Nghề nuôi cấy ngọc trai ở Phú Quốc: Từ 4 cơ sở giảm còn 1

Sức hút ngọc trai Phú Quốc

Theo Phòng Kinh tế Phú Quốc, năm 2012 nuôi cấy NT của huyện đạt sản lượng hơn 84.400 viên, năm 2013 dự kiến đạt 90.000 viên. Ông Michael Ramsden (Australia) - chuyên gia nuôi cấy NT tại DN tư nhân NT Ngọc Hiền, xã Dương Tơ (DN Ngọc Hiền) - cho biết: “Với kinh nghiệm hơn 20 năm trong nghề, tôi khẳng định môi trường biển Phú Quốc rất lý tưởng để phát triển bền vững, hiệu quả nghề nuôi cấy NT không thua kém nhiều nơi trên thế giới”. Vẫn theo ông Michael Ramsden, sản phẩm NT ở đây nhiều màu sắc với độ bóng, sáng và độ tròn hoàn hảo đẹp mắt; nhất là NT đen, xanh nước biển hầu như chỉ có tại Phú Quốc.

Ông Hồ Phi Thủy - Giám đốc DN Ngọc Hiền - cho biết: Từ lúc cấy phôi đến khi thu hoạch trai ngọc thời gian từ 2 - 5 năm. Để có một viên ngọc đẹp lấp lánh, ngoài khả năng cần cù tạo ngọc của con trai, phải trải qua nhiều công đoạn trong việc chọn trai bố mẹ, nuôi cấy phôi, chăm sóc kết hợp với tính công phu, tỉ mẫn và khéo léo theo một quy trình kỹ thuật “chuyên nghiệp” nhất định của người thợ. Độ bóng, sáng và tròn trĩnh là những yếu tố giữ vai trò quyết định giá trị của viên ngọc. Chất lượng NT còn phụ thuộc nhiều vào điều kiện thiên nhiên (môi trường nước sạch, không ô nhiễm; vùng biển êm, ít sóng gió; độ mặn nước biển...)

Ngoài làm đồ trang sức cao cấp phục vụ nhu cầu mua sắm làm quà kỷ niệm cho khách du lịch đến đảo, NT Phú Quốc còn xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản và một số nước khác.  Ông Hồ Phi Thủy cho biết, tùy vào chất lượng (màu sắc lấp lánh, bóng sáng, độ tròn đẹp và thời gian ngậm ngọc), NT có giá từ 1 - 50 triệu đồng/viên; cá biệt có những viên ngọc đạt giá trị 300 - 500 triệu đồng/viên. Nơi nuôi cấy NT trên biển còn là điểm tham quan, du lịch cho du khách khám phá những điều thú vị của thiên nhiên giữa biển cả mênh mông.

Còn nhiều khó khăn

Tuy nhiên, nghề nuôi trai lấy ngọc ở Phú Quốc đang đối mặt với nhiều khó khăn, bất cập. Từ 4 cơ sở nuôi trai lấy ngọc ban đầu (Việt - Úc, Ngọc Thủy, Quốc An, Ngọc Hiền), hiện chỉ còn DN Ngọc Hiền duy trì phát triển nghề này. Có nhiều nguyên nhân: Địa phương chưa có quy hoạch phát triển nghề nuôi trai lấy ngọc; nguồn trai giống tự nhiên ngày càng cạn kiệt nhưng chậm khôi phục tái tạo; vốn đầu tư nuôi trai lớn lại tiềm ẩn rủi ro cao; thiếu chuyên gia nuôi cấy NT có tay nghề thành thạo; chưa kiểm soát được hàng nhái, hàng giả NT Phú Quốc trên thị trường.

Phú Quốc có quá nhiều gian hàng trưng bày, bán sản phẩm NT với giá chênh lệch “một trời, một vực” dẫn đến sự hoài nghi của khách du lịch về uy tín, thương hiệu NT Phú Quốc; khó phân biệt NT thật - giả. Tại khu vực chợ đêm Dinh Cậu (thị trấn Dương Đông) và những nơi khác trên đảo, nhiều gian hàng bày bán chuỗi NT đeo cổ và đeo tay “bắt mắt” với giá chỉ từ vài trăm nghìn đồng đến 1 - 2 triệu đồng/xâu. Còn tại cơ sở bán NT của DN Ngọc Hiền, giá một xâu chuỗi từ vài ba triệu đồng đến hàng chục, hàng trăm triệu đồng; thậm chí chỉ một viên ngọc đơn lẻ cũng có giá hàng chục triệu đồng. Theo những người sành điệu về NT, một số cơ sở kinh doanh mua NT từ nơi khác đem về gắn “thương hiệu NT Phú Quốc” bày bán, đánh lừa du khách.

Để bảo vệ uy tín và thương hiệu NT Phú Quốc; đồng thời khẳng định là NT thật với khách hàng, DN Ngọc Hiền trực tiếp mổ trai nuôi trên biển đang ngậm ngọc và lấy ra từng viên ngọc cho du khách xem tận mắt khi đến tham quan, mua sắm. Ông Hồ Phi Thủy mong muốn và kỳ vọng, “đảo ngọc” Phú Quốc sẽ sớm trở thành “vương quốc NT” khi Phú Quốc trở thành khu kinh tế biển, thành phố biển Phú Quốc theo phê duyệt quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ...