Giải pháp phục hồi bền vững nguồn lợi thủy sản tại Việt Nam

Nguồn lợi thủy sản đóng vai trò quan trọng trong cả hệ sinh thái tự nhiên và nền kinh tế của Việt Nam. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, việc khai thác quá mức, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu đã dẫn đến suy giảm nghiêm trọng trữ lượng thủy sản, gây ảnh hưởng lớn đến sự cân bằng sinh thái và sinh kế của người dân.

Đánh bắt cá
Thả cá giống, tái tạo nguồn lợi thủy sản xuống các dòng sông, hồ chứa nước lớn là một trong hoạt động thường xuyên cần thực hiện.

Trước thực trạng này, việc tìm ra các giải pháp phục hồi nguồn lợi thủy sản không chỉ là mục tiêu ngắn hạn mà còn là yêu cầu cấp thiết cho sự phát triển bền vững của ngành thủy sản. Những giải pháp tái tạo, bảo vệ, và sử dụng hợp lý nguồn lợi thủy sản đang dần được triển khai trên toàn quốc, hứa hẹn mang lại kết quả tích cực cho cả môi trường và kinh tế. 

Nguyên nhân suy giảm nguồn lợi thủy sản 

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự suy giảm nguồn lợi thủy sản là khai thác quá mức và thiếu kiểm soát. Các phương pháp đánh bắt không bền vững như sử dụng lưới có mắt nhỏ hay chất nổ không chỉ làm giảm số lượng thủy sản mà còn hủy hoại hệ sinh thái. Thêm vào đó, môi trường sống của các loài thủy sản cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi ô nhiễm từ các hoạt động công nghiệp và nông nghiệp. Nước thải chứa hóa chất độc hại và phân bón hóa học đã làm giảm khả năng tái sinh tự nhiên của các loài thủy sinh. 

Ngoài ra, biến đổi khí hậu cũng đóng vai trò không nhỏ trong việc làm thay đổi điều kiện sinh sống của nhiều loài thủy sản, dẫn đến sự suy giảm về số lượng. Các hệ sinh thái biển bị xâm lấn bởi hoạt động con người, thiếu sự bảo vệ hợp lý khiến nguồn lợi bị cạn kiệt nhanh chóng. Đặc biệt, nhiều khu vực chưa có các biện pháp bảo tồn hiệu quả hoặc thực thi các biện pháp bảo vệ chưa đạt kết quả mong muốn, làm trầm trọng thêm tình trạng suy giảm. 

Các hệ sinh thái biển bị xâm lấn bởi hoạt động con người

Giải pháp phục hồi nguồn lợi thủy sản tại Việt Nam 

Thiết lập khu bảo tồn biển 

Song song với đó, việc thiết lập các khu bảo tồn biển cũng là giải pháp hiệu quả giúp nguồn lợi thủy sản có cơ hội tái tạo tự nhiên. Các khu bảo tồn này tạo ra môi trường an toàn để các loài thủy sản sinh sản và phát triển, hạn chế các hoạt động khai thác trái phép. Điều này không chỉ giúp bảo vệ những loài có nguy cơ tuyệt chủng mà còn thúc đẩy sự phục hồi của toàn bộ hệ sinh thái biển. 

Dự án tái tạo bãi đẻ và nơi trú ẩn tự nhiên 

Bên cạnh rạn nhân tạo và khu bảo tồn biển, một số dự án tái tạo bãi đẻ và nơi trú ẩn tự nhiên cũng đang được triển khai, mang lại kết quả đáng khích lệ. Các khu vực này cung cấp môi trường sống lý tưởng cho các loài thủy sản trong giai đoạn sinh sản, giúp nâng cao khả năng sinh tồn của chúng. Việc bảo tồn sinh học thông qua tái tạo tự nhiên không chỉ giúp tăng cường số lượng cá thể mà còn hỗ trợ duy trì tính đa dạng sinh học trong dài hạn. 

Lắp đặt rạn nhân tạo 

Để ứng phó với tình trạng suy giảm này, một trong những giải pháp hiệu quả đang được triển khai là lắp đặt các rạn nhân tạo. Các rạn nhân tạo không chỉ cung cấp môi trường sống thay thế cho các loài thủy sản mà còn giúp tái tạo và bảo vệ các hệ sinh thái bị hủy hoại. Việc áp dụng mô hình rạn nhân tạo đã cho thấy kết quả tích cực tại nhiều khu vực ven biển Việt Nam, với sự gia tăng đáng kể về trữ lượng và đa dạng sinh học của các loài thủy sản. 

Việc thiết lập các khu bảo tồn biển cũng là giải pháp hiệu quả giúp nguồn lợi thủy sản có cơ hội tái tạo tự nhiên

Kinh nghiệm quốc tế và áp dụng tại Việt Nam 

Nhiều quốc gia như Nhật Bản, Úc và Canada đã có kinh nghiệm thành công trong việc phục hồi nguồn lợi thủy sản. Ở các nước này, chính sách khuyến khích khai thác bền vững, thiết lập khu bảo tồn biển và áp dụng công nghệ cao vào quản lý nguồn lợi đã giúp cải thiện đáng kể tình trạng cạn kiệt. Các biện pháp này đang được Việt Nam tham khảo và dần áp dụng vào thực tiễn. 

Ngoài ra, hợp tác quốc tế và các chương trình hỗ trợ kỹ thuật đã và đang đóng góp quan trọng vào quá trình phục hồi nguồn lợi thủy sản tại Việt Nam. Việc học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia có nền thủy sản phát triển giúp Việt Nam đẩy nhanh quá trình phục hồi và bảo vệ nguồn lợi thủy sản một cách bền vững. 

