Nguyên nhân khiến nước ao đục ngầu
Về cơ bản, nước ao đục do hai nhóm nguyên nhân chính. Thứ nhất là yếu tố vật lý, bắt nguồn từ các hạt phù sa và hạt sét lơ lửng trong nước. Tình trạng này thường gặp ở ao mới đào, sau mưa lớn cuốn đất từ bờ ao, hoặc do hoạt động khuấy đáy từ tôm và sục khí. Các hạt này rất mịn, khó lắng tự nhiên, khiến nước chuyển sang màu nâu đất đặc trưng.
Nguyên nhân thứ hai phức tạp hơn, liên quan đến yếu tố sinh học – cụ thể là sự bùng phát tảo. Khi ao tích tụ quá nhiều chất thải và thức ăn dư thừa, môi trường trở nên giàu dinh dưỡng, tạo điều kiện cho tảo phát triển dày đặc. Hậu quả là nước chuyển sang màu xanh đậm hoặc nâu trà, làm giảm độ trong và gây mất cân bằng nghiêm trọng cho hệ sinh thái ao nuôi.
Nước đục đem lại sự nguy hiểm đến tôm
Nước đục gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe và tăng trưởng của tôm. Nếu nước đục do phù sa, các hạt sét li ti có thể bám vào mang, cản trở hô hấp, khiến tôm yếu, nổi đầu và giảm khả năng bắt mồi. Kéo dài sẽ dẫn đến stress, suy giảm miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
Ngược lại, khi nước đục do tảo bùng phát, ao nuôi dễ rơi vào khủng hoảng oxy. Tảo dày đặc chặn ánh sáng xuống đáy, làm thực vật thủy sinh có lợi không thể quang hợp. Ban đêm, tảo tiêu thụ lượng lớn oxy để hô hấp, khiến nồng độ oxy hòa tan sụt giảm nghiêm trọng, đặc biệt vào rạng sáng. Hậu quả là tôm bị thiếu oxy, hoạt động kém, thậm chí chết hàng loạt.
Tôm chết hàng loạt do bùng phát của tảo. Ảnh: maydochuyendung.com
Bí quyết xử lý nước đục hiệu quả và an toàn
Tùy theo nguyên nhân gây đục, người nuôi cần chọn giải pháp phù hợp. Với nước đục do phù sa, có thể dùng các chất lắng tụ như PAC (Poly Aluminium Chloride) hoặc thạch cao (vôi phi) theo liều lượng hướng dẫn. Những chất này giúp kết dính hạt lơ lửng thành mảng lớn và lắng xuống đáy, giúp nước trong trở lại.
Trường hợp nước đục do tảo, cần xử lý thận trọng. Tuyệt đối tránh dùng hóa chất diệt tảo mạnh vì có thể gây thiếu oxy nghiêm trọng. Giải pháp an toàn là sử dụng chế phẩm vi sinh, giúp cạnh tranh dinh dưỡng với tảo và phân hủy chất hữu cơ. Cách làm này điều chỉnh mật độ tảo dần dần, đảm bảo cân bằng hệ sinh thái mà không gây sốc cho tôm.
Ngoài ra, việc vệ sinh ao nuôi sau mỗi mùa vụ cũng là cách giúp môi trường ao về trạng thái tốt nhất. Ảnh: Tép Bạc
Chủ động quản lý ao nuôi là nền tảng của một vụ nuôi thắng lợi
Nước trong không chỉ đẹp mà còn là điều kiện tiên quyết cho một môi trường sống lý tưởng, giúp tôm phát triển khỏe mạnh. Việc xử lý nước đục chỉ là giải pháp tình thế.
Về lâu dài, người nuôi cần chủ động quản lý tốt môi trường ngay từ đầu, từ việc xử lý kỹ nguồn nước cấp, gia cố bờ ao chống xói mòn, cho đến việc kiểm soát chặt chẽ lượng thức ăn để hạn chế dư thừa. Chỉ khi chủ động trong mọi khâu, người nuôi tôm mới có thể yên tâm về một vụ mùa năng suất cao và bền vững.