Khởi nghiệp từ cá kiểng, nhưng nhờ sự đam mê cộng một chút liều lĩnh, anh Hùng đã trở thành nông dân tỷ phú với cá chạch lấu - giống cá đặc sản có giá trị thương phẩm cao.
Khởi nghiệp từ nuôi cá kiểng
Năm 2009, anh Hùng tốt nghiệp ngành thủy sản Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Cần Thơ rồi đi làm tại trại cá của một người quen ở TP Cần Thơ.
Trong quá trình đi làm, anh học liên thông để nhận bằng kỹ sư thủy sản và trở về quê nuôi cá kiểng.
“Học ra trường, đi làm chưa bao lâu, năm 2011, tôi về quê nuôi cá tai tượng da beo và hạc đỉnh hồng bán làm kiểng. Nhiều người trong xóm bàn ra tán vô, nói tôi nuôi nhiều rồi bán cho ai. Nhưng vì đam mê, lại có sẵn đất của gia đình nên tôi không quan tâm bà con nói gì, chỉ chuyên tâm làm thế nào sản xuất đạt hiệu quả” - anh Hùng kể.
Vốn có kỹ thuật từ trường lớp cùng với kinh nghiệm tích lũy được trong thời gian đi làm ở trại cá, những lứa cá kiểng đầu tiên của anh Hùng rất thành công.
Tiếng lành đồn xa, khách hàng đặt nhiều nên anh mở rộng dần diện tích nuôi cá kiểng lên hàng chục bể cá tai tượng da beo và hạc đỉnh hồng với tổng số lượng cá có khả năng cung cấp hàng chục ngàn con giống, mỗi năm thu về hơn trăm triệu đồng.
Anh Hùng cho biết: “Nuôi cá kiểng một thời gian, tôi thấy thị trường cá kiểng dần bão hòa, do đó phải tìm vật nuôi mới, “độc” nhưng phải có giá trị kinh tế cao. Sau khi suy đi tính lại, 8 năm trước, tôi quyết định chọn con cá chạch lấu”.
Anh Trần Thanh Hùng, ấp Thuận Hưng, thị trấn Ngã Sáu, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang đang kiểm tra cá chạch lấu bố mẹ.
Tỷ phú cá chạch lấu
Tuy cá chạch lấu là loài có giá trị kinh tế cao nhưng thời gian qua người nuôi thường tận dụng nguồn giống trong tự nhiên, số người cho cá chạch lấu sinh sản được rất ít. Ðể có nguồn cá chạch lấu giống tốt, anh Hùng khăn gói lên tận vùng biên giới giữa tỉnh Ðồng Tháp (Việt Nam) và Campuchia để tìm mua cá chạch lấu bố mẹ.
Anh Hùng nhớ lại: “Tuy đã tính kỹ nhưng khi đi vào nuôi cá chạch lấu thực tế lại rất gian nan. Chuyến đầu tiên, tôi gom được khoảng 120kg cá chạch lấu giống (giá 200.000 đồng/kg) chở về đến nơi thì hao hết phân nửa. Sau đó, do cá chạch lấu không hợp thổ nhưỡng, khí hậu, nguồn nước cộng thêm việc tôi chưa nắm vững kỹ thuật nuôi cá chạch lấu nên cá cứ thế hao hụt dần. Tôi phải tìm thêm nguồn cá chạch lấu giống bổ sung. Rồi trong quá trình nuôi, tích lũy dần kinh nghiệm để cho cá chạch lấu sinh sản”.
Sau khi thuần dưỡng cá chạch lấu thành công, hằng năm, khoảng đầu tháng 3 đến tháng 9 anh Hùng cho ép giống khoảng 100 con cá chạch lấu bố mẹ (trong 3 bể xi măng). Mỗi con cá chạch lấu bố mẹ thường được cho sinh sản trong 2 năm (khoảng 6 lần, mỗi lần sinh sản khoảng 1.000 cá chạch lấu con) thì phải thải loại.