Đăng ngày 23/10/2024
Phan Tấn Đạt @phan-tan-dat
Môi trường

Lâm Đồng: Hơn 10 tấn cá chết bất thường, thiệt hại 800 triệu

Theo ghi nhận của cơ quan chức năng, có hơn 10 tấn cá nuôi của một hộ dân tại phường 3 Bảo Lộc (Lâm Đồng) chết chưa rõ nguyên nhân, thiệt hại ước tính khoảng 800 triệu đồng.

Ao nuôi cá
• 09:49 14/10/2025

Thừa Thiên - Huế: Đầm phá ô nhiễm, dân kêu trời

Hàng ngàn hộ dân ở 33 xã, phường, thị trấn sống dựa vào đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (tỉnh Thừa Thiên - Huế), đang khốn khổ vì nguồn nước ô nhiễm nghiêm trọng.

Ô nhiễm đầm phá ở Thừa Thiên - Huế
• 14:32 14/03/2023

Sản xuất xà phòng từ chất nhầy ốc sên

Một con ốc sên sẽ tạo ra khoảng 2g chất nhờn. Để sản xuất 15 thanh xà phòng trọng lượng 100g, anh Desrocher ở thị trấn Wahagnies, miền Bắc nước Pháp cần khoảng 40 con ốc sên. Ảnh: Reuters

Xà phòng từ ốc sên
• 10:17 09/02/2023

Yên Bái: Thả hơn 30 nghìn cá giống xuống hồ Thác Bà trong ngày ông Công, ông Táo

Ngày 14/1, huyện Yên Bình (Yên Bái) đã tổ chức thả cá bổ sung nguồn lợi thủy sản hồ Thác Bà năm 2023 gắn với phong tục thả cá chép ngày 23 tháng Chạp.

Thả cá
• 12:02 19/01/2023

Việt Nam xây dựng kế hoạch bảo vệ đa dạng sinh học thủy sản theo khung Montreal

Việt Nam đang hoàn thiện kế hoạch hành động quốc gia nhằm đưa Khung đa dạng sinh học Kunming–Montreal vào thực tiễn của ngành thủy sản, hướng tới mục tiêu phục hồi hệ sinh thái và sử dụng bền vững nguồn lợi biển đến năm 2030.

Hội thảo
• 09:00 02/12/2025

Thức ăn tiêu chuẩn ASC phải không phá rừng

Tổ chức chứng nhận tiêu chuẩn ASC ban hành quy định mới, từ tháng 11/2025, các cơ sở nuôi trồng thủy sản muốn đạt tiêu chuẩn này phải sử dụng thức ăn cũng có chứng nhận ASC. Yêu cầu chính với thức ăn ASC là được chế biến bằng nguyên liệu không gây rủi ro phá rừng.

Thức ăn tôm
• 09:00 01/12/2025

Vì sao hơn 70 tấn cá diêu hồng chết bất thường ở Cần Thơ?

Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ vừa công bố nguyên nhân ban đầu vụ hơn 74 tấn cá diêu hồng nuôi lồng bè chết bất thường vào cuối tháng 10. Theo đó, thủ phạm không phải là dịch bệnh mà là do tình trạng thiếu oxy cục bộ trong nước.

Cá điêu hồng
• 15:58 27/11/2025

Chiến lược xanh hóa: "Giấy thông hành" bắt buộc của thủy sản Việt Nam

Trong bối cảnh các thị trường lớn ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn về môi trường và lao động, "xanh hóa chuỗi cung ứng" không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để thủy sản Việt Nam duy trì vị thế và chinh phục thị trường quốc tế.

Mô hình nuôi thủy sản
• 09:00 20/11/2025

Xu hướng từ rong sụn từng làm mưa làm bão tại thị trường Việt Nam

Rong sụn là thành phần chủ yếu cấu tạo nên Sea Moss Gel, sản phẩm được nhiều người tìm mua nhờ những lợi ích hỗ trợ sức khỏe mà nó mang lại.

Rong sụn
• 06:48 07/12/2025

Nếu cá mập ngừng bơi đồng nghĩa chúng sẽ không còn sống?

Cá mập, vị vua tối thượng của đại dương, biểu tượng của sức mạnh tuyệt đối và tốc độ. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài uy quyền ấy là một sự thật khắc nghiệt: Đối với nhiều loài, việc ngừng bơi đồng nghĩa với cái chết.

Cá mập
• 06:48 07/12/2025

Rùa biển trong sách đỏ sa vào lưới ngư dân Đà Nẵng

Một cá thể đồi mồi dứa nặng khoảng 17kg, thuộc loài nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam, vừa được một ngư dân tại Đà Nẵng tự nguyện bàn giao sau khi vô tình mắc vào lưới. Lực lượng chức năng sau đó đã phối hợp thả cá thể rùa biển này trở về môi trường tự nhiên an toàn.

Rùa biển
• 06:48 07/12/2025

Giá tôm thẻ tăng vọt, người nuôi ở Đồng Nai phấn khởi

Những ngày đầu tháng 12, giá tôm thẻ chân trắng tại xã Phước An (huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai) đang tăng mạnh, mang lại niềm vui lớn cho người nuôi. Không khí thu hoạch trở nên tất bật khi thương lái từ nhiều tỉnh thành, đặc biệt là phía Bắc, tìm về thu mua tận ao.

Thu hoạch tôm
• 06:48 07/12/2025

Kinh tế tuần hoàn nuôi trồng thủy sản là đổi mới sáng tạo

Phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh là mục tiêu bao trùm hiện nay và đó là quá trình đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để chuyển đổi mô hình.

Mô hình nuôi tôm
• 06:48 07/12/2025
Some text some message..