Hấp dẫn nuôi tôm trong nhà kính

Năm 2011, trong lúc tình hình dịch bệnh trên tôm lây lan diện rộng, các ngành chức năng chưa tìm được nguyên nhân thì kỹ sư Đinh Vũ Hải, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Hải Nguyên (Bạc Liêu), đã thuyết phục các thành viên trong công ty triển khai áp dụng thực hiện mô hình nuôi tôm trong nhà kính đầu tiên ở Việt Nam.

Hiệu quả kinh tế lớn

Nhờ việc đầu tư mô hình khá hiện đại và khép kín nên có thể thả tôm thẻ chân trắng nuôi với mật độ cao từ 200-250 con/m2, sau thời gian nuôi 2,5-3 tháng là có thể thu hoạch với năng suất 60-70 tấn/ha, loại 40-45 con/kg. Diện tích 60 ha, mỗi năm công ty ông Hải thu hoạch từ 900-1.000 tấn tôm, lợi nhuận hơn 100 tỉ đồng.

Với những thành công đạt được, ông Hải đã giúp nhiều cho các tổ chức, trang trại, hiệp hội nuôi tôm… trong cả nước áp dụng mô hình này. Đồng thời, mở ra hướng đi mới cho nghề nuôi tôm trong việc áp dụng khoa học công nghệ mới ngày càng mang lại hiệu quả, giúp sản xuất ổn định.

Tại vùng ven biển xã Vĩnh Trạch Đông, TP Bạc Liêu, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Trúc Anh (Công ty Trúc Anh) cũng đang đầu tư nuôi tôm thẻ thâm canh trong nhà kính theo mô hình của Công ty Hải Nguyên. Kỹ sư Lê Anh Xuân, Giám đốc Công ty Trúc Anh, cho biết nét mới là công ty sử dụng hoàn toàn chế phẩm sinh học. “Công ty chúng tôi đang thử nghiệm mô hình nuôi tôm siêu thâm canh trong nhà kính trên diện tích 1 ha với số vốn đầu tư hơn 10 tỉ đồng. Sau đó, công ty sẽ rút kinh nghiệm và nhân rộng diện tích thả nuôi tôm theo mô hình mới này” - ông Xuân nói.

Mới đây, trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác kinh tế ĐBSCL (MDEC) diễn ra tại Hậu Giang, ông Tony Đặng Quốc Tuấn, Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Thủy sản Việt - Úc (Tập đoàn Việt - Úc), đã giới thiệu mô hình nuôi tôm siêu thâm canh trong nhà kính được triển khai tại huyện Hòa Bình, tỉnh Bạc Liêu với quy mô 50 ha. “Sau khi triển khai và rút kinh nghiệm từ mô hình nuôi tôm siêu thâm canh trong nhà kính, tập đoàn của chúng tôi đã và đang triển khai thêm 300 ha tại Bạc Liêu trong năm 2015. Dự kiến đến năm 2018, diện tích nuôi tôm trong nhà kính của tập đoàn sẽ đạt 1.000 ha” - ông Tuấn thông tin.

Kiểm soát tốt nhiệt độ

Theo TS Lê Công Nhất Phương, Phó Viện trưởng Viện Sinh học nhiệt đới (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), ngành nuôi trồng thủy sản theo phương thức truyền thống thời gian qua đã gây ra các vấn đề về ô nhiễm môi trường. Việc ô nhiễm ở các vùng ven biển do nuôi trồng thủy sản là mối quan tâm của các nhà quản lý cũng như các nhà khoa học. Môi trường ven biển đã bị phá hủy trầm trọng và kết quả là sự bùng nổ dịch bệnh. Các vi sinh vật gây bệnh ở đây thường là virus, vi khuẩn, nấm, tảo...

Để ngăn ngừa và kiểm soát dịch bệnh, người nuôi trồng thường sử dụng kháng sinh, thuốc bảo vệ thực vật và các chất hóa học không an toàn, dẫn đến hiện tượng kháng thuốc ở các vi sinh vật gây bệnh và ở loài nuôi, đồng thời tồn dư thuốc trong các sản phẩm thủy sản. Hơn nữa, các chất kháng sinh và hóa chất tồn dư còn gây ảnh hưởng môi trường nước, sức khỏe con người và các hoạt động thương mại sản phẩm thủy hải sản.

Theo kỹ sư Đinh Vũ Hải, nuôi tôm trong nhà kính chi phí đầu tư khá cao nhưng đổi lại giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường do hạn chế được các loại thuốc kháng sinh, thuốc hóa học.

Ông Tony Đặng Quốc Tuấn cho rằng nuôi tôm trong nhà kính giúp giảm thiểu được rủi ro và cho nguồn nguyên liệu sạch, truy xuất được nguồn gốc từ tôm bố mẹ, tôm giống, thức ăn… Bên cạnh đó, nhờ áp dụng công nghệ vi sinh và không sử dụng chất kháng sinh nên tôm nguyên liệu sau thu hoạch sẽ bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, không ngại bị “vướng” rào cản kỹ thuật khi xuất khẩu đến các thị trường khó tính.

Theo ông Tuấn, để bảo đảm việc nuôi tôm ổn định, bền vững, thích nghi với điều kiện biến đổi khí hậu cũng như các tác động bất ổn từ dịch bệnh, Tập đoàn Việt - Úc đã định hướng phát triển mô hình nuôi tôm siêu thâm canh với việc áp dụng công nghệ nhà kính của Israel. Ngoài việc bảo đảm yêu cầu kết cấu bền vững, cơ giới hóa ở mức cao nhất trong các công đoạn sản xuất, nhà kính còn cho phép đáp ứng tốt nhất các yêu cầu kiểm soát về “tiểu khí hậu nhà kính”, “sinh học nhà kính”, “dịch hại nhà kính”… Tập đoàn cũng mạnh dạn đầu tư hệ thống xử lý nước tuần hoàn của Mỹ và Hà Lan để bảo đảm mô hình nuôi có chất lượng nước ổn định, không gây ô nhiễm môi trường.

Ông Trần Ngọc Hải, Phó trưởng Khoa Thủy sản Trường ĐH Cần Thơ, cho rằng điểm nổi bật của mô hình nuôi tôm trong nhà kính là kiểm soát được nhiệt độ một cách tốt nhất - khâu rất quan trọng trong nuôi tôm. Bởi thông thường, khi lượng mưa lớn hoặc nắng nóng gay gắt thì nhiệt độ trong ao sẽ thay đổi nhanh chóng, ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm. Ngoài ra, mô hình này cũng hạn chế được các mầm bệnh lây lan từ bên ngoài và tình trạng ô nhiễm môi trường xung quanh mà mô hình nuôi tôm thông thường hay vấp phải.

Lạm dụng hóa chất trong thủy sản rất nguy hại

TS Lê Công Nhất Phương cho rằng việc lạm dụng các loại hóa chất trong nuôi trồng thủy sản đang dẫn đến nhiều hệ lụy. Theo ông, nó không những gây tốn kém chi phí mà còn khiến người nuôi thua lỗ, nguy hiểm hơn chính là vấn đề mất an toàn thực phẩm. “Việc sử dụng thuốc, hóa chất để phòng và trị bệnh trong nghề nuôi thủy sản là điều cần thiết nhằm làm giảm tổn thất và bảo đảm lợi nhuận. Tuy nhiên, người nuôi cần biết các nguyên tắc sử dụng cơ bản để tránh rủi ro và bảo đảm các vấn đề về an toàn thực phẩm” - TS Lê Công Nhất Phương đưa ra lời khuyên.