trong điều kiện yếm khí với amoni là chất cho điện tử và nitrite là chất nhận điện tử để tạo thành khí nitơ. So với quá trình loại bỏ amoni thông thường đây là phương pháp có thể mang lại hiệu quả về kinh tế. 

Triển khai nhiều giải pháp hơn 

Để phát triển bền vững nuôi tôm công nghệ cao, trước hết cần quy hoạch lại các vùng nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh, nuôi công nghệ cao. Triển khai mô hình tuần hoàn khép kín cả chất thải và nước thải, đáp ứng các tiêu chuẩn cao và nghiêm ngặt về chất lượng tôm thương phẩm, tiêu chuẩn xả thải, tiêu chuẩn về giảm khí thải carbon, về sử dụng hóa chất, kháng sinh và các tiêu chuẩn cao của quốc tế. 

Ngoài ra, cần tiếp tục nghiên cứu các chế phẩm sinh học chuyên dụng, có chất lượng cao, ổn định, giá thành hợp lý để giảm thiểu dịch bệnh, hạn chế sử dụng hóa chất và kháng sinh, xử lý triệt để chất thải thải ra môi trường, đáp ứng được năng suất, sản lượng và chất lượng tôm thương phẩm và các tiêu chuẩn trong sản xuất và xuất khẩu tôm do các nhà nhập khẩu yêu cầu.

Đăng ngày 23/02/2023
Nhất Linh @nhat-linh
Nuôi trồng

Giải pháp dựa vào thiên nhiên để quản lý nước thải nuôi tôm

Theo một dự án nghiên cứu mới, các giải pháp dựa trên thiên nhiên có thể được sử dụng hiệu quả trong chiến lược xử lý nước thải cho ngành nuôi tôm.

Ao tôm
• 11:03 22/09/2023

Dư lượng kháng sinh tồn tại lớn trong tôm

Sử dụng kháng sinh bừa bãi trong nuôi tôm là tình trạng sử dụng kháng sinh không đúng cách, không đúng chỉ định của bác sĩ thú y, hoặc sử dụng kháng sinh quá liều. Tình trạng này đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, gây ra nhiều hậu quả cho sức khỏe con người, môi trường và ngành nuôi tôm.

Kháng sinh
• 15:23 21/09/2023

Thực trạng chênh lệch giá thức ăn nuôi tôm

Hộ nuôi tôm nhỏ lẻ tiếp cận giá thức ăn tại đại lý cao gấp 2 đến 3 lần so với giá của nhà sản xuất, gây ra nhiều khó khăn cho bà con nông dân.

Thức ăn tôm
• 17:23 19/09/2023

Nuôi tôm kích cỡ lớn - giải pháp tối ưu hóa lợi nhuận

Trong những năm gần đây, nghề nuôi tôm ở nước ta có những bước tiến vượt bậc. Điển hình là chất lượng và năng suất tôm không ngừng được nâng cao, đặc biệt là trong nuôi tôm cỡ lớn, từ đó góp phần gia tăng lợi nhuận trong thời điểm giá tôm biến động mạnh.

Tôm thẻ
• 10:28 15/09/2023

Một số mầm bệnh phổ biến trên lươn đồng

Lươn đồng là đối tượng nuôi có nhiều tiềm năng do thịt lươn có nhiều dinh dưỡng, thời gian nuôi ngắn, chi phí đầu tư thấp, dễ nuôi, giá cả ổn định đem lại hiệu quả kinh tế cao, giúp cải thiện đời sống cho người dân.

Lươn
• 10:56 23/09/2023

Giải pháp dựa vào thiên nhiên để quản lý nước thải nuôi tôm

Theo một dự án nghiên cứu mới, các giải pháp dựa trên thiên nhiên có thể được sử dụng hiệu quả trong chiến lược xử lý nước thải cho ngành nuôi tôm.

Ao tôm
• 10:56 23/09/2023

Dư lượng kháng sinh tồn tại lớn trong tôm

Sử dụng kháng sinh bừa bãi trong nuôi tôm là tình trạng sử dụng kháng sinh không đúng cách, không đúng chỉ định của bác sĩ thú y, hoặc sử dụng kháng sinh quá liều. Tình trạng này đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, gây ra nhiều hậu quả cho sức khỏe con người, môi trường và ngành nuôi tôm.

Kháng sinh
• 10:56 23/09/2023

Sinh nhật 2 tuổi Sàn thương mại điện tử dành cho ngành thủy sản - eShop

Quý khách hàng có thể tận hưởng và lan tỏa niềm vui mua sắm các sản phẩm về thủy sản đến các bạn nuôi xung quanh với loạt sản phẩm thương hiệu giảm sâu, miễn phí vận chuyển cho đơn dưới 22kg, cùng các cơ hội trúng thưởng lớn, voucher lên đến 200,000đ từ eShop.

Sinh nhật Farmext eShop
• 10:56 23/09/2023

Ngành tôm khó khăn nhất do nuôi nhỏ lẻ

Số liệu của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu tôm trong 8 tháng đầu năm 2023 đạt 2,2 tỷ USD, giảm 28% so với cùng kỳ năm 2022. Hiện đã xuất hiện một số tín hiệu tích cực để phục hồi nhưng việc nắm cơ hội để phát triển vẫn gặp khó khăn lớn ở thực trạng nuôi nhỏ lẻ.

Ao nuôi tôm
• 10:56 23/09/2023