Giải pháp phục hồi bền vững nguồn lợi thủy sản tại Việt Nam

Nguồn lợi thủy sản đóng vai trò quan trọng trong cả hệ sinh thái tự nhiên và nền kinh tế của Việt Nam. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, việc khai thác quá mức, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu đã dẫn đến suy giảm nghiêm trọng trữ lượng thủy sản, gây ảnh hưởng lớn đến sự cân bằng sinh thái và sinh kế của người dân.

Đánh bắt cá
Thả cá giống, tái tạo nguồn lợi thủy sản xuống các dòng sông, hồ chứa nước lớn là một trong hoạt động thường xuyên cần thực hiện.

Trước thực trạng này, việc tìm ra các giải pháp phục hồi nguồn lợi thủy sản không chỉ là mục tiêu ngắn hạn mà còn là yêu cầu cấp thiết cho sự phát triển bền vững của ngành thủy sản. Những giải pháp tái tạo, bảo vệ, và sử dụng hợp lý nguồn lợi thủy sản đang dần được triển khai trên toàn quốc, hứa hẹn mang lại kết quả tích cực cho cả môi trường và kinh tế. 

Nguyên nhân suy giảm nguồn lợi thủy sản 

Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự suy giảm nguồn lợi thủy sản là khai thác quá mức và thiếu kiểm soát. Các phương pháp đánh bắt không bền vững như sử dụng lưới có mắt nhỏ hay chất nổ không chỉ làm giảm số lượng thủy sản mà còn hủy hoại hệ sinh thái. Thêm vào đó, môi trường sống của các loài thủy sản cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi ô nhiễm từ các hoạt động công nghiệp và nông nghiệp. Nước thải chứa hóa chất độc hại và phân bón hóa học đã làm giảm khả năng tái sinh tự nhiên của các loài thủy sinh. 

Ngoài ra, biến đổi khí hậu cũng đóng vai trò không nhỏ trong việc làm thay đổi điều kiện sinh sống của nhiều loài thủy sản, dẫn đến sự suy giảm về số lượng. Các hệ sinh thái biển bị xâm lấn bởi hoạt động con người, thiếu sự bảo vệ hợp lý khiến nguồn lợi bị cạn kiệt nhanh chóng. Đặc biệt, nhiều khu vực chưa có các biện pháp bảo tồn hiệu quả hoặc thực thi các biện pháp bảo vệ chưa đạt kết quả mong muốn, làm trầm trọng thêm tình trạng suy giảm. 

Các hệ sinh thái biển bị xâm lấn bởi hoạt động con người

Giải pháp phục hồi nguồn lợi thủy sản tại Việt Nam 

Thiết lập khu bảo tồn biển 

Song song với đó, việc thiết lập các khu bảo tồn biển cũng là giải pháp hiệu quả giúp nguồn lợi thủy sản có cơ hội tái tạo tự nhiên. Các khu bảo tồn này tạo ra môi trường an toàn để các loài thủy sản sinh sản và phát triển, hạn chế các hoạt động khai thác trái phép. Điều này không chỉ giúp bảo vệ những loài có nguy cơ tuyệt chủng mà còn thúc đẩy sự phục hồi của toàn bộ hệ sinh thái biển. 

Dự án tái tạo bãi đẻ và nơi trú ẩn tự nhiên 

Bên cạnh rạn nhân tạo và khu bảo tồn biển, một số dự án tái tạo bãi đẻ và nơi trú ẩn tự nhiên cũng đang được triển khai, mang lại kết quả đáng khích lệ. Các khu vực này cung cấp môi trường sống lý tưởng cho các loài thủy sản trong giai đoạn sinh sản, giúp nâng cao khả năng sinh tồn của chúng. Việc bảo tồn sinh học thông qua tái tạo tự nhiên không chỉ giúp tăng cường số lượng cá thể mà còn hỗ trợ duy trì tính đa dạng sinh học trong dài hạn. 

Lắp đặt rạn nhân tạo 

Để ứng phó với tình trạng suy giảm này, một trong những giải pháp hiệu quả đang được triển khai là lắp đặt các rạn nhân tạo. Các rạn nhân tạo không chỉ cung cấp môi trường sống thay thế cho các loài thủy sản mà còn giúp tái tạo và bảo vệ các hệ sinh thái bị hủy hoại. Việc áp dụng mô hình rạn nhân tạo đã cho thấy kết quả tích cực tại nhiều khu vực ven biển Việt Nam, với sự gia tăng đáng kể về trữ lượng và đa dạng sinh học của các loài thủy sản. 

Việc thiết lập các khu bảo tồn biển cũng là giải pháp hiệu quả giúp nguồn lợi thủy sản có cơ hội tái tạo tự nhiên

Kinh nghiệm quốc tế và áp dụng tại Việt Nam 

Nhiều quốc gia như Nhật Bản, Úc và Canada đã có kinh nghiệm thành công trong việc phục hồi nguồn lợi thủy sản. Ở các nước này, chính sách khuyến khích khai thác bền vững, thiết lập khu bảo tồn biển và áp dụng công nghệ cao vào quản lý nguồn lợi đã giúp cải thiện đáng kể tình trạng cạn kiệt. Các biện pháp này đang được Việt Nam tham khảo và dần áp dụng vào thực tiễn. 

Ngoài ra, hợp tác quốc tế và các chương trình hỗ trợ kỹ thuật đã và đang đóng góp quan trọng vào quá trình phục hồi nguồn lợi thủy sản tại Việt Nam. Việc học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia có nền thủy sản phát triển giúp Việt Nam đẩy nhanh quá trình phục hồi và bảo vệ nguồn lợi thủy sản một cách bền vững. 

Đăng ngày 23/10/2024
Phan Tấn Đạt @phan-tan-dat
Môi trường

Thừa Thiên - Huế: Đầm phá ô nhiễm, dân kêu trời

Hàng ngàn hộ dân ở 33 xã, phường, thị trấn sống dựa vào đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (tỉnh Thừa Thiên - Huế), đang khốn khổ vì nguồn nước ô nhiễm nghiêm trọng.

Ô nhiễm đầm phá ở Thừa Thiên - Huế
• 14:32 14/03/2023

Sản xuất xà phòng từ chất nhầy ốc sên

Một con ốc sên sẽ tạo ra khoảng 2g chất nhờn. Để sản xuất 15 thanh xà phòng trọng lượng 100g, anh Desrocher ở thị trấn Wahagnies, miền Bắc nước Pháp cần khoảng 40 con ốc sên. Ảnh: Reuters

Xà phòng từ ốc sên
• 10:17 09/02/2023

Yên Bái: Thả hơn 30 nghìn cá giống xuống hồ Thác Bà trong ngày ông Công, ông Táo

Ngày 14/1, huyện Yên Bình (Yên Bái) đã tổ chức thả cá bổ sung nguồn lợi thủy sản hồ Thác Bà năm 2023 gắn với phong tục thả cá chép ngày 23 tháng Chạp.

Thả cá
• 12:02 19/01/2023

Xuất hiện pin làm từ vỏ cua, có thể tái chế 1000 lần

Các nhà khoa học đã phát minh ra một loại pin được làm từ vỏ cua, dễ phân hủy hơn nhiều so với pin lithium-ion.

Pin làm từ vỏ cua
• 09:46 12/01/2023

Các tỉnh ven biển chủ động phòng tránh thiên tai sạt lở

Trong những năm gần đây, Việt Nam đang phải đối mặt với những tác động ngày càng rõ rệt của biến đổi khí hậu.

Ven biển
• 10:51 15/04/2025

Có nên áp dụng cơ chế thưởng cho người báo tin xả rác giống như xuyệt điện thủy sản?

Trong bối cảnh bảo vệ môi trường ngày càng được chú trọng, việc xử lý các hành vi vi phạm môi trường như xả rác bừa bãi đang trở thành một thách thức lớn. Một trong những giải pháp được nhiều địa phương triển khai để khuyến khích người dân tham gia giám sát, tố giác vi phạm là cơ chế khen thưởng cho người báo tin, đặc biệt là những hành vi xả rác. Liệu cơ chế này có thể áp dụng hiệu quả như mô hình "treo thưởng" chống xuyệt điện thủy sản tại Cà Mau?

• 10:16 08/04/2025

Xử lý chất thải và bảo vệ môi trường trong các trang trại nuôi tôm hiện đại

Xử lý chất thải và bảo vệ môi trường trong các trang trại nuôi tôm hiện đại là một yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của hoạt động nuôi trồng thủy sản đối với hệ sinh thái xung quanh, đồng thời nâng cao hiệu quả sản xuất và phát triển bền vững. Trong bối cảnh ngành nuôi tôm đang đối mặt với các vấn đề môi trường như ô nhiễm nước, suy giảm chất lượng đất và khí thải, việc áp dụng công nghệ xử lý chất thải tiên tiến và các biện pháp bảo vệ môi trường là rất cần thiết.

Nước thải
• 09:00 07/04/2025

Phân tích dòng rác thải nhựa trong nuôi tôm ở tỉnh Sóc Trăng

Nuôi tôm nước lợ đang sử dụng và thải ra lượng rác nhựa rất lớn, trở thành vấn đề cấp bách phải giải quyết để bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế xanh. Nhằm hỗ trợ việc giải quyết, Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) vừa nghiên cứu phân tích dòng rác thải nhựa trong nuôi tôm ở tỉnh Sóc Trăng, đưa ra khuyến nghị “Giảm thiểu-Tái sử dụng-Tái chế” (3R).

Rác thải nhựa
• 09:00 05/04/2025

Quản lý tài nguyên nước thông minh phát triển thủy sản

Mới đây, lãnh đạo Bộ NN&MT làm việc với Viện Khoa học Tài nguyên Nước về khoa học công nghệ và lĩnh vực liên quan đến phát triển thủy sản trên sông, hồ chứa đã đề cập vấn đề quản lý tài nguyên nước thông minh. Đây là vấn đề thời sự đang được nỗ lực thực hiện ở một số địa phương.

Lồng bè
• 11:33 30/04/2025

Cá nóc ăn snack sò: Cư dân mạng rén nhẹ vì răng “thỏ” mà cắn vỡ cả vỏ!

Một đoạn video ghi lại cảnh một chú cá nóc cảnh thưởng thức món snack sò đã bất ngờ thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng mạng. Không chỉ vì sự đáng yêu của chú cá, mà chính là khả năng "nghiền nát" vỏ sò cứng cáp bằng đôi răng thỏ tưởng chừng vô hại của mình – điều khiến người xem vừa bất ngờ vừa… có phần "rén".

Cá nóc
• 11:33 30/04/2025

Chuyển giao kỹ thuật nuôi cá chình thương phẩm trong bể xi măng

Ngày 26/4, tại xã Mỹ Thắng (huyện Phù Mỹ), Trung tâm Khuyến nông Bình Định phối hợp với Công ty TNHH Nuôi trồng thủy sản Vạn Xuân tổ chức lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật nuôi cá chình thương phẩm trong bể xi măng cho 30 hộ nông dân trên địa bàn xã.

Nông dân
• 11:33 30/04/2025

Cá rô phi Việt Nam bức phá tại thị trường Mỹ

Trong ba tháng đầu năm 2025, cá rô phi Việt Nam đã có sự bứt phá mạnh mẽ tại thị trường Mỹ, mở ra cơ hội lớn cho ngành xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Theo thông tin từ các nguồn xuất khẩu, giá trị xuất khẩu cá rô phi sang Mỹ đã đạt gần 14 triệu USD, đánh dấu mức tăng trưởng ấn tượng lên tới 131% so với cùng kỳ năm 2024.

Cá rô phi
• 11:33 30/04/2025

Giá thủy sản đồng loạt tăng mạnh trước Đại lễ 30/4 - 1/5

Đại lễ 30/4 - 1/5 là dịp đặc biệt, không chỉ kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mà còn là thời điểm tôn vinh sự kiện lịch sử quan trọng, đánh dấu non sông liền một dải. Cùng với không khí lễ hội, nhu cầu tiêu thụ thủy sản sẽ tăng mạnh, đẩy giá các mặt hàng này lên cao trong những ngày gần lễ.

Hải sản
• 11:33 30/04/2025
Some text some message..