Rủi ro từ việc thay nước ao tôm: Khi giải pháp truyền thống không còn bền vững

Trong nhiều năm, thay nước được xem là một giải pháp quen thuộc và gần như duy nhất để xử lý các vấn đề môi trường trong ao nuôi tôm. Khi nước ao bẩn hay khí độc tăng cao, phản ứng đầu tiên của nhiều người nuôi là xả bỏ nước cũ và cấp vào nước mới. Tuy nhiên, trong bối cảnh ngành nuôi tôm ngày càng thâm canh và môi trường biến đổi, phương pháp này đang ngày càng bộc lộ những rủi ro nghiêm trọng.

Một số phương pháp thay nước cho ao tôm hiệu quả
Một số phương pháp thay nước cho ao tôm hiệu quả. Hình: Sưu tầm

Thực trạng và những rủi ro tiềm ẩn

Thực trạng đáng báo động là nguồn nước sông, kênh, rạch hiện nay thường không còn sạch. Việc liên tục lấy một lượng lớn nước mới vào ao làm tăng xác suất mang theo các mầm bệnh nguy hiểm như virus đốm trắng (WSSV) hay vi khuẩn gây bệnh hoại tử gan tụy cấp (AHPND/EMS). Đây là một hành động rủi ro, đi ngược lại với nguyên tắc an toàn sinh học cốt lõi là hạn chế tối đa sự tiếp xúc với các yếu tố bên ngoài.

Bên cạnh nguy cơ dịch bệnh, việc thay một lượng lớn nước còn làm thay đổi đột ngột hàng loạt các yếu tố môi trường trong ao. Sự biến động này gây ra stress nặng cho đàn tôm, làm chúng yếu đi và suy giảm hệ miễn dịch. Trớ trêu thay, đây lại chính là thời điểm chúng dễ bị các mầm bệnh có sẵn trong ao tấn công nhất.

Tôm mắc bệnh đốm trắng.Tôm mắc bệnh đốm trắng. Ảnh: Sưu tầm

Gánh nặng kinh tế và tác động môi trường

Ngoài các rủi ro về kỹ thuật, thay nước còn là một giải pháp rất tốn kém. Chi phí để vận hành máy bơm, bao gồm tiền điện và bảo trì, chiếm một phần không nhỏ trong tổng chi phí sản xuất. Sau khi thay nước, người nuôi lại phải tốn thêm chi phí để xử lý lại nước mới, tạo ra một vòng lặp tốn kém cả về tiền bạc và công sức.

Về lâu dài, việc xả nước ao chưa qua xử lý ra môi trường bên ngoài là một hành động thiếu bền vững. Nước thải từ ao nuôi thâm canh chứa nồng độ chất hữu cơ và mật độ mầm bệnh rất cao, không chỉ gây ô nhiễm nguồn nước chung mà còn tạo ra nguy cơ lây lan dịch bệnh chéo giữa các vùng nuôi.

Hướng đi bền vững: Nuôi tôm tuần hoàn nước với công nghệ RAS

Trước những hạn chế của phương pháp cũ, xu hướng tất yếu của ngành nuôi tôm hiện đại là hướng tới các mô hình nuôi tuần hoàn nước, trong đó công nghệ RAS (Recirculating Aquaculture System) là điển hình. Lối đi này không phải là giữ lại nước bẩn, mà là chủ động làm sạch và tái sử dụng nước ngay trong một hệ thống khép kín.

Chìa khóa của công nghệ RAS nằm ở một hệ thống lọc đa tầng. Nước từ ao nuôi sẽ liên tục được luân chuyển qua các hệ thống lọc cơ học để loại bỏ chất thải rắn, sau đó đi qua hệ thống lọc sinh học, nơi các vi sinh vật có lợi sẽ phân hủy các chất độc hòa tan như Amoniac. Nước sau khi được làm sạch và bổ sung oxy sẽ được trả về ao nuôi.

Mô hình nuôi tôm theo công nghệ RASMô hình nuôi tôm theo công nghệ RAS. Hình: Thủy sản Việt Nam

Mô hình này không chỉ giúp tiết kiệm tối đa nguồn nước, giảm thiểu rủi ro dịch bệnh từ bên ngoài mà còn tạo ra một môi trường nuôi cực kỳ ổn định. Đây chính là sự thay đổi tư duy, từ việc bị động "xử lý hậu quả" bằng cách thay nước sang chủ động "quản lý tuần hoàn" bằng công nghệ, hướng tới một nền sản xuất thực sự hiệu quả và bền vững.

Đăng ngày 24/08/2025
Yen @yen
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

Quảng Ninh ứng dụng công nghệ 4.0, sản lượng tôm về đích sớm

Với quyết tâm đưa khoa học công nghệ vào lĩnh vực thủy sản, Quảng Ninh đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Nhờ áp dụng các mô hình nuôi tiên tiến, sản lượng tôm của tỉnh đã hoàn thành 100% kế hoạch năm 2025 ngay từ tháng 11, đồng thời tạo ra một cuộc cách mạng trong việc bảo vệ môi trường biển.

Nuôi trồng thủy sản
• 09:00 12/12/2025

Vấn đề thức ăn và sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản

Cuối tháng 11/2025, tại thành phố Hồ Chí Minh có hội nghị quản lý thức ăn và sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản cho biết một số vấn đề đáng quan tâm.

Ao tôm
• 09:00 08/12/2025

Kinh tế tuần hoàn nuôi trồng thủy sản là đổi mới sáng tạo

Phát triển kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh là mục tiêu bao trùm hiện nay và đó là quá trình đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ để chuyển đổi mô hình.

Mô hình nuôi tôm
• 09:00 05/12/2025

Công thức cải thiện FCR nuôi tôm: Bí quyết nằm ở kỹ thuật cho ăn

Chi phí thức ăn thường chiếm tỷ trọng lớn nhất trong vụ nuôi, có thể lên tới 60%. Việc tôm ăn nhiều nhưng chậm lớn dẫn đến hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) cao, ảnh hưởng đến lợi nhuận. Vấn đề này thường xuất phát từ việc quản lý cho ăn chưa sát với nhu cầu thực tế của tôm trong từng thời điểm.

Nhá tôm ăn
• 12:35 04/12/2025

VNF Infographic Series: Chitosan – Ứng dụng kháng khuẩn/nấm

Trong bài infographic trước, chúng ta đã khám phá cách chitosan thể hiện tính kháng khuẩn/nấm hiệu quả của mình thông qua các cơ chế như tương tác với điện tích âm, phá vỡ màng tế bào vi sinh vật và thay đổi môi trường sống của chúng, khiến chúng không thể phát triển.

Ứng dụng của Chitosan
• 20:09 11/12/2025

Rong biển Việt Nam: “Kho báu” của đại dương xanh

Việt Nam ghi nhận hơn 800 loài rong, trong đó nhiều nhóm có giá trị kinh tế như rong nho, rong sụn, rong câu chỉ vàng. Đây là nền tảng giúp Việt Nam tạo ưu thế cạnh tranh khi so sánh với các đối thủ trong cùng khu vực.

Rong biển
• 20:09 11/12/2025

Cá lau kiếng có thực sự ăn được?

Với vẻ ngoài xù xì và tập tính ăn tạp, cá lau kiếng thường bị xem là loài cá "bẩn" và không thể ăn được. Tuy nhiên, sự thật lại phức tạp hơn nhiều. Về bản chất, thịt cá lau kiếng không hề độc, nhưng lý do nó không trở thành món ăn phổ biến lại nằm ở những nguy cơ tiềm ẩn khác.

Cá lau kiếng
• 20:09 11/12/2025

Thủy sản Việt Nam thu gần 1,6 tỷ USD nhờ xuất khẩu sang thị trường khắt khe bậc nhất thế giới

Bất chấp bối cảnh kinh tế Nhật Bản đang đối mặt nhiều khó khăn, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang thị trường này vẫn ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 11% trong 11 tháng đầu năm.

Thủy sản
• 20:09 11/12/2025

Cứ 4 cua hoàng đế xuất sang châu Á, người Việt tiêu thụ 1 con

Một thống kê ấn tượng từ Hội đồng Hải sản Na Uy (NSC) cho thấy, Việt Nam đã vươn lên trở thành thị trường tiêu thụ cua hoàng đế đỏ tươi sống lớn thứ hai tại châu Á. Nhu cầu ngày càng cao đối với hải sản cao cấp đang biến Việt Nam thành một "mỏ vàng" đầy tiềm năng.

Cua hoàng đế
• 20:09 11/12/2025
Some text some message..