Lương Nghĩa là một xã vùng sâu của huyện Long Mỹ, diện tích đất tự nhiên trên 3.000ha. Trong đó, đất sử dụng sản xuất nông nghiệp chiếm trên 87% (đất trồng lúa khoảng trên 2.000ha và khoảng 128ha nuôi các loại thủy sản). Người dân nơi đây sinh sống chủ yếu bằng canh tác lúa, nhưng đất đai không màu mỡ, nhất là khu vực ngoài đê bao khép kín. Do tình hình xâm nhập mặn diễn biến bất thường trong vài năm trở lại đây, một số hộ ở vùng ven đê bao đã mạnh dạn chuyển đổi canh tác lúa 2 vụ sang nuôi thủy sản và trồng một vụ lúa. Trong đó tôm càng xanh, tôm sú, tôm thẻ chân trắng là những loại thủy sản được nhiều người hướng đến.
Anh Lê Hoàng Nghĩa, ở ấp 6, xã Lương Nghĩa, cho biết: “Gia đình tôi mới bắt đầu nuôi quảng canh tôm càng xanh với diện tích khoảng 2,5ha. Vụ trước làm lúa chỉ đạt 700kg/công, khi nuôi tôm nếu thuận thì lợi nhuận cao hơn nhiều. Trước khi nuôi, tôi cũng chưa được học hỏi bài bản, chỉ được hướng dẫn từ người đi trước rồi về làm thử. Bước đầu thấy mô hình này có hiệu quả, tôi rất mong muốn có điều kiện học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm, khoa học kỹ thuật, cách nuôi và chăm sóc để giảm bớt rủi ro”.
Qua điều tra, khảo sát của UBND huyện Long Mỹ về tổng diện tích xuống giống tôm trên địa bàn xã Lương Nghĩa năm 2017 là 69,18ha/51 hộ. Trong đó có 4 mô hình (4 hộ/10ha) của Tập đoàn Việt - Úc hỗ trợ 100% con giống tôm thẻ chân trắng, mật độ thả nuôi 5 con/m2 và 6 dự án của Chi cục Thủy sản tỉnh Hậu Giang, tổng diện tích 6ha/6 hộ, thả giống tôm sú. Thời gian qua, ngành nông nghiệp huyện Long Mỹ luôn phối hợp với chính quyền địa phương theo dõi, kiểm tra việc thực hiện mô hình tôm - lúa trên địa bàn xã Lương Nghĩa. Bên cạnh đó, sự hỗ trợ về kỹ thuật trong các lớp tập huấn, con giống, vật tư của Tập đoàn Việt - Úc đã giúp bà con nơi đây có thêm kiến thức trong quá trình canh tác thủy sản nước lợ, góp phần nâng cao thu nhập cho nông hộ.
Anh Trần Văn Ngon, ở ấp Mỹ Phú, xã Hòa Mỹ, cho biết: “Nước nổi, tôi không gieo sạ 5 công đất sau nhà mà tận dụng đất để trồng sen lấy gương bán rồi nuôi cá phía dưới. Tuy chưa thể làm giàu, nhưng nguồn thu từ việc bán sen, bán cá mỗi ngày giúp cuộc sống gia đình tôi đỡ chật vật”.
Ông Lê Hoàng Ba, Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Mỹ, cho biết: “Mô hình trồng sen nuôi cá tập trung ở các ấp 3, 5, 6 và ấp Mỹ Phú. Ban đầu do bà con tự phát, nhưng về sau cho thấy hiệu quả kinh tế khá trong mùa nước nổi và có thu nhập cao gấp 3-4 lần so với trồng lúa vụ 3. Vì thế, nhiều hộ đã mạnh dạn chuyển đổi lúa vụ 3 sang trồng sen nuôi cá, đối tượng nuôi chủ yếu là cá chép, cá mè, rô phi… Thời điểm khoảng tháng 10, sau khi thu hoạch cá là người dân bắt tay vào chuẩn bị gieo sạ vụ Đông xuân.
Trong chuyến khảo sát các mô hình sản xuất ở xã Lương Nghĩa, huyện Long Mỹ; xã Hòa Mỹ, huyện Phụng Hiệp mới đây, Bí thư Tỉnh ủy Trần Công Chánh cho rằng cần tiếp tục duy trì các mô hình đang giúp nông dân phát triển kinh tế như: nuôi quảng canh tôm thẻ chân trắng, tôm càng xanh, tôm sú, nuôi vịt trời, trồng mãng cầu xiêm... Tuy nhiên, cần định hướng kỹ và có những khuyến cáo dựa trên cơ sở nghiên cứu khoa học. Không cầu toàn, không triển khai ồ ạt các mô hình mà phải thực hiện có hiệu quả cao nhất trên từng mô hình để đạt được mục tiêu cuối cùng là nâng cao cuộc sống, thu nhập cho người dân.
Có thể thấy, ngày nay nông dân đã không còn xa lạ với cụm từ “chuyển đổi cây trồng, vật nuôi thích ứng với biến đổi khí hậu” mà minh chứng qua hiệu quả kinh tế bước đầu từ những mô hình chuyển đổi. Cùng với đó là sự quan tâm hỗ trợ và quy hoạch đúng đắn của tỉnh, sự vào cuộc triển khai các mô hình canh tác. Nhất là các giải pháp về khoa học kỹ thuật được hỗ trợ kịp thời sẽ là động lực thúc đẩy đời sống của người dân ở những địa bàn khó khăn vươn lên phát triển.