Theo kinh nghiệm nuôi cá chạch lấu của anh Hùng, trước khi cho cá chạch lấu sinh sản, phải thuần dưỡng cá bố mẹ thật kỹ đến khi thành thục, mang trứng bắt đầu kích thích để vuốt lấy trứng. Sau đó, trứng cá chạch lấu được thụ tinh lên vỉ lưới dựng đứng trong bể xi măng, có mực nước từ 0,6-0,7m, sục khí ôxy liên tục 24/24 giờ. Lúc ép cá chạch lấu giống phải đảm bảo nhiệt độ môi trường nước từ 28-290C, lượng ôxy từ 3,5mg/lít nước trở lên.
“Khó khăn nhất là khi trứng cá chạch lấu nở thành cá bột. Lúc này việc cho cá chạch lấu ăn rất quan trọng. Thức ăn của cá chạch lấu chủ yếu là trứng nước và trùn chỉ, nên nước dễ bị ô nhiễm và phát sinh ký sinh trùng gây bệnh, làm cá hao hụt nhiều, thậm chí là chết hết…
Do đó, trong quá trình ép, phải cẩn thận theo dõi từng giai đoạn, cho đến khi cá chạch lấu gần bằng ngón tay út thì mới an toàn” - anh Hùng chia sẻ.
Từ giá trị mà cá chạch lấu mang lại, nhiều hộ nuôi trong và ngoài tỉnh Hậu Giang đã đến cơ sở của anh Hùng mua cá chạch lấu giống về nuôi thương phẩm hoặc mua cá bột về dưỡng để bán cá chạch lấu giống.
Chính vì vậy lượng cá chạch lấu giống do anh sản xuất luôn không đủ cung cấp cho khách hàng. Anh Hùng cho biết, thời gian dưỡng cá bột mất 2 tháng 10 ngày mới bắt đầu giao cho khách hàng. Riêng cá chạch lấu thương phẩm phải mất 10 tháng mới đạt trọng lượng 500gr/con. Nếu kéo dài thời gian nuôi, cá chạch lấu càng lớn, giá bán cá chạch lấu càng cao.
Hiện nay, trong trại nuôi cá chạch lấu đặc sản của anh Hùng lúc nào cũng dự trữ cá bố mẹ để đảm bảo sản xuất cá chạch lấu giống đủ cung cấp cho khách hàng ở ÐBSCL, một số tỉnh miền Trung và miền Bắc.
Cá chạch lấu hàng năm đẻ từ tháng 3 đến tháng 9 âm lịch, vào thời điểm này, mỗi tháng bình quân anh Hùng sản xuất hàng trăm ngàn con cá bột và cá chạch lấu giống. Anh bán cá chạch lấu giống từ 7.000-15.000 đồng/con tùy kích cỡ và anh thu lời hơn 1 tỷ đồng.
Hiện anh Hùng đang mở rộng thêm diện tích nuôi cá chạch lấu thương phẩm gồm 5 bể đất lót bạt, mỗi bể rộng 225m2, ước tính sẽ thu hoạch 5 tấn cá chạch lấu có trọng lượng từ 350-500gr/con.
Dự kiến nếu bán số cá chạch lấu thịt đang nuôi, anh Hùng sẽ lời trên 1,2 tỷ đồng. Anh Hùng cho biết: “Giá cá chạch lấu thương phẩm đang được thương lái mua khoảng 300.000 đồng/kg, do đó tôi đã chuẩn bị nhiều cá chạch lấu hậu bị để cho sinh sản bán cá chạch lấu giống. Ngoài ra tôi còn để một phần lại mở rộng nuôi cá chạch lấu thịt bán nhằm tăng thu nhập”.
Năm 2015, anh Hùng được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trao giải thưởng Lương Định Của vì có thành tích đặc biệt trong sản xuất kinh doanh, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ phát triển ngành nghề, bảo vệ môi trường. Năm 2017, anh được Hội đồng thi đua khen thưởng Trung ương và UBND tỉnh Hậu Giang tặng bằng khen. Mô hình của anh Hùng là điểm tham quan, học tập của bà con nông dân trong và ngoài tỉnh